Gıda-İş'ten çağrı: Çay üreticisi şirketlerin insafına bırakılmasın, gübre tamamen destekleme kapsamına alınsın
Gıda-İş Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, “Çay üreticisi şirketlerin insafına bırakılmasın, gübre tamamen destekleme kapsamına alınsın” denildi.
Fotoğraf: Evrensel
DİSK / Gıda-İş Sendikası çay alım ücretleriyle ilgili açıklama yaptı.
Gıda-İş Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada, “Çay üreticisi şirketlerin insafına bırakılmasın, gübre tamamen destekleme kapsamına alınsın” denildi.
"ÇAY ALIM KAMPANYASI BAŞLAMASINA RAĞMEN FİYAT BELLİ DEĞİL"
Çay alım kampanyasının başlamasına az bir zaman kalmasına rağman yaş çay fiyatının belli olmamasını eleştiren Gıda-İş, “Tarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından her sene erken açıklanan yaş çay fiyatı nedense hâlâ açıklanmadı” dedi.
Açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Rize Havaalanı açılışında yaş çay alım fiyatını açıklayacağı iddiaları da yer aldı, “Bu da demektir ki; Cumhurbaşkanı Erdoğan her yıl olduğu gibi bu yıl da, TÜİK’in açıkladığı yüzde 61,14’lük mart ayı yıllık enflasyonu baz alacak ve bunun birkaç kuruş üzerinde bir rakamı 2022 yaş çay alım fiyatı olarak açıklarken 13 kuruş olan yaş çay destekleme primini de 20-25 kuruş yapacak ve ‘çay üreticimizi desteksiz bırakmadık’ diyecektir. Böylece yaş çaya 6,5 TL vererek çay üreticisi artan girdi maliyetlerine ve çay şirketlerine ezdirilmiş olacaktır” ifadeleri kullanıldı.
“Yaş çay fiyatını belirleyecek olan gider, enflasyon, refah ve kâr payıdır” denilen açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Yalnızca enflasyonu göz önüne almak yeterli değildir. Budaması, dip temizliği ve otunun alınarak çaylıkların hazırlanması sonrası gübre atımı ile devam eden süreçte harcanan emek ve gübre gideri bir işçilik ve maliyettir. Budama için kullanılan motor, yakıt, gübrenin kendi maliyetine ek olarak bahçeye taşınması, çayın toplamsı ve teslimi vs hepsi çay üretim maliyetine etki ediyor. Geçen yıl 2500 TL’ye alınan gübre bu yıl serbest piyasada 10 bin TL’yi buldu. Makas, makas bezi, taşıma vs iki katına çıktı. TÜİK mart ayı enflasyonu yüzde 61,14 açıklıyor ama (ENAG) Bağımsız Enflasyon Araştırma Grubuna göre mart ayı yıllık enflasyon yüzde 142,63 olarak açıklanıyor. Bu durumda Mart ayı yıllık enflasyona göre çay fiyatı açıklanacak olsa 9,4 TL artı yaş çay primi olarak açıklanması gerekir ki; bu durumda 2022 yaş çay alım fiyatı en az 10 TL olmalıdır.
Bölgedeki çay işçisi ve çay üreticilerinden aldığımız bilgilere göre artan girdi maliyetleri ve işçilik nedeniyle 10 TL sadece yaş çayın maliyeti olup, buna refah ve kâr payı eklenmesi de gerekir.
Uygulanan alım politikaları nedeniyle ÇAYKUR ürünün yarısını alıp yarısını özel sektöre bırakmaktadır. Ülkemizde yıllık ortalama 1 milyon 250 bin ton yaş çay üretimi yapılmaktadır. AKP politikaları nedeniyle üretici özel şirketlere çay vermek zorunda bırakılmaktadır.
Üreticilerin mağduriyeti devam ederken ve seslerini yükseltmelerini engelleyen Rize Valiliği’nin eylem, protesto ve sokak basın açıklamasını yasaklaması kabul edilemez. Bu üreticilerin ürünlerine sahip çıkmalarını engellemeye yönelik kararı şiddetle protesto ediyoruz.
DİSK Gıda İş sendikası olarak Çaykur işçilerini de Çay üreticilerini de birleşerek, sendikalarında örgütlenmeye ve iş, ekmek, insanca yaşam koşulları için mücadeleye çağırıyoruz.”
TÜM KÖY SEN TALEPLERİNİ SIRALADI
Tüm Üretici Köylü Sendikası Ordu Şube Başkanı Zekeriya Sağra imzasıyla yapılan açıklamada ise çay alım fiyatları ve ÇAYKUR için şu talepler sıralandı:
- Yaş çay alım fiyatı bir an önce 10 lira maliyete ek olarak yüzde 25 refah payı eklenerek 12,5 TL olarak açıklanmalıdır.
- Çay üretiminde kullanılan gübre artan gübre fiyatları nedeniyle tamamen destekleme kapsamına alınmalıdır.
- Açıklanan fiyatın taban fiyat olduğu ilan edilmeli ve özel çay şirketlerinin bu fiyattan aşağıya alım yapmasını engelleyecek (yasaklama, denetim dahil) önlemler almalıdır.
- ÇAYKUR bir önce Varlık Fonundan çıkarılmalı ve özelleştirilmesine yol açacak tüm politikalardan vazgeçilmelidir.
- Çay stratejik ürün ilan edilmelidir. Üretim, işleme, paketleme ve dağıtım kamu kurumu olan ÇAYKUR tarafından yapılmalı ve kota, kontenjan dayatmalarına son verilmelidir.
- Çay ithalatı yasaklanmalıdır.
- Mevsimlik işçiler kadroya alınmalı ve ÇAYKUR işçisinin sendika seçme özgürlüğüne saygı duyulmalı ve sendika seçiminin önündeki engeller kaldırılmalıdır.
(HABER MERKEZİ)
