Çiftçi üretirken de satarken de zorda
Türkiye Ziraatçiler Derneği 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Günü açıklamasında, Türkiye'de çiftçilerin tarlalarına gübre atmakta ve ürettiklerini değerine satmakta zorlandığını söyledi.
Fotoğraf: MA
Türkiye Ziraatçiler Derneği Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, 14 Mayıs Dünya Çiftçiler Gününe ilişkin yaptığı açıklamada, Türkiye'de çiftçilerin tarlalarına gübre atmakta ve ürettiklerini değerine satmakta zorlandığını söyledi.
Yalnız gübrenin değil, benzinin, mazotun, elektriğin, suyun fiyatına her geçen gün yeni zamlar geldiğini belirten Demirtaş, "Çiftçiler üretimden çekilirken ekilmeyen topraklar geri döndürülemez biçimde ekilebilir niteliğini kaybediyor ya da betona gömülüyor. Bir zamanlar kendine yeterli olmakla övünen ülkemizde, artık birkaç ürün dışında tüm ürünlerde ithalata bağımlılık artıyor" dedi.
Bu duruma "üretmezlerse üretmesinler, dışarıdan daha ucuza alırız" diye ahkâm kesen, devletin yıllar boyu geliştirdiği tarımsal işletmeleri yok pahasına satan ya da kapatan politikaların sebep olduğunu kaydeden Demirtaş, 2000'li yılların başlarında 2 milyar TL civarında olan çiftçi borcunın günümüzde 185 milyar liraya ulaşmıştığına dikkat çekti.
Çiftçinin üretim araçlarının ödenemeyen borçları yüzünden haczedildiğini ifade eden Demirtaş, "Gübre ve toprak geliştiricilerde yıllık fiyat artışı TÜİK verilerine göre yüzde 153,34'e enerji fiyatlarında yüzde 101,14'e yükseldi... Tarımsal üretim fiyatları (Tarımsal ÜFE) yıllık bazda lifli bitkilerde yüzde 196,22 , sebze meyvede yüzde 112,15, tahıllar, baklagiller ve yağlı tohumlarda yüzde 92,00 oranında arttı. Geçen yıl bir dekar buğdayın maliyeti 867 TL iken günümüzde bu rakam 2 bin 382 TL'ye çıktı. Buğday, arpa, ayçiçeği, mısır, pamuk gibi ürünlerde dışa bağımlılık artarken hasat dönemi yaklaşmış olmasına karşın alım fiyatları açıklanmış değil. Aynı durum çay ve bakliyat gibi önemli ürünler için de geçerli. Üretim planlaması olmadığı için çiftçi ne ekeceğini şaşırmış durumda. Tam hasat döneminde fiyat açıklanacağı sırada 'sıfır gümrüklü ithalat'ın önünün açılması korkusu çiftçinin üretim yapmasını engelliyor. Üretilen ürünün alım garantisi yok. Üretim planı olmadığı için çiftçi hangi ürünü ekeceğini bilemiyor" dedi.
Özellikle Rusya-Ukrayna savaşından sonra dünyada hem buğday ve ayçiçeği gibi önemli tarım ürünlerinde hem de petrol ürünü olan tarımsal girdilerde arz-talep piyasalarının karıştığını belirten Demirtaş, bu durumun zaman zaman bazı ürünlerde arz sıkıntısı yarattığını söyledi. Bu koşullar altında "Dünya Çiftçiler Günü"nün nasıl kutlanacağını soran Demirtaş, "Gün, kutlama günü değil, sıkıntıları tespit etme ve bunlara çare bulma günü olmalıdır" dedi. (Ankara/EVRENSEL)