"Rize-Artvin Havalimanı’nın güvenli olmadığına ilişkin iddialara açıklık getirilsin" talebi
HDP'li Murat Çepni sordu: Rize-Artvin Havalimanı'nın inşa edildiği dolgu alanının sondaj çalışmalarıyla ilgili ayrıntılı belgeler neden kamuoyu ile paylaşılmamaktadır?
Fotoğraf: AA
Rize-Artvin Havalimanı ile ilgili açıklama yapan TBMM Çevre Komisyonu Üyesi ve HDP İzmir Milletvekili Murat Çepni, "Temeli 3 Nisan 2017'de atılan havalimanı projesinde, Ordu-Giresun Havalimanı'ndan 2,5 kat fazla olarak 100 milyon ton taş dolgu malzemesi kullanılmıştır" dedi.
Havalimanı’nın 8 Eylül 2016'da yapılması planlanan yapım ihalesinin projede değişikliği nedeniyle iptal edildiğini kaydeden HDP'li Çepni, 2 Kasım 2016'da yapılan ihaleyi 1,078 milyar lira teklif veren Cengiz İnşaat-Aga Enerji ortaklığının kazandığı bilgisini aktardı.
UÇAK PİSTİ İLE İLGİLİ UYARILAR
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açılış töreninde havalimanının tamamının 4,4 milyar TL’ye mal olduğu sözlerini anımsatan HDP'li Çepni, uzman uyarılarına dikkat çekerek, "Havalimanı dolgu alanının sondaj çalışmalarıyla ilgili ayrıntılı belgelere ulaşan Karadeniz Teknik Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi, Jeoloji Uzmanı Prof. Dr. Osman Bektaş, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) Sentinel uydu verilerine göre; Ordu-Giresun Havalimanı’nın deniz tarafının çöktüğünü, kara tarafının yükseldiğinin, burada zemindeki oturmaların devam ettiğini, zamanla üst yapının daha çok hasar göreceğini, Rize-Artvin Havalimanı inşasında en fazla 40 metrelik sondajların yapıldığını, sondajların bir kısmının denizel kumun içinde kaldığını, kum içinde kalan sondajların en az 100 metre devam etmesi gerektiğini, ayrıca, denizaltı faylarının oluşturduğu çukur ve sırt şeklindeki topoğrafya üzerine çökelmiş suya doygun kil, silt ve kumların kalınlıkları farklı olduğundan zamanla üstteki dolgunun ve pistin oturmasının da farklı olacağını açıklamıştır" bilgisini paylaştı.
“DEPREM VE HEYELAN RİSKİ VAR”
Uzmanların, havalimanı projesine karşı deprem riski ve denizaltı heyelan uyarılarının göz ardı edildiğini belirten Çepni, "Gürcistan’da, 2017 yılında meydana gelen 5.1 büyüklüğündeki depremin Doğu Karadeniz Bölgesi‘ndeki fay hattını tetiklediği ve yarılmayı hızlandırdığı saptanmıştır. Dördüncü deprem kuşağındaki bölge, üçüncü deprem riski bölgesine çekilmiştir. Karadeniz sahil kesiminin deprem riskinin iç kesimlere oranla daha yüksek olduğu belirtmektedir" dedi.
“HAVALİMANI BİR RANT POLİTİKASI”
Havalimanı inşaatında kullanılan dolgu taşlarının Pazar ilçesi Sivrikale, Subaşı, Hisarlı, Derebaşı ve Yavuz köylerindeki taş ocaklarının doğaya ve yaşam alanlarına zarar verdiğini belirten Ekolojist Çepni, yöre halkının Rize Valiliği'nce verilen ÇED gerekli değil kararına karşı dava açtığını anımsattı.
23 Ocak 2010 tarihli Madencilik Faaliyetleri ile Bozulan Arazilerin Yeniden Doğaya Kazandırılması yönetmeliğine işaret eden Çepni, şu uyarılarda bulundu: "Yönetmeliğe göre Rize-Artvin Havalimanı inşasına malzeme temini için açılan taş ocaklarının bulunduğu alanların ekolojik olarak bozulmadan önceki haline getirilmesi gerekmektedir.
Deniz ve sahillerin doldurulması ile yapılan projeler, kıyı erozyonu tetiklerken, ekolojik yıkımlara neden olmakta, canlıların yaşama ortamı altüst edilmekte, deniz suyunun kimyasal ve fiziksel özellikleri bozulmaktadır. Deniz suyunun kendi kendini yenileme, devşirme mekanizmaları yok edilmektedir. Benzer tekniklerle yapılan projelerin çoğunda daha faaliyete geçmeden çökmelerin, bozulmaların yaşanması, havalimanının güvenliği konusunda endişe yaratmakta ve çevre illerde havalimanları olmasına rağmen yapımında ısrar edilmesi rant projesi olarak değerlendirilmektedir" ifadelerini kullandı.
İHALE SÜRECİNİ PAYLAŞACAK MISINIZ?
Konuyu meclis gündemine taşıyan HDP'li Çepni, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'na şu soruları yöneltti:
- Sosyal medyada yer alan Rize-Artvin Havalimanı’na yıllık 3 milyon yolcu garantisi verildiği ve gidiş dönüş uçak biletlerinin 1327 TL olduğu iddiaları tarafınızdan Twitter paylaşımı ile yalanlanmıştır. Konuya ilişkin ihale süreci, şirketlerle anlaşmaların detayları vs şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılacak mıdır?
- 8 Kasım 2019’da yapılan Üstyapı ve Müteferrik İşler İnşaatının 632 milyon TL’ye Cengiz İnşaat ve ASL İnşaat’a, 9 Mart 2022’de İlave İşler İnşaatı ihalesinin ASL İnşaat’a 369 milyon TL’ye kamuoyuna duyurulmadan, kapalı kapılar arkasında verildiği ve kamunun zarara uğratıldığı iddiaları doğru mudur?
- Rize-Artvin Havalimanı’nın ekonomik ömrünün 25 yıl olacağı iddiası doğru mudur? Bakanlığınız ekonomik ömrünü ne kadar öngörmektedir? Bu durumda kamu yararı var mıdır?
- Rize-Artvin Havalimanı inşasında en fazla 40 metrelik sondajların yapıldığı, sondajların bir kısmı denizel kumun içinde kaldığı doğru mudur? Sondajların en az 100 metre devam ettirilmemesinin gerekçesi nedir? Havalimanında çökmeler ne şekilde takip edilecektir?
- Havalimanının inşa edildiği dolgu alanının sondaj çalışmalarıyla ilgili ayrıntılı belgeler neden kamuoyu ile paylaşılmamaktadır?
- Karadeniz Bölgesinde dolgu kullanılarak yapılan projelerin daha tamamlanmadan çöktüğü haberleri basında sıkça yer almaktadır. Havalimanı ve liman yapımında bu tekniğin kullanılasında neden ısrar edilmektedir? Çökmeler sonucunda yaşanacak ekonomik kayıplar hesap edilmekte midir?
- Havalimanına taş temin edilen ocakların faaliyetlerine son verilmiş midir? Taş ocaklarının rehabilitasyon işi ne şekilde yapılacaktır? Bakanlığınız projelerine malzeme sağlayan taş ocaklarından rehabilite edilen olmuş mudur?
- Açılış töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan konuşmasında "Uçaklarımız boş gidip geliyor. Bu uçaklar boş gidip gelirse bu ne Rize’ye ne de Artvin’e yakışır. Bu uçakları doldurun ki bu gidip gelişler çok daha farklı bir şekilde devam etsin" ifadelerini kullanmıştır. Uçak biletlerindeki yüksek fiyatlar dikkate alındığında uçaklar ne şekilde doldurulacaktır? Uçak biletleri için yeni düzenleme yapacak mısınız?
- Deniz ve sahillerin doldurulması ile yapılan projelerinize malzeme temin edilen taş ocaklarının neden olduğu çevresel ve ekolojik yıkımlar ve dolgu yapılarak inşa edilen projelerin yarattığı tahribatlar dikkate alınarak bu tür projelerden vazgeçecek misiniz?
- Taş ocaklarının çevresel etkileri tespit edilmiş midir? Taş ocaklarının faaliyetleri bitirilmiş midir? Çevresel ve görsel olumsuzluklar oluşturan, ekosistemi bozan taş ocaklarının rehabilitasyon işi ne şekilde yapılacaktır? Rehabilitasyonun planlaması kamuoyu ile paylaşılacak mıdır?
(HABER MERKEZİ)
