Norveç Kızıl Parti: İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliğine "Hayır" denmeli

Mahmut ALGÜNERHAN
Oslo

İskandinav ülkeleri Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik için pratik adımlar atmasından sonra diğer İskandinav ülkelerinde de tartışmalar yükseldi. Norveç’te parlamentoda bulunan partiler arasında da veto tartışması başladı. Norveç, halihazırda NATO üyesi.

RØDT (Kızıl Parti) Merkez Yönetim Kurulu, çarşamba günü toplanarak iki ülkenin NATO üyeliği konusundaki parti tutumunu masaya yatırdı. Toplantıda Norveç'in “Hayır” demesi gerektiği kararı çıktı. RØDT Başkanı Bjørnar Moxnes, İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğinin İskandinavya’da barışa ve güvenliğe fayda sağlamayacağını belirterek, “Büyük güç bağımlılığı barış ve güvenliğe fayda sağlamaz. RØDT, Finlandiya ve İsveç’in NATO üyeliğinin Norveç tarafından onaylanmasına karşı oy kullanacak” açıklamasında bulundu. 

Moxnes, “Kuzey ülkelerinin kuzeyde gerilimin düşmesinden çıkarları var. Ancak Amerikan üsleri ve Rus sınır bölgesi yakınında artan NATO militarizasyonu gerilimi artırıyor ve bizi, ABD ile Rusya arasındaki büyük güç rekabetine daha da yaklaştırıyor” dedi. İki kuzey ülkesinin daha NATO’ya üye olmasıyla bu gelişmenin sertleşeceğine dikkat çekti. 

Moxnes açıklamasında ayrıca, “İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyesi olmasıyla kuzey bölgesini nükleer silahlardan arındırılmış bir bölge olarak güvenceye almak her zamankinden daha önemli olacak. Norveç hükümetinin İsveç topraklarında nükleer silahların konuşlandırılmasına ve kalıcı üslere karşı açık tutum almasını vermesini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.

RØDT tarafından yapılan bu açıklama, iktidardaki sosyal demokrat İşçi Partisi (AP), Sağ Parti (H) ve bir diğer sağ parti olan FrP’in tepkisine yol açtı.  

SOSYAL DEMOKRATLAR VE SAĞCILAR NATO’YA DESTEKTE BİRLEŞTİ

AP Genel Başkanı ve Norveç Başbakanı Jonas Gahr Støre, iki ülkenin NATO üyeliklerini savunarak RØDT'tan gelen teklifin, “güvenliklerinin tehdit altında olduğunu hisseden en yakın komşulara karşı son derece dayanışma dışı” olduğunu ileri sürdü. Støre, “NATO, İsveç ve Finlandiya'nın artık parçası olmak istediği bir savunma ittifakıdır. Rusya'nın Ukrayna'da yürüttüğü saldırganlık savaşının bir sonucu olarak seçtiler. Onların savunma topluluğumuzun bir parçası olduklarını inkar edemeyiz” dedi.

Başbakanın açıklamalarına karşı yeniden bir açıklama yapan RØDT Moxnes ise “RØDT, NATO üyeliğinden bağımsız olarak İsveç ve Finlandiya ile dayanışma içindedir" dedi ve parti olarak Rusya’nın Ukrayna işgaline de karşı olduklarını hatırlattı.

Tartışmaya katılan Norveç’in önceki başbakanı ve Sağ Parti (H) Başkanı Erna Solberg de İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliklerini desteklerini bildirdi. 

Norveç’te özellikle “Batılı olmayan göçmenlere” karşı ırkçı tutumuyla bilenen FrP Lideri Sylvi Listhaug da benzer bir açıklama yaparak RØDT açıklamasına tepki gösterdi.

SOSYALİST SOL PARTİ DE NATO TARAFINA GEÇTİ

Öte yandan Norveç’te, her iki ülkenin NATO üyeliğini onaylayan başka bir parti ise Sosyalist Sol Parti (SV). SV, bir süre öncesine kadar Norveç’in, NATO’dan ayrılmasını savunuyordu. Rusya’nın, Ukrayna’ya saldırması gerekçesiyle NATO üyeliğini desteklemeye başladı. 

Öte yandan RØDT Başkanı Moxnes, kendilerine karşı yapılan eleştirilere, “Bunun tepkilere neden olduğunu anlıyorum ancak güvenlik politikasının sonuçları hakkında gerçek bir tartışmaya ihtiyacımız var. NATO genişlemesinin kuzeyde barış ve güvenliğe fayda sağlamadığına inanmak meşru olmalı” şeklinde yanıt verdi.

İki ülkenin üyeliğine dair süreç devam ederken Norveç’te de tartışmaların sürmesi bekleniyor.