Artan hayat pahalılığına karşı İspanya genelinde grevler artıyor

Dünyanın birçok ülkesinde işçi ve emekçiler Türkiye’deki kadar yüksek olmasa da artan enflasyon ve hayat pahalılığıyla karşı karşıya. İspanya’da da yüzde 8,3’e ulaşan enflasyon karşısında ücretler eriyor. Mayıs ayı boyunca ücretlerin artırılması, daha iyi çalışma koşulları ve geçici işlerin tam zamanlı işlerle değiştirilmesini talep etmek için farklı sektörlerde art arda ve on binlerce işçi ve emekçinin katıldığı grevler gerçekleştirildi. 

Grevlerin önemli bir kısmı, İşçi Komisyonları (CCOO) ve sosyal demokrat Genel İşçi Sendikası (UGT) ile İspanyol İşveren Konfederasyonu (CEOE) arasında Beşinci İstihdam ve Toplu Sözleşme (AENC) konulu görüşmelerde anlaşmaya varılamaması üzerine gerçekleşti. 

İspanya’da AENC, sözleşmeler ve ücret artışları için ülke çapında bir çerçeve belirleyen bir tür “toplu sözleşme” görevi görüyor. Sendikalar 2022’de yüzde 3,5, 2023’te yüzde 2,5 ve 2024’te yüzde 2 gibi yüksek olmayan bir artış talep ediyor. Wsws.org’un haberine göre bu durum, sendikaların sosyal bir patlamaya yol açmadan sınırlı bir ücret artışı için müzakere ettikleri anlamına geliyor.

Şu anda İspanya’da 9 milyon işçi, çalışma saatleri, çalışma takvimi ve maaş konusunda süresi dolmuş bir toplu sözleşme kapsamında veya sözleşmesiz çalışmaya devam ediyorlar.

METAL GREVLERİ BİRLEŞTİRİLMİYOR

İspanya’nın kuzeybatısındaki Coruña bölgesinde, CCOO ve UGT sendikaları öncülüğünde 16 bin metal işçisi 5, 12 ve 18-19 Mayıs tarihlerinde greve çıktı. Satın alma gücünü korumak için maaş artışı, bu artışın taşeron şirketlerdeki işçileri de kapsaması, geçici çalışmanın sınırlandırılması ve zehirli, ağır ve tehlikeli işlerin yeniden düzenlenmesini talep ettiler.

UGT ve CCOO sendikaları, 2 Haziran’dan itibaren Cantabria bölgesindeki 20 bin metal işçisini de süresiz greve çağırdı. Ancak sendikalar, Coruña ve Cantabria’daki çelik işçilerini birleştirmek için girişimde bulunmamakla eleştiriliyorlar. Sendikalar, Cantabria grevindeki amacın, bölgenin metal sektöründeki büyük işletmesi olan Pymetal’e “baskı yapmak” olduğunu açıkladılar. Pymetal, 2022’de yüzde 2 ve 2023’te yüzde 2,25 ile mevcut 8,3 enflasyon seviyesinin çok altında bir ücret artışı öneriyor. Sendikalar bu işletmede enflasyona eşit ücret artışı talep ediyor. Ancak, Coruña greviyle kesişmesini önlemek amacıyla grev tarihini ileri alındığı eleştirisi de yapılıyor. 

ÇAĞRI MERKEZİ ÇALIŞANLARI İŞ BIRAKTI

Geçtiğimiz 13 Mayıs’ta, haftalık 30 saatlik çalışma ile ortalama aylık ücretlerin 800 avro olduğu çağrı merkezi sektöründe, ücret artışı için ulusal grev çağrısında bulunuldu. Sendikalara göre, 120 bin işçinin yaklaşık yüzde 85’i greve katıldı. Son üç yılda sektördeki işçiler, satın alma güçlerinin tahmini olarak yüzde 16’sını kaybetti. Yeni bir toplu iş sözleşmesi imzalanana kadar ayda bir gün grev yapılacağı açıklandı.  

Aynı gün özerk bölge olan Bask Ülkesi’nde de tekstil, deri ve ayakkabı sektörlerinde çalışan yaklaşık 11 bin işçi greve çıktı. Bölgenin başkenti Bilbao’da yüzlerce işçi yürüyüş yaptı. Tekstil sektörü için 2015, deri sektörü için 2018 ve ayakkabı sektörü için 2007 yılından bu yana toplu sözleşme yapılmamış durumda.

Geçen çarşamba günü ise Barselona’da yüzlerce taksi şoförü Katalonya Özerk Bölgesindeki araç çağırma sektörünün tarihindeki en önemli gösterilerden birini gerçekleştirerek sokaklara döküldü. Protesto yaklaşık 4 bin aracı bir araya getirdi. 

Katalonya’da ayrıca öğretmenler, bölgesel hükümetler tarafından halk eğitim sisteminde on yıllardır uygulanan kemer sıkma politikalarına ve Yüksek Mahkemenin derslerin yüzde 25’inin İspanyolca olarak yapılmasını gerektiren son kararına karşı her hafta iş bırakma eylemleri yapıyorlar.

DOKTORLARIN GREVİ İPTAL EDİLDİ

Madrid bölgesinde 11 bin doktor, toplam istihdamın yüzde 50’sinden fazlasını oluşturan geçici sözleşmeli çalışmaya karşı 10 günlük grev kararı almışlardı ancak sendikalar kararı iptal etti. CCOO ve UGT dışındaki sendikalar ve tıp derneklerinin 3 bin sabit sözleşme talep etmek için çıktıkları grev de kısa sürdü. Habere göre, talepler kazanılana kadar greve devam etmek isteyen doktorların yoğun öfkesi üzerine 2 bin 500 sözleşmede uzlaşma sağlanarak grev sona erdirildi. 

Son haftalarda, ülke genelinde yüzlerce işçiyi içeren daha küçük grevler de patlak verdi. Bunlar arasında Bask Ülkesi’ndeki Osakidetza hastanelerinde ve ruh sağlığı kliniklerinde çalışan işçiler, Navarre’deki yaşlılar evlerindeki sağlık çalışanları, Bizkaia’daki temizlik işçileri, Terrassa ve Ourense’deki toplu taşıma işçileri ve Cordoba’daki LGC fabrikası işçileri bulunuyor. Barselona’da H&M mağazalarında çalışan 200 işçi de, ikramiye talebiyle grevler yaptı. 

POSTA EMEKÇİLERİ GREVE HAZIRLANIYOR

Yeni grev çağrıları artıyor. Ryanair pilotları ve kabin ekibi bu yaz İspanya ve diğer Avrupa ülkelerinde grev yapabilir. İspanya’nın devlete ait posta hizmetleri şirketi Correos’ta CCOO ve UGT sendikaları, kamu posta hizmetinin kapatılmasına karşı 1, 2 ve 3 Haziran’da grev çağrısında bulundu.

İspanya’da işçi grevlerinin bir kısmı iktidardaki sosyal demokrat “PSOE-Unidas Podemos” koalisyon hükümetinin kolluk kuvvetleriyle bastırılıyor. Ancak hükümetin en önemli silahı olarak yönettiği büyük sendikalar görülüyor. Sendikalar grevlerin birleşmesini önlüyor, talepleri sınırlandırıyor ve şirketlerin büyük zarar etmesini önleyecek tutum sergiliyorlar. (DIŞ HABERLER)

İspanya’da çalışanlara ayda 5 gün regl izni hakkı yasal hale getirildi