Bir haftada 900 fazladan ölüm hesaplandı: Pandemi bittiyse fazladan ölümler neden?
Türkiye'de 1 haftada 900 fazladan ölüm hesaplandığını belirten TTB'den Güçlü Yaman, Sağlık Bakanlığı'na sordu: "Pandemi de bittiyse bu fazladan ölümlerin kaynağı ne? Salgından değilse neden?"
Grafik: Güçlü Yaman
Vural NASUHBEYOĞLU
İstanbul
İktidar ve Sağlık Bakanlığı salgını gündemlerinden çıkardıklarını ilan edip önlemleri kaldırsa da pandemi sürüyor. Açıklanan resmi verilerde vaka ve ölüm sayıları düşüş gösteriyor olsa da fazladan ölümlerde geçmişe göre ciddi bir artış var. Fazladan ölüm, normal şartlarda gerçekleşmesi beklenen ölümlerin üzerinde gerçeklesen ölümler anlamına geliyor.
"SALGINDAN DEĞİLSE NEDEN?"
Pandeminin başından beri Türkiye’deki fazladan ölümleri takip eden Türk Tabipleri Birliği (TTB) Pandemi Çalışma Grubu Üyesi Güçlü Yaman, mart başında ‘Pandemi bitiyor’ ilanı yapılarak önlemlerin terk edilmesinden bir ay sonra nisan başında fazladan ölümlerin, resmi kovid ölümlerinin 5-6 katına, nisan sonunda 9 katına, geçtiğimiz hafta ise 18 katına çıktığına dikkat çekerek Sağlık Bakanlığına “Burada bir haftalık bir oynama değil arka arkaya devam eden bir artış var. Ortada deprem ya da başka bir doğal felaket yok. Pandemi de bittiyse bu fazladan ölümlerin kaynağı ne? Bu insanlar salgından ölmüyorsa neden ölüyor?” diye sordu.
SADECE İSTANBUL’DA 260 FAZLA ÖLÜM VAR
Sağlık Bakanlığının verilerine göre 11-17 Mayıs haftasında Türkiye genelinde 50 kişinin kovid-19’dan öldüğünü belirten Yaman “Fakat aynı dönemde sadece İstanbul’da 260 fazladan ölüm var. 23 ildeki fazladan ölüm sayısı ise 423. Bu 23 ilde Türkiye’deki ölümlerin yüzde 46’sı gerçekleşiyor. (Yaman 24 ili takip etmesine rağmen son hafta Maraş Belediyesinin sisteminden veri alamadığı için 23 il üzerinden hesap yaptı.) Buradan hareketle Türkiye genelinde 900 civarında fazladan ölüm hesaplıyorum. Bu sayıları şu anki ölümleri salgın öncesi aynı dönemle kıyaslayarak buluyorum” ifadelerini kullanarak fazladan ölümlerle resmi kovid ölümleri arasında küçük farkların olabileceğini ama ortada çok büyük bir fark olduğunu ve Sağlık Bakanlığının bu ölümlerin nedenlerini açıklaması gerektiğini söyledi.
Fotoğraf: Kişisel Arşiv
SALGIN BİTTİYSE ÖLÜMLER DE NORMALE DÖNMELİYDİ
Sağlık Bakanlığının son 2 aydır ağır hasta sayısı, yoğun bakım doluluk oranı ve illere göre 100 binde vaka sayılarını açıklamadığına işaret eden Yaman “Bakanlığın verileri baştan beri kısıtlıydı. Geldiğimiz aşamada en önemli veriler iyice kırpıldı. Hem şaibeli hem de kısıtlı bu verilerden salgını takip edebilmek ve ölümlerle ilgili bir bağlantı kurabilmek mümkün değil. Zaten sorunda burada. Dedektiflik yaparak durumu anlamaya çalışıyoruz.” dedi. Yaman, pandemide fazladan ölümlerin salgındaki dalgalara paralel olarak artıp azaldığını hatırlatarak “Salgın şiddetlenip vakalar artınca fazladan ölümler arttı, vakalar azalınca fazladan ölümler azaldı. Şimdi madem ‘Salgın bitti’ deniliyor bu fazladan ölümler sıfırlanmalı ya da sıfıra yaklaşmalıydı ama öyle değil” diye konuştu. İlk omicron dalgasından sonra İngiltere, Almanya, Portekiz’in de aralarında olduğu ülkelerde geçtiğimiz aylarda omicron alt varyantlara bağlı dalgalar gelişti. Türkiye’ye baktığımızda ise salgın dümdüz bir seyir izliyor” dedi.
Grafik: Güçlü Yaman
YAMAN’IN VERİLERİNİ DSÖ DOĞRULAMIŞTI
Mart ayında salgının 2. yılı geride kalırken Türkiye’deki fazladan ölümleri gazetemize değerlendiren TTB Pandemi Çalışma Grubu Üyesi Güçlü Yaman “Resmi rakamların aksine Türkiye’de pandemide çeyrek milyondan fazla insan öldü. Salgının başından beri veriler sahteydi” değerlendirmesinde bulunmuştu. Bu açıklamadan 2 ay sonra Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), tüm ülkelerde kovid-19 kaynaklı ölümlerin açıklanandan fazla olduğunu duyurarak “Türkiye’de kovid-19’dan ölümler açıklanandan 3 kat daha fazla” bilgisini vererek Yaman’ı ve TTB’nin açıklamalarını doğruladı.
