‘Tarım desteklenmezse üretimden kopuş hızlanacak’

Ramis SAĞLAM
İzmir

Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği, tarafından geçtiğimiz günlerde açıklanan sınırlı sayıda tarım ürününe girdi desteği, üreticilerin beklentisinin altında kaldı. 2021 yılı ürünü buğday, arpa, çavdar, yulaf ve tritikalede dekar başına bir defaya mahsus 50 lira destek sağlanırken, mısır, pamuk, çeltik, nohut, mercimek, ayçiçeği, aspir, kanola, yem bitkileri ve diğer birçok ürüne destek artışı sağlanmadı.

Tarım ve Orman Bakanlığının mazot ve gübre desteği 4.7 milyar lira olurken, tarımsal girdi fiyatlarındaki fahiş artışı üreticilerin beklentilerinin çok altında kaldı. Tarımdaki yüksek maliyetleri, yetersiz destekleri ve hükümetin uyguladığı tarım politikalarını Yüksek Ziraat Mühendisi Eski Ziraat Odası İzmir Şube Başkanı Ferdan Çiftçi ile konuştuk. 

‘ÜRETİCİ KAZANMIYOR’

Türkiye’de üreticinin kazanamadığını, tüketicinin de gıdaya erişimde zorlandığını söyleyen Çiftçi, “Yirmi yıldır kesintisiz ve mutlak bir iktidar var. Bu iktidarın uyguladığı politikalardan çiftçi de tüketici de mağdur. Çiftçi yüksek girdi maliyetleri düşük, ürün fiyatları yetersiz destekleme kıskacı altında üretmekte zorlanıp üretimden kopuyor. Tüketici gıdaya ulaşmakta zorlanıyor” dedi.

Çiftçi, “Artan mazot, gübre, tohum ve zirai ilaç maliyetlerinin yansımaları bu üretim sezonuna yansıyacak. Yazın yaz sebze ve meyvesini ucuza yiyemeyeceğiz” dedi.

Her yıl 9 milyon ton civarında buğday ithal edildiğini söyleyen Çiftçi, “İthalata ödenen para ekmek ve makarna fiyatlarını tırmandırmaya devam edecek. Bu durumdan tüketiciyle birlikte asıl üreticide etkilenecek. Yüksek maliyetli girdilerin yeni kullanılmaya başlayacak olması nedeniyle tüm bitkisel üretimi ve buna bağlı yem girdileri nedeniyle hayvansal üretimi etkileyecek hem üreticiyi hem de tüketiciyi vuracaktır” diye konuştu.

AKARYAKIT ZAMLARI DESTEĞİ GERİ ALDI

2006 yılında yayımlanan Tarım Kanunu’nun 21. maddesinde gayrisafi milli hasılanın en az yüzde 1’i oranında çiftçiye verilmesi planlanan desteğin hiçbir zaman verilmediğini hatırlatan Çiftçi, “2022 yılında ödenmesi gereken destek miktarı 53-54 milyar olması gerekirken 25.8 milyar lirada kalmıştır. Ödediği vergilerle kıyasladığımızda çiftçinin desteklenmemiş akaryakıt üzerinden ödediği vergilerle desteklerin yarısı geri alınmıştır” dedi. 

‘TARIMA GERÇEK DESTEK LAZIM’

Ekmek, yağ, et gibi uzayıp giden gıda kuyrukları taneyle satılan meyve ve sebzeler ile dar gelirlinin gıdaya ulaşımı zorlaşıyor. Emeklinin, asgari ücretle çalışanların, küçük esnafın mutfağında tenceresini kaynatamayacağına vurgu yapan Çiftçi, “Tarımsal desteklemeler en az kanunun öngördüğü seviyeye hatta bunun üzerine çıkarılmalı, destekleme kalemleri sadeleştirilmeli, alan bazlı değil üretime endeksli destekleme politikası oluşturulmalı, desteklemelerde fark ödemeli destekler artırılmalı ve destekler önceden açıklanıp zamanında ödenmeli. Eğer biz tarımsal üretimi, çiftçiyi, köylüyü desteklemez isek üretimden kopuş hızlanacak, gıda egemenliğimiz tehlikeye girecek, küçük çiftçi üretimden tasfiye edilecek üretim büyük şirketlerin ve sermayenin eline geçecektir” diye konuştu.