TÜİK karartmasıyla halktan çaldılar

TÜİK, enflasyonu beklenenin altında açıklasa da resmi enflasyon yüzde 73,5 ile 24 yılın zirvesine çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) fiyat istatistiklerini yayımlamaya aniden son verdi ve bu durum “Karartma ve sansür” olarak değerlendirildi. Prof. Dr. Aziz Çelik, “Çalışanlar ve emekliler bir çırpıda yüzde 9 az zam alacak” dedi.

TÜİK'in açıkladığı enflasyon verisi, ücret ve maaş zamlarının yapılacağı temmuz 2022 öncesinde büyük şaibe yarattı. Yıllık enflasyon yüzde 73,5 oldu. Tüketici enflasyonu 2022 yılı mayıs ayında bir önceki aya göre ise yüzde 2,98 oldu. TÜİK’e göre aylık enflasyon bir önceki ay yüzde 5,46 yükselmişti. Buna göre enflasyonda artış hızı azaldı.

TÜİK, mayıs ayına ilişkin enflasyon verilerini açıkladı. Açıklanan verilerde İstanbul Ticaret Odası, Türk-İş ve Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) verileriyle büyük fark olduğu görüldü. TÜİK, her enflasyon açıklamasında güncellenen madde fiyatlarını da paylaşmadı. 409 ürünün aylık fiyat değişimlerini gösteren “madde sepeti ve ortalama madde fiyatları” tablosunda mayıs ayı fiyatları yer almadı.

• İstanbul Ticaret Odasının tüketici enflasyonu bir ayda yüzde 80’den, yüzde 87,4’e çıkarken; TÜİK’in tüketici enflasyonu sadece 3,5 puan artarak yüzde 70’ten, yüzde 73,5’e çıktı.
• Türk-İş'in gıda enflasyonu 1 ayda yüzde 85’ten, yüzde 107,8’e çıkarken; TÜİK’in gıda enflasyonu 2,5 puan artarak yüzde 89,1'den, yüzde 91,6’ya çıktı.
•  Enflasyon Araştırma Grubuna (ENAG) göre, enflasyon mayıs ayında aylık bazda yüzde 5,46 arttı, son 12 aylık artışı ise yüzde 160,76 olarak gerçekleşti.

TÜİK böylece ücret ve maaş artışlarının yapılacağı Temmuz 2022 öncesinde enflasyon oranını beklenenin ve hissedilenin çok altında açıkladı.

TÜİK’TEN VERİLERE KARARTMA

TÜİK madde sepeti ve ortalama madde fiyatları listesinde karatmaya gitti. TÜİK 2003 yılından bu yana açıkladığı enflasyona esas madde fiyat listesini açıklamaktan vazgeçti. Böylece fiyatları kontrol etmenin yegane yolu ortadan kalktı.

Konuya ilişkin açıklama yapan DİSK-AR, “Temmuz 2022’de yapılacak ücret, maaş ve emekli aylık zamları öncesi düşük enflasyon açıklanması şaibelidir” ifadelerini kullandı.

TÜİK Mayıs 2022 için açıklanan TÜFE verilerinde ise büyük bir skandala imza attı. TÜİK yıllardır açıkladığı 400’u aşkın mal ve hizmetten oluşan madde sepeti ve ortalama madde fiyat listesini Mayıs 2022 itibariyle açıklamayacağını belirtti. DİSK-AR’ın Mayıs 2022’de yayımlanmayan madde sepetlerine ilişkin bilgi talebine karşılık TÜİK Bilgi Dağıtım Grup Başkanlığı tarafından verilen yanıtta talep edilen tabloların Mayıs 2022 itibariyle güncellenmeyeceği ifade edildi. Böylece fiyat artışlarının madde bazında izlenmesi mümkün olmadı. TÜİK’in daha detaylı madde fiyat listeleri açıklaması gerekirken var olan madde fiyat listesini açıklamaması TÜİK verileri hakkındaki kuşkuları artırdı.

ÜCRET VE MAAŞLARDA GASP BÜYÜK OLDU

Ücret, maaş ve emekli aylıkları TÜİK verileri baz alınarak Temmuz 2022’de 6 aylık enflasyona göre artırılacak. “Enflasyonun düşük açıklanması işçinin, emekçinin, emeklinin, halkın ekmeğinin gasbedilmesi anlamına geliyor” diyen Prof. Dr. Aziz Çelik şu değerlendirmede bulundu:

“Mayıs 2022'de dört aylık enflasyon yüzde 31,71 olarak açıklanmıştı. Bu ay açıklanan aylık 2,98’lik artışla 5 aylık enflasyon yüzde 35,64 oldu. Gelecek ay yüzde 2,5 aylık enflasyon açıklanırsa 6 aylık enflasyon yüzde 39 olacak. Temmuzda ücret, maaş ve aylıklar buna göre artacak. Eğer mayıs ve haziran enflasyonları yüzde 6 açıklansaydı. Altı aylık enflasyon toplam yüzde 48 olacaktı. Böylece temmuzda yapılması gereken zam en az yüzde 48 olacaktı. Çalışanlar ve emekliler bir çırpıda yüzde 9 daha az zam alacak. Böylece halkın cebinde en az yüzde 9 çalınacak. Düşük enflasyon ve fiyat sansürlemesi çalışanın, emeklinin ekmeğinin çalınmasıdır, yoksullaşmadır. Enflasyon emme basma tulumba gibidir. Yoksuldan ve işçiden alıp zengine ve sermayeye kaynak aktarılmasıdır.”

ENFLASYON HESABININ YAPILDIĞI DAİRE BAŞKANI İSTİFA ETMİŞTİ

Enflasyon verilerinin açıklanmasına bir hafta kala Türkiye İstatistik Kurumunda, dikkat çeken bir görev değişimi yaşanmıştı.

Enflasyon hesabı çalışmalarının yürütüldüğü TÜİK Fiyat İstatistikleri Dairesi’nin başındaki isim olan Cem Baş ‘sağlık sorunları’nı gerekçe göstererek ‘görevden affını’ istemiş, ‘görevden af’ talebinin kabul edilmesiyle Baş’ın yerine Dijital Dönüşüm ve Projeler Daire Başkanı Furkan Metin atanmıştı. (EKONOMİ SERVİSİ)

Mayıs ayında yıllık enflasyon ENAG'a göre yüzde 160,76, TÜİK'e göre 73,50 oldu