İşten atmanın ‘orijinal’ bahanesi

Denizli Organize Sanayi Bölgesinde kurulu Deniz Tekstil’de, ‘kiralık işçilik’ sözleşmesini imzalamayan işçiler işten atıldı. Yaptığı ihracatla ‘rekor’lara imza atan Deniz Tekstil’de eski işçilere imzalatılmaya çalışılan kiralık işçi sözleşmesini işçilerin kabul etmemesiyle birlikte 4 işçi işten atıldı. 10 ila 16 yıllık işçiler, yeni sözleşme metninde; “İşveren tarafından her hangi bir işyerinde ve her hangi bir pozisyonda görevlendirilmeyi kabul ediyorum” maddesinin yazılmasına tepki gösterdi.

KÖLELİK SÖZLEŞMESİ

Deniz Tekstil’de kumaş boyama makinesi ustası olarak çalışan Turan Acar gazetemize süreci şöyle anlattı: “Yönetim biz deneyimli işçileri hedef aldı. 6 ay önce fabrikaya ihtiyaç olmadığı halde yanımıza yeni işçiler aldılar. Bizden yeni işçilere işi öğretmemizi istediler. İşi öğrettikten sonra da bize bir sözleşme imzalatıp eski işçilerden kurtulmayı amaçladılar. Biz de bu kölelik sözleşmesini imzalamadık çünkü bunu imzalarsak yılların operatörünü, boyahane işçisini; temizlikçi, hamal yapabilecek ve istediği işverene kiralayabilecekti.” Acar bu sözleşmeyi imzalamayı reddettikten kısa bir süre sonra işten çıkarıldıklarını aynı zamanda yıllardır emeklilik primlerinin düşük yatırıldığı için verilen tazminatlarımızın da düşük olduğunu belirtti.

YILDIRMA POLİTİKASI

İşten çıkarılan ve boyahanede çalışan Hüseyin Çetin; ilk önce kendisinden römorkları boşaltmasının istendiğini belirterek “Daha sonra hamallık yapmam istendi, ben bunları kabul etmedim diye fabrikada yapılan uygulamalarla aslında eski işçilerin üzerinde baskı kurulmaya çalışıldı” dedi. Çetin, “Asıl amaç eski işçiler olarak biz yasaları daha iyi bildiğiz için vardiya amirleri üzerimizde baskı kuramıyordu, bu yüzden işveren eski işçilerden kurtulmaya çalışıyordu” diye konuştu.

10 yıllık Ramöz operatörü Recep Çelenk de, işverenin mesai ücretleri ve maaş farkları elden vererek kayıtdışı işlem yaptığını ifade etti: “Maaşımız asgari ücretten yatmakta, o yüzden işten çıkarılınca verilen tazminatlarımızda düşük oldu. Bunu da hukuki yollardan işverenden alacağız.” Çift bordro uygulamasının bütün organize sanayi bölgesinde yaygın olduğunu kaydeden Çelenk, işçilere bankaya yatan para için ayrı, elden ödenen paralar için ayrı maaş bordroları verildiğini belirtiyor: “Devletten kaçan paraların haddi hesabı yok.”

PRİMLER ASGARİ ÜCRETTEN

TÜRK-İŞ Denizli İl Temsilcisi Recep Oktay de, işçilerin ifade ettiği çift bordro uygulamasını doğruluyor. Denizli’de 170 bin sigortalı çalışandan en az 100 bininin çift bordro uygulamasıyla karşı karşıya kaldığını belirten Oktay, “Bunun faturasını da işçi ödüyor” dedi. Oktay konuyla ilgili şunları ifade etti: “Bankaya yatan ücretlerin dışında elden yapılan ödemeler emeklilik primlerine yansımadığı için tazminatlar neredeyse yarı yarıya düşük oluyor. Bütün bunların sonuçta devletten kaçırılan vergi paraları. İşverenleri bu konuda denetlemek hükümetin görevi. Fakat bu konudaki denetimler oldukça az ve yetersiz.” Deniz Tekstil’de işçilere imzalatılmak istenen sözleşmenin de giderek yaygınlaştığını belirten Oktay, “Bu sözleşme hayasızlıktır, bir işçinin yıllarını verdiği fabrikadan başka bir ile gönderip bilmediği veya zorlanacağı bir işi yapmasını istemek işten çıkarmakla aynıdır” dedi.

15 yıllık Deniz Tekstil işçisi Ramazan Emül, boyahanede çalışmış. Emül, kendi bölümünün sağlığa zararlı ve tehlikeli iş kolunda olduğunu, bu nedenle de emeklilik priminin daha fazla yatırılması gerektiğini belirtiyor. “Bunlar yatsa emekliliğime 3 yıl kalmış olacaktı” diyen Emül, konuyla ilgili dava açacağını söylüyor. (Denizli/EVRENSEL)