Fetihtepe Mahallesi halkından belediye önünde eylem: Zorbalıkla değil rızayla kentsel dönüşüm istiyoruz

Eylem NAZLIER
Özlem ABAYOĞLU
İstanbul

İstanbul'da AKP’li Beyoğlu Belediyesi'nin Okmeydanı Fetihtepe Mahallesi’nde planlanan kentsel dönüşüm projesi nedeniyle yurttaşların zorla tahliyesi sürüyor. Okmeydanı Çevre Koruma ve Güzelleştirme Derneği’nin çağrısıyla elektrik, su ve doğal gazları kesilen mahalleli Beyoğlu Belediyesi önünde toplandı. “Zorbalıkla değil rızayla kentsel dönüşüm istiyoruz” pankartı açarak rantsal dönüşümü protesto etti. Öte yandan mahalleyi dolaşırken bir kaç kişinin evini boşalttığını, bir kaç kişinin ise baş başa verip süreci konuştuğunu, elektrik, su ve doğal gazları kesilen mahallelinin bidonlarla su taşıdığını, kimisinin ise gece yatana kadar sokak lambasının altına serdiği minderinde oturduğunu gördük. Çocuklar da durumdan etkilenmiş, oyunlarında "Şimdi ben evini yıkmaya geldim, sen de direneceksin" gibi cümleler kuruyorlar. Mahallede 7'den 70'e herkesin gündemi kentsel dönüşüm ve geçim kaygısı.

"MAHALLEYİ YAŞANMAZ HALE GETİRDİLER"

Kentsel dönüşüm projesi nedeniyle zorla tahliye edilmek istenen Fetihtepe Mahallelisi halkı Beyoğlu Belediyesi önünde eylem yaptı. Sık sık “Rant için değil halk için dönüşüm”, “Ömür boyu borçlanmak istemiyoruz” sloganı atan mahalleli Belediye Başkanı Ali Haydar Yıldız’ı yuhaladı.

Okmeydanı Fetihtepe Mahallesi halkının Beyoğlu Belediyesi önünde gerçekleştirdiği eylemde basın açıklamasını Okmeydanı Çevre Koruma ve Güzelleştirme Derneği Başkan Yardımcısı Rüstem Karakuş okudu. Karakuş, “Okmeydanı halkı olarak yıllarca Beyoğlu Belediyesi'nin adeta cennet vaat eden sözleriyle yaşadık. Herkesin dairesine daire, dükkanına dükkan vereceklerini, kimsenin borçlandırılmayacağını, rızayla dönüşüm yapacaklarını vaat eden belediye yetkilileri, bugün 3550 nolu ada da yaptıkları uygulamayla ne yazık ki bunun tam tersini yapmaktadırlar” dedi.

"Büyük çoğunluğu kendi seçmenlerinden oluşan 3550 nolu adada, 2 yıldır yaptıkları ikna çalışmalarına, baskılara, tehditlere, mahalleyi yaşanmaz hale getiren uygulamalara rağmen, dönüşüm için gerekli olan üçte ikilik çoğunluğu bir türlü sağlayamadılar” diyen Karakuş, “Çoğunluğu hiç sağlayamayacaklarını anlayınca, şimdi, 6306 sayılı "riskli alan" yasasını uygulamak suretiyle hak sahiplerinin altyapı hizmetlerini kesmeye başladılar. Bunu yaparken Kentsel Dönüşüm Yasası'nın olmazsa olmaz kuralı olan "plan olmadan uygulama yapılamaz' ilkesini ayaklar altına aldılar. Mahkeme kararlarıyla defalarca iptal olmuş planlara göre işlemler yapılar. Şimdi, mahalleyi yaşanmaz hale getirdikten, elektriksiz, susuz ve doğal gazsız bıraktıktan sonra yeni plan yapmaya başladılar. Yani, en başta yapmaları gerekeni en sonda yaptılar.

Ne yazık ki, bunu da usulüne uygun yapmadılar. Planlama ilkelerine göre paydaşların, sivil toplum örgütlerinin, şehir plancıları ve mimarlar
odasının görüşleri alınarak yapılması gereken planları, tepeden inme gizli saklı yöntemlerle yaptılar. Bugün Beyoğlu Belediyesi'ndeki meclis
çoğunluklarına dayanarak iptal olmuş planları küçücük değişiklikler yaparak yeniden onaylamak istiyorlar” ifadelerini kullandı.

"NEDEN VATANDAŞA SORMUYORSUNUZ?"

Okmeydanı Çevre Koruma ve Güzelleştirme Derneği Başkanı Şenel Kartal, “Kentsel dönüşüm ofisi halkımızın üzerinde imza atması için baskı kurmaya çalıştı. Kanunlar çıkarılabilir, mecliste sayın fazla olabilir ama vicdanın olmalı. Vatandaşın mahallesinde kentsel dönüşüm yaparken neden vatandaşları sormuyorsun, neden oradaki vatandaşın gelir durumunu düşünmüyorsun” diye konuştu.

"KENDİ KOYDUKLARI KANUNLARI BİLE TANIMIYORLAR"

Avukat Onur Cingil, Fetihtepe’de 4 gündür halk düşmanlarıyla mücadele ettiklerini söyleyerek, “Belediyeler halkına hizmet için vardır. Ama bu
belediye halkına zulmetmekten başka bir şey yapmıyoruz, ‘yıkarız’ diyorlar. Evet yıkılacak, ama halkına zulmedenlerin saltanatı yıkılacak”
dedi. Cingil sözlerini şöyle sürdürdü: “Burasının riskli alan olmadığını ispat edebilirdik ama hileyle riskli alan ilan ettiler. Buralar bu insanların tapulu yerleri. Belediye insanların tapulu yerlerine çöküyor. İnsanları yazın ortasında susuz bırakıyorlar. Eskiden halk düşmanları kanunlardaki boşluktan yararlanırdı, şimdi kendi koydukları kanunu çiğniyorlar. Kanunlara göre 3'te 2 çoğunluğu sağlamadan yıkım yapamazsınız.”

TALEPLER:

Karakuş, Okmeydanı Fetihtepe Mahallesi 3550 Nolu Kentsel Dönüşüm Adası hak sahiplerinin taleplerini şöyle sıraladı:

• Kentsel Dönüşüm Yasası'nın "plan olmadan dönüşüm yapılamaz” kuralının gereği olarak 1/5000'lik ve 1/1000'lik planların yapılması,
• Planların bölgedeki sivil toplum kuruluşlarından, üniversitelerin ilgili bölümlerinden, şehir plancıları ve mimarlar odasından görüş alınarak yapılması,
• Planlar yapılıncaya kadar adadaki plansız kentsel dönüşüm uygulamasının durdurulması,
• Tapulu tapusuz ayırımından kaynaklı sorun ve mağduriyetlerin yaşanmaması için, 2981 ve 4706 sayılı yasaların öngördüğü kurallar çerçevesinde hak sahipliği kazanmış olanlara tapularının verilmesi,
• Hak sahibi olunan payların belirlenmesinde 6306 sayılı yasa gereği 'arsa payı’nın dikkate alınması, ardından plana ve paylara uygun avan projenin yapılarak tapuya tescil edilmesi,
• Her dairenin şerefiye puanı ve bedelinin belirlenerek avan projeye işlenmesi,
• İmzalanmak için sunulan muvafakatnamenin tek taraflı bir beyan olması nedeniyle, bunun yerine idarenin ve hak sahiplerinin karşılıklı hak ve sorumluluklarının belirlendiği, ekinde avan proje, idari ve teknik şartnamenin olduğu hukuki sözleşme yapılması,
• Üçte ikilik çoğunluk sağlanmadan uygulama yapılmaması,
• Devlet eliyle yapılan dönüşümün, anayasadaki "sosyal devlet ilkesine” uygun olarak karı amaçlayan değil,maliyetine yapılması,
• Halihazırda ki uygulamada 6 ayda bir memura yapılacak zam artışı kadar artırılarak ödenmesi istenen borç taksitlerinin, kamu bankalarındaki konut kredi sistemine bağlanarak 20 yılda sabit olarak ödenmesi,
• 1500 TL olan kira yardımlarının İstanbul gerçeğine göre yeniden belirlenmesi ve hak sahiplerine yeni yapılan dairelerine taşınıncaya kadar ödenmesi.

"DİRENECEĞİZ"

Kentsel dönüşüm projesi için halkın elektrik, su ve doğal gazının kesilmesinin ardından mahallede yaşayanlarla görüştük.

Sokakta yürürken karşılaştığımız Seher teyze sokağa attığı sandalyesinin üzerinde oturuyor. 66 yaşında emekli olan Seher teyze eşiyle beraber giriş kattaki 95 metrekare evinde yaşıyor. Kentsel dönüşümle beraber evinden çıkması söylenince ne yapacağını şaşırmış. Eşinin de maaşı yok. Üstelik şimdi de belediyenin kentsel dönüşüm sebebiyle elektrik, su ve doğalgazlarını kestiğini söyleyen Seher teyze "Havalar bu kadar sıcakken duş bile alamıyoruz. Bırakın duş almayı tuvalet ihtiyacımız bile elzem durumda. Caminin şadırvanından su taşıyoruz da tuvaletlerimize koyuyoruz. Yemek yapmak için doğal gazımız bile yok, küçük tüp aldık" diyor. Belediyenin sağladığı 1.500 lira kira desteğine de değinen Seher teyze "4 binden aşağıya kira yok şu an. Ben bir emekli maaşıyla kirayı, faturaları nasıl ödeyeyim de nasıl geçineyim?" diye sorıyor. Seher teyze, "Seçim döneminde bize karanfillerle geldiler. Şimdi suyumuz bile yok. Günlerdir halimiz gözler önünde ama AKP'den bir kişi bile gelmedi. Ben senelerdir oy verdim de ne oldu?" diyerek tepkisini dile getiriyor. Polisin müdahalesine şaşırdığını da söyleyen Seher teyze, "Onlar da bizim evlatlarımız dedik, tek kötü söz söylemedik ama bizi düşürdükleri duruma bak" diyor. 

UYUYANA KADAR SOKAK LAMBASIYLA AYDINLANIYOR

Mahalleye girdikten bir süre sonra bir oto tamircinin önündeki sokak lambasının altına minderini sermiş oturan Emine teyzeyi ve oğlunu gördük. Elektriği, suyu ve doğalgazı kesildiği için sabah uyandığında sokak lambasının altındaki minderine oturan ve ancak uyumak için yukarıya çıktığını söyleyen Emine teyze, "Ben aile apartmanda oturuyorum. Zamanında çöp toplayarak, pazarcılık yaparak kurduk bu evi. Şimdi eşimden kalan bir emekli maaşıyla bu evde geçinmeye çalışıyorum. Bir sürü hastalığım var. Makine kullanıyorum. Oğlum makineye bağlı. Elektrik kesildiğinden beri ikimiz de böyle burada oturuyoruz. Oğlumun hastalığından dolayı korkuyoruz" diye yaşadığı zorlukları anlattı. 

Kiraya çıkmak için kira fiyatlarına baktığını söyleyen Emine teyze, "Biz 6 kişi bir dairede yaşıyoruz. Sıkış tepiş sığabileceğimiz eve 7 bin lira dediler. 12 bin lira da depozito. Nereden bulup vereceğiz. Hadi verdin diyelim, faturaları nasıl ödeyeceğiz. Kimsenin bunları düşündüğü yok" dedi. Çözüme karşı olmadığını söyleyen Emine teyze, "Bizi madur etmesinler. Karşılıklı rızayla olan bir dönüşüme kimse karşı değil. Anlaşmak isteseler çok güzel anlaşırlar" diyerek yetkililere seslendi. 

KENTSEL DÖNÜŞÜM 7'DEN 70'E HERKESİ ETKİLEDİ 

Emine teyzeyle konuşurken yukarıdan gelen torunu ise kardeşlerinin, kuzenlerinin üniversite, lise sınavına hazırlandığını söyleyerek, "Mum ışığında sınava çalışıyorlar. Her gün mahallede olaylar oluyor. Onları etkiliyor tabi. Zaten artık üniversiteye gitmekten geçtiler. Tuvaletlerinde su yok, ışıkları yok. İnsani şartlarda yaşamıyoruz ki üniversite sınavı düşünsünler" diye konuştu.

Mahallede gezerken oyun oynayan çocukların gördüğümüzde onların da olaylardan etkilendiğini fark ettik. Oyun oynarken ana caddeden gelen polis arabası seslerinden korkan çocuklar polisten korktuğunu çekinerek dile getirdi. Oynadığı oyunları izlediğimizde ise "Şimdi ben evini yıkmaya geldim, sen de direneceksin" diye oyun kurguladıklarını gördük.

Fetihtepe: Rant, talan, mücadele

Okmeydanı’nda Fetihtepeliler 3 gündür mücadele ediyor: Bize yapılan zulmü hepsi görsün

Okmeydanı Fetihtepe Mahallesi'nde yurttaşlar zorla evlerinden çıkarılmak isteniyor; elektrik, su hizmetleri kesiliyor

Okmeydanı’nda yurttaşlara “kentsel dönüşüm zulmü” Meclis gündemine taşındı

Türkiye-Yunanistan ilişkileri, Fetihtepe'de kentsel dönüşüm protestosu, gözaltına alınan gazeteciler | Gündem Politika