AKP'nin sağlık çalışanlarına dair düzenlemesi komisyondan geçti | SES: Mücadeleyi büyüterek haklarımızı alacağız
SES, mali ve özlük haklarına dair hazırlanan teklifi "Başka bir sağlık sistemi ve insani çalışma koşullarının mümkün olduğunu biliyoruz. Mücadeleyi büyüterek haklarımızı alacağız" diyerek eleştirdi.
Fotoğraf: Eylem Nazlıer / Evrensel
Sağlık çalışanlarının özlük haklarında düzenleme öngören, 14 maddelik kanun teklifi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Kanun teklifini değerlendiren Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES), iktidarın yetersiz olan vaatlerini bile yerine getirmediği, "sağlık ekip işidir" anlayışıyla bağdaşmayan düzenlemelerle sağlıkçılara sus payı verilmeye çalışıldığını ifade etti. Açıklamada, "Bizler başka bir sağlık sistemi ve insani çalışma koşullarının mümkün olduğunu biliyoruz. Büyüyen mücadeleyi daha da büyüterek haklarımızı alacağız" denildi.
"ESKİSİNDEN DE GERİ BİR YASA GETİRDİLER"
SES tarafından yapılan açıklamada, 2021 Aralık ayında hekim, diş hekimi ile emekli hekim ve diş hekimlerinin özlük haklarına yönelik düzenlemenin, kapsamının dar olduğuna yönelik eleştiriler üzerine daha kapsamlı bir yasa tasarısı çıkarma gerekçesiyle geri çekildiği hatırlatıldı. Ancak Sağlık Komisyonuna getirilen yeni düzenlemenin birçok yönüyle eski tasarıdan daha geri olduğu ifade edildi.
Açıklamada, "Çekilen teklifte, emekli pratisyen hekimlerin ilave ödeme tutarını belirleyen gösterge 13 binden 33 bine; uzman hekimlerin ise 17 binden 40 bine çıkarılacakken yeni yasa teklifi ile sırasıyla 20 bin ve 26 bine yükseltilmiştir. Başka bir ifadeyle pratisyen hekim emekli aylığında 3 bin 50, uzman hekim emekli aylığında 3 bin 400 lira iyileştirme yerine yeni yasa teklifiyle sırasıyla 1.600 ve 2.100 lira iyileştirme yapılacak. Aralık 2021’deki düzenlemede pratisyen hekim sabit ek ödeme oranları yüzde 180’den yüzde 450’ye yükseliyordu. Mevcut yasa teklifinde ise pratisyen hekimlerin sabit ek ödeme oranı yüzde 180’den yüzde 265’e yükseltildi. Örneğin; 3 bin 773 lira olan pratisyen sabit ek ödemesi, Aralık 2021’deki düzenlemeyle 9 bin lira civarında olacak iken, yeni yasa teklifiyle 5 bin lira gibi bir miktarda olacaktır. Aynı zamanda, yeni teklifle 5510 sayılı yasanın 4/C maddesine tabi olanların da ek ödeme alması sağlanırken önceki teklifin aksine çalışma halinde ek ödemenin kesileceğine dair hüküm korundu” denildi.
"MESAİ DIŞI ÇALIŞMA TEŞVİK EDİLİYOR"
Düzenlemenin sağlık işkolu çalışanlarının birçoğunu kapsamadığını belirten SES, "Sabit ek ödemelerde herhangi bir artış yaşanmadığı gibi sabit ödemelerin emekliliğe yansıtılmasına yönelik bir düzenleme bulunmamaktadır. 2021 Aralık ayındaki düzenlemede ödemeler sabit ek ödeme üzerinden artarken; mevcut yasa teklifinde ödemeler daha güvencesiz olan performans ve sözleşmeli çalışma üzerinden artırılmakta; mesai dışı çalışma teşvik edilmektedir. Yıllardır savunduğumuz yoksulluk sınırı üzerinde emekliliğe yansıyacak temel ücret talebimiz görmezden gelinmiştir. Performansa dayalı angarya çalışmayı dayatan ek ödeme uygulamasında ısrar edilmektir.”
"GÜVENCESİZ ÇALIŞMAYI SONLANDIRACAK BİR DÜZENLEME YAPILMADI"
Madde 12 ile; 5258 s. Aile hekimliği kanunu md 3/9’da; aile hekimlerine çalışma sırasında yine kriterlere göre ödeme yapılacağı, yani bir nevi performans ödemesi yapılacağı belirtilen açıklamada, "Yapılan düzenleme ile 209 sayılı kanunda diğer hekimlerdeki gibi katsayı değişikliği yanında, ödemelerin merkez bütçeye aktarılarak ödeme yapılmasının düzenlendi. ASM’leri işletme, hekimleri işveren haline getiren politikalardan, hekimleri cari harcamalar ile uğraşan muhasebeci olmaktan kurtaracak, sağlık personelleri için kadrosuz güvencesiz çalışmayı sonlandıracak bir düzenleme yapılmamıştır. Sağlığın da bir bileşeni olan ve aynı işkolu kapsamında yer alan sosyal hizmetlerde çalışan personelin (sağlık hizmetleri sınıfı sayılan personel dahil) herhangi bir düzenleme yapılmamaktadır. Sağlık hizmetleri sınıfı içinde yer alan veteriner hekimlerin sağlık bakanlığındaki emsalleri gibi haklardan yararlanmasına yönelik bir düzenleme yer almamaktadır. Üniversite hastanelerinde çalışan personelin tayin hakkı verilmemesinden tutun, şiddetin önlenmesi, sözleşmeli parçalı istihdam modellerinin kaldırılmasına kadar çok yakıcı sorunlarımıza yönelik düzenlemeler bu yasa tasarısında bulunmamaktadır” denildi.
"BAŞKA BİR İNSANİ ÇALIŞMA KOŞULLARI MÜMKÜN"
Türkiye’de birçok alanda çoklu krizler yaşandığı vurgulanan açıklamada, en önemli sorunlardan birinin de sağlık alanında yaşanan kriz olduğu, bilimden uzak yaklaşımların, sağlık hizmetlerinin ertelenmesinin ve sağlıksızlık üreten bu sağlık sisteminin toplumun sağlığa erişiminde çok ciddi sorunlar yarattığı belirtildi. Açıklama sorunlar şöyle aktarıldı:
"Evlerde oluşan sanal kuyruklar, aylarca sonrasına alınabilen randevular, gittikçe artan kalemlerle cepten ödemeler, kamusal sağlık hizmetlerini tüketen düzenlemeler ile özel hastanelere teşvik, sağlıkta eşitsizlik tüm topluma ‘artık yeter’ dedirtmiştir. Toplumun bu sağlık krizinde yaşadığı sorunlar, bizleri; şifa vermek için, sağlıklı bir toplum için bu meslekleri seçenleri, sürekli bir sağlıksızlık dayatan, bununla beslenen sistemin içinde yetememe hissi ve tükenmişlik ile karşı karşıya bırakmıştır. Sağlık sisteminin getirdiği olumsuzlukların toplumun sağlığına daha az yansıması için her birimizin emeği, özverisi ve çabası da katlanarak artmaktadır. Koruyan değil hastalık üreten bu sistem daha fazla hasta, daha fazla hastalık ile kar etmeyi hedeflerken, bizlere de mesleki tatminsizlik, daha yoğun geçen çalışma saatleri, daha uzun mesailer, daha büyük duygusal yük olarak yansımaktadır. Tüm bu emek yoğun çalışmaya karşılık her geçen gün haklarımız daha fazla gasbedilmektedir. Uzun süredir sağlıkta yürüttüğümüz mücadele sonrası çeşitli vaatlerde bulunan iktidar ne yazık ki bizi şaşırtmamış; zaten yetersiz olan bu vaatlerinin bile hiçbirini yerine getirmemiştir. Bu taslakta da görüldüğü gibi ‘sağlık ekip işidir’ anlayışı ile bağdaşmayan sağlık meslek mensuplarının hiçbirini memnun etmeyen düzenlemeler ile bizlere sus payı vermeye çalışmaktadır. Bizler başka bir sağlık sistemi ve insani çalışma koşullarının mümkün olduğunu biliyoruz"
Son bir yıldır sağlık işkolunda gittikçe büyüyen mücadeleyi daha da büyüterek sağlık emekçilerinin haklarını alacağı belirtilen açıklamada, "Bir an önce işkolundaki emekçilerin tüm örgütlü yapıları ile bir araya gelerek herkesi memnun edecek bir düzenleme için adım atılmasını beklemekteyiz. Bugün mecliste yapılacak görüşmeleri takip etmek ve temaslarda bulunmak üzere eş genel başkanımız Selma Atabey ve kendisi de bir hekim olan avukatımız İddiamin Karahancı, TBMM’de görüşmeler boyunca temaslarını sürdürmeye devam edeceklerdir” ifadeleri yer aldı. (Ankara/EVRENSEL)