Gökçeada’da flamingoların uğrak noktasına taş ocağı ve otel inşaatı

Özer AKDEMİR

Ulusal Sulak Alan korumasındaki Gökçeada lagüne sadece bir kaç yüz metre mesafede açılmak istenen taş ocağı, yaratacağı gürültü, toz ve kirlilik ile canlı yaşamını tehdit ediyor. Ayrıca aynı bölgede bir de otel inşaatına başlanmış durumda.

“MADENLERLE YIKILMADIK BİR GÖKÇEADA KALMIŞTI!”

Gökçeada’da başlayan otel inşaatı ve taş ocağı işletme hazırlıkları ada halkını ve Çanakkalelileri endişelendiriyor. Ekoloji örgütleri kuş göç yolu üzerinde bulunan adada, flamingoların ve yüzlerce canlı türünün yuvalama ve beslenme alanı olan Gökçeada Lagünü’nün maden atıklarıyla, dinamit patlatmalarıyla yok edileceğini belirterek, projenin acilen durdurulmasını istiyorlar. Kazdağları Ekoloji Platformu tarafından yapılan açıklamada “Maden ocağı ile yok edilmedik bir tek Gökçeada kalmıştı. O da şimdi andezit ocağı projesiyle tehlike altında. Ulusal Sulak Alan olan ve sözde koruma altındaki Gökçeada Lagünü'nün hemen yanı başında taş ocağı açılmak isteniyor” denildi. Flamingoların her yıl uğrak yerlerinden birisi olan tuz gölünün yanı başında 60 odalı bir otel yapılmak istendiğinin belirtildiği açıklamada, "ÇED Gerekli Değildir Kararı almaya çalışan maden şirketi yaratacağı ekolojik yıkımın yanı sıra adanın su kaynaklarına da göz dikmiş durumda. Bu projeyi acilen durdurun!” ifadeleri kullanıldı.

“LAGÜN KURUYABİLİR”

Gökçeada Lagünü ile ilgili çok sayıda bilimsel çalışmaya imza atan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Herdem Aslan yöredeki taş ocağı açılması girişimleri ile ilgili sorumuza lagünün ada martılarının üreme alanı olduğunu belirterek, “Ayrıca flamingoların göç için durak alanı burası ve zarar görür. Su kalitesi zaten problemli olan o bölgenin su kalitesi etkilenebilir. Çekilecek olan su ile lagün daha da kuruyabilir” dedi.

“LAGÜN CİDDİ BİR ÇEVRESEL TEHDİT ALTINDA”

Wetlands (sulak alanlar) dergisinde Çanakkale 18 Mart, Trakya Üniversitesi, İstanbul Üniversitesi, ODTÜ ve Ondokuz Mayıs üniversitelerinden bilim insanları Herdem Aslan, Belgin Elipek; Onur Gönülal, Özgür Baytut, Yusuf Kurt, Özgür E. İnanmaz imzası ile geçen yıl yayınlanan “Gökçeada Tuz Gölü: Mevsimsel Dinamiklere İlişkin Bir Örnek Olay

Bağlamda Sulak Alan Ekolojik Toplulukları Antropojenik Baskı ve Doğanın Korunması” başlıklı bilimsel makalede lagünün ciddi bir çevresel tehdit altında olduğu dile getirilmişti.

Makalede, Gökçeada Lagünü’nün sulak alan koruma statüsünde olmasına rağmen çoklu, insan sayısında artış, yaz aylarında nüfus, sörf faaliyetleri, kontrolsüz turizm, yerleşim yerlerinden gelen evsel atık ve kanalizasyon, böcek ilaçları, ve küresel ısınma gibi mevsimsel çevresel faktörler nedeniyle ciddi tehdit altında olduğunun altı çiziliyor. Gökçeada Tuz Gölü’nün göç sırasında flamingolar için bir mola yeri olduğunun belirtildiği makalede, kuşların çok uzun menzilli hareketlerini kolaylaştırmak için bu tür mola yerlerinin korunmasının popülasyon kalıcılığına katkıda bulunabileceği ifade ediliyor.

KUŞ CENNETİNİN DİBİNDE PATLATMALI TAŞ OCAĞI”

Çanakkale Gökçeada Çınarlı Mahallesi sınırlarında ASMAS Ltd. Şti. tarafından işletilmesi planlanan andezit ocağı için 49,49 hektarlık alanda işletme ruhsatı alındı. Ruhsat alanının 19,69 hektarlık kısmı ÇED Alanı olarak belirlenen proje 25 hektarın altında olduğu için yönetmeliğe göre ÇED Gerekli Değildir kararı alacak. Proje tanıdım dosyasına göre maden ocak alanına en yakın yerleşim yeri ocağın kuş uçuşu yaklaşık 2.200 m güneydoğusunda bulunan Eşelek Köyü. Projeye en yakın duyarlı yapı ise ocağın yaklaşık 780 m güneyinde bulunuyor. Ocak alanı, Gökçeada İlçe Merkezi’nin yaklaşık 3.150 m güneydoğusunda yer alıyor. Toplam 8 kişinin çalışacağı ocakta çıkarılacak malzemenin “Gökçeada’nın sokak ve caddelerinde parke taşı ihtiyacının karşılanması,  ada kültürünü yansıtan taş yapıların ihtiyacının karşılanması, taşın işlenerek inşaatların döşeme ve kaplama ihtiyacının karşılanması, talep olduğunda ada dışına satılması” planlanıyor. Üretim, ocak alanında açık ocak işletme yöntemiyle patlatma yapılarak gerçekleştirilecek. Proje tanıtım dosyasında Gökçeada lagünü, bölgedeki koruma statüsü gibi konularda hiçbir bilgi bulunmuyor. Sadece “Proje alanında; Ülkemiz Mevzuatı Uyarınca Korunması Gereken Alanlar” başlıklı bölümde ocak alanına yaklaşık 400 m mesafeden Topluca Deresinin geçtiği ve bu derenin bir kolunun ÇED alanının hemen kuzeyinden geçtiği bilgisine yer verilmiş.