Diyarbakır’da ekmeğe üst üste zam: Millet ekmek bulamayacak!
Diyarbakır’da ekmeğe üst üste zam geliyor. Yurttaşlar "Böyle giderse açlıktan öleceğiz. Bu fakir fukara ne yiyecek?" derken, esnaf kepenk indiriyor.
Fotoğraf: Fırat Topal/Evrensel
Fırat TOPAL
Diyarbakır
Diyarbakır’da ekmeğe üst üste zam geliyor. Mayıs ayında ekmeğe bir yılını doldurmadan zam yapılmıştı. 400 gramlık ekmeğin fiyatı 4.50 kuruştan 5 TL’ye 200 gramlık somun ekmeğin fiyatı ise 2.25 kuruştan, 2.50 kuruşa çıkmıştı. Geçtiğimiz günlerde ise, 400 gramlık ekmek 6 TL’ye 200 gram somun ekmek 3 TL’ye, 1 adet ev ekmeği pişirme ücreti ise 2 TL’ye çıktı.
Ekmeğe üst üste gelen zamları konuştuğumuz yurttaşlar, durumlarının iyi olmadığını belirtirken esnaf ise gidişattan dolayı zamların durmayacağını, milletin ekmek bulamayacak duruma geleceğini söyledi. Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Alican Ebedinoğlu da artan maliyetler karşısında son 2 ayda 12 fırının kepenk indirdiğini belirterek, çözüm çağrısı yaptı.
"HİÇBİRİMİZİN DURUMU İYİ DEĞİL"
Yurttaş Mehmet Dalgıç, ekmek fiyatının bu artışla kalmayacağını daha yükseleceğini belirterek, gidişatın iyi olmadığını söyledi. Dalgıç, “Zor zamanlar yaşıyoruz. Suç esnafın değil, un olmuş 500 TL. Hiçbirimizin durumu iyi değil, 4 kiram birikmiş, ödeyemiyorum. Ekmek temel ihtiyaçtır, günlük 5 ekmek alıyorum düşünün artık. Mesele zam değil iş zamdan çıktı. Bir ülkede vicdan, adalet olmadığı için her şey bu noktaya geldi. Unutmayalım bu ekmek 10 TL olacak, birbirimizi yiyeceğiz” dedi.
"REZİL OLMUŞUZ"
Nefise Alaca ise, "Ekmek için fırına hamurumuzu kendimiz götürüyoruz, pişirme parası 2 TL olmuş, un mu alalım, fırından mı ekmek alalım, şaşırıp kaldık. Rezil olmuşuz, ne yemek yiyebiliyoruz, ne ekmek alabiliyoruz. Böyle giderse açlıktan öleceğiz. Bu fakir fukara ne yiyecek?” diye sordu.
"HER ŞEYE HER GÜN ZAM GELİYOR, BU NEDİR BÖYLE!"
Zeliha Akmeşe’de ekmek alamayacak duruma geldiklerini belirterek, “Ne domates alabiliyoruz, ne bir yemek yapabiliyoruz. İş yok, güç yok. Ne olacak bu halimiz, baştakilerin keyfi yerinde olan fakir fukaraya oluyor. Eskiden nenem kıtlıktan bahsederdi, şimdi biz anlatacağız. Her şeye her gün zam geliyor, bu nedir böyle! Boğazımızdaki ekmeği de alıp kendileri yiyor. Daha gitsinler, yeter artık” dedi.
ESNAF: UN FİYATI DURMUYOR Kİ ZAMLAR DURSUN
Yaklaşık 40 yıldır fırıncılık yapan Hüsnü Çiçek (55), artan maliyetler ve sürekli una gelen zam karşısında ekmeğe yapılan zammın da çözüm olmadığını ifade ederek, “Yeni yapılan zam da kurtarmıyor. Bu zamlar durmayacak, un fiyatı durmuyor ki, bir ay içinde torba başına 70 TL zam geldi. Yazın ortasında unu 510 TL’ye alıyoruz. Her yaz un fiyatı düşerdi, bu sene tam tersi. Ekmeği sattığımız fiyat da kurtarmıyor. Hamallık yapıyoruz, hamallık bile değil zarara çalışıyoruz. Odun fiyatı da öyle, piyasada yok. 4-5 ay önce odunun tonu 800 TL idi, şimdi 1800 TL’ye alıyoruz. Nakliye 150 TL’ye veriyorduk, şu an 250 TL veriyoruz. Ne yapalım, kapatıp gidelim mi? Burası yakında Afrika olacak, millet ekmek bulamayacak. Şu an ekmeği 5 TL’den zararına veriyorum. 1 TL düşük veriyorum. Zarar ediyoruz. Fırın sahibiyim ama çalışmam lazım. Şu an 100 bin TL’ye yakın borcum var, bu da son 3 ay içerisinde oldu. Fırın çalışanları aileden olmasaydı, çoktan kapatmıştık. Kendi yevmiyemizden kısıyoruz” dedi.
ESNAF ODASI: SON 2 AYDA 12 FIRIN KAPATILDI
Diyarbakır Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Alican Ebedinoğlu, gittikçe derinleşen ekonomik kriz karşısında insanların yemek yiyecek durumda dahi olmadığını ifade ederek, kapatılan işyerleri ile birlikte çok sayıda çalışanın da işsiz kaldığını söyledi. Ebedinoğlu, “Son 2 ayda 12 fırın kapatıldı. Un fiyatının, elektrik, doğal gazın kısaca maliyetlerin yükselmesinden dolayı bu durum yaşandı. Ülke genelinde sadece ekmekte değil her şeyde kriz yaşanıyor. Hizmet sektöründe son 5 ayda 500’e yakın işyeri kapatıldı. Kafe, kafeterya, lokanta gibi işletmelerde fiyatların yükselmesiyle birlikte artık insanlar ailesiyle bir yemek yiyemiyor, bir kafeye oturamıyor, çünkü alım gücü düştü. Bununla birlikte işletmelerde çalışan sayısı da düştü. Birçok işletme şu anda çalışan olarak yüzde 50 kapasiteyle çalışıyor. Bu kriz derinleşmeye devam ederse işyeri kapatmaları ve işten çıkarmalar artacak, bütün kaygımız bu. Diyarbakır sanayi kenti değil, istihdamın en büyük lokomotifi esnaf ve sanatkarlar, yaklaşık 100 bin çalışanımız var. Bu kapanmalar ve işten çıkarmalar devam ederse sosyal bir sıkıntıyla karşı karşıya kalacağız” dedi.
DESTEK ÇAĞRISI
Yaşanan ekonomik kriz karşısında esnafın desteklenmesi gerektiğini söyleyen Ebedinoğlu, çözüm çağrısında bulundu. Ebedinoğlu, “Bunun için esnafın ayakta kalabilmesi bir an önce hükümetin bir paket hazırlaması lazım. En az 200 bin TL’lik bir kredinin verilmesi gerekiyor, sigorta, BAĞ-KUR primlerinin ötelenmesi gerekiyor. Enerji desteğinin verilmesi gerekiyor. Bu tür önlemler alınmazsa esnafların ayakta kalması mümkün değil, önümüzü göremiyoruz” dedi.
