22 Haziran 2022 14:58

Motokuryelerin aylık yakıt gideri son zamlarla yaklaşık 5 bin TL’ye yükseldi

CHP’li Veli Ağbaba, motokuryelerin sorunlarını dile getirdi, son zamlarla birlikte özellikle akaryakıtta büyük sorunlar yaşadıklarını anlattı, “Trafikte ölmezse ekonomik krizden ölecekler” dedi.

Arşiv| Motosikletli kuryeler | Fotoğraf: İsa Terli/AA

İŞÇİ-SENDİKA EKONOMİ

Paylaş

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, CHP Genel Merkezi önünde motokuryelerle basın toplantısı gerçekleştirdi.

CHP Ankara Milletvekili Ali Haydar Hakverdi, İstanbul Milletvekili Yüksel Mansur Kılınç ve Adana Milletvekili Ayhan Barut’un da katıldığı toplantıda Ağbaba, sayıları 900 bini bulan motokuryenin sorunlarını ve çözüm önerilerini dile getirdi.

“ON YILDA HER YAŞTAN HER MESLEKTEN MOTOKURYE YARATTIK”

Ağbaba, “Bugün herkesin eli kolu ayağı olan Türkiye’nin en büyük iş kollarından biriyle motokuryeyle birlikteyiz. Motokuryeler yollarda, sokaklarda, her yerdeler. Her gün, 7/24 paket taşıyıp ekmeklerini iki teker üzerinde kazanıyorlar. Özellikle salgınla birlikte ülkedeki gençlerin yarısını motokurye yaptık. Her meslekten motokuryemiz var: Arkeologdan sosyoloğa, öğretmenden iktisatçıya kadar üniversiteli işsizlerin çoğu iş imkanı yok diye motokuryeliğe yöneliyor. İş bulamayan motokurye oluyor” dedi.

Ağbaba, temel sorunları şöyle sıraladı:

Yüzde 90’ı kayıt dışı ve güvencesiz çalışıyor.
Günlük iş yüküne bağlı olarak 100-150 km yol yapıyorlar.
Çoğu sendikasız, iş kolları belirsiz, sigorta girişleri yok.
İşyeri baskısı, iş yetiştirme kaygısıyla günde 14 saate kadar çalıştırılıyorlar.

“MOTOKURYELERİN AYLIK EN AZ 12 BİN LİRA GİDERİ VAR”

“Ekonomik buhran, her gün zamlar, hayat pahalılığı motokuryelerin de işini, aşını, ekmeğini azalttı” diyen Ağbaba, “Akaryakıt zamları yüzünden kuryeler işini yapamayacak hale geldiler. Türkiye de son 4 ayda akaryakıta yüzde 96 zam geldi. Bir motokurye günlük 100-150 km yol yapıyor. Aylık yakıt gideri son zamlarla minimum 4 bin ile 5 bin TL seviyesine çıkmış durumda. Bu zamlar sadece akaryakıt giderini değil; taşınan ürünün fiyatını da artıyor, tüketim de aynı ölçüde azalıyor. Bu zamların ne kadar süreceği belli değil; görünen o ki maliyetler her gün artmaya devam edecek” ifadelerini kullandı.

Ağbaba, “Motokuryelerin tek gideri akaryakıt değil. BAĞKUR’dan araç bakımına, telefon giderinden, stopaja motorlu taşıt vergisinden lastiğine onlarca kalem gideri var. Tüm bunlar, büyükşehirlerde, aylık en az 12 bin TL’yi buluyor. Kuryelere üç farklı biçimde ödeme yapılıyor: Firmaya bağlı sabit ücretli kuryeler, yevmiyeli çalışan kuryeler ve teslim edilen ürün üzerinden belli bir yüzde veya prim alan kuryeler var” bilgisini paylaştı.

“HER 100 MOTOKURYENİN 75’İ BORÇLU”

Ağbaba, “İstanbul Planlama Ajansı’nın araştırmasına göre evli ve çocuklu olan motokuryelerin borçluluk oranı yüzde 88. Sadece eşiyle birlikte yaşayanlarda bu oran yüzde 83. Ailesi yani anne, baba, kardeş ile yaşayanların borçluluk oranı da yüzde 71. Her yüz motokuryeden 75’inin borcu var. Çoğu kredisini ödemek için bu işi yapıyor. İşyerinde doğru dürüst mola yok. Bahşişlerinde kesintiler oluyor. Masrafların her gün arttığı yetmiyormuş gibi motokuryelere mobbingle 5 paketi bazen 30, bazen 40 dakikada dağıtmaları isteniyor. İşten atılmamak için trafiğin çok tehlikeli olduğu bölgelerde, hem kendi hayatlarını hem başkalarınınhayatlarını tehlikeye atmak zorunda kalıyorlar. Motokuryeler trafikte ölmezse ekonomik krizden ölecek” dedi.

Haftada en az 30 motokurye kazası yaşandığını, her yıl en az 200 motokuryenin iş kazasında can verdiğini söyleyen Ağbaba şunları söyledi:

“Motokuryelerin aralarında çocuk işçiler var, ehliyetsiz çalıştırılanlar var. Kazalarda hayatlarını kaybediyorlar. Bu insanlar kaza geçirdiğinde veya öldüğünde, ailelerinin neler yaşadığını bilen yok. İşyerlerine, firmalara herhangi bir yaptırım var mı, bilen yok. Daha 3 gün önce İzmir'in Torbalı ilçesinde yapan 17 yaşındaki Halil Togay hayatını kaybetti. Yine geçtiğimiz ay İstanbul'un Sancaktepe’de Zafer Umut Bayram, önceki ay da Ankara'da 22 yaşındaki Ahmet Rüştü Bayar motokurye olarak kaza sonucu yaşamlarını yitirdiler.” (HABER MERKEZİ)