Türkiye'de ilk maymun çiçeği vakası tespit edildi; uzmanlar uyarıyor
Sağlık Bakanı, Türkiye'de maymun çiçeği vakası tespit edildiğini açıkladı. 37 yaşındaki kişi tecrit edildi. TTB, "Maymun çiçeği hastalığının halk sağlığı açısından önemi hafife alınmamalı" diye uyardı
Fotoğraf: DHA | Kolaj: Evrensel
Türkiye'de bir kişide maymun çiçeği hastalığı tespit edildi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaptığı açıklamada şunları söyledi: "Bir hastamızda maymun çiçeği hastalığı tespit edildi. Bağışıklık sistemi yetersizliği olan 37 yaşındaki hasta tecrit edildi. Başka bir vakaya rastlanmadı."
TTB: HAFİFE ALINMAMALI
Türk Tabipleri Birliği, çiçeği hastalığına dair bilgi notunu yeniden paylaştı. TTB, "Dünyadaki vakaların ani artışının, maymun çiçeği virüsünün geçmişe göre daha kolay bulaşmasını sağlayan bir mutasyonundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını ve her bir maymun çiçeği hastalığı salgınının tek bir kökene kadar uzanıp uzanmadığını ortaya koyacak çalışmalar yapılmalı. Maymun çiçeği hastalığının halk sağlığı açısından önemi hafife alınmamalıdır" dedi.
TTB'den yapılan açıklamada, "50 yıldan uzun süredir varlığı bilinen bir hastalık olmasına rağmen, dünyada ilk defa bu kadar yaygınlaşarak birçok ülkede tespit edilen maymun çiçeği hastalığı; bildiğimiz özellikleriyle COVID-19 gibi hızla yayılan bir hastalık değildir. Ancak ilk defa bu kadar yaygınlaşması; hastalığın önemini gözardı etmememiz gerektiğini gösteriyor. Hastalığın ilk defa saptandığı Afrika dışında da salgınların olması, küresel düzeyde önem verilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Farklı kıtalarda birçok ülkede tespit edilen vakaların ve bu vakaların nedeni olan virüslerin birbiriyle bağlantılı olup olmadığının henüz gösterilememesi, birbirleriyle belirgin teması olmayan insanlarda maymun çiçeği tespit edilmesi; virüsün sessizce yayılıyor olabileceğini düşündürerek endişeye neden olmaktadır" denildi.
Açıklamada şu ifadeler kaydedildi:
"Çiçek aşısının sonlandırılması ile bağlantılı olarak azalan nüfus bağışıklığı, maymun çiçeği hastalığının yeniden canlanması için bir neden olduğu düşünülmektedir. İnsandan insana bulaşma olasılığı yalnızca hane halkı üyeleri arasında değil, hasta bireylere bakım sağlayanlar arasında da bir endişe kaynağıdır.
Halbuki asıl endişe, halkta değil yönetimlerde olmalıdır. Covid-19 sürecini yönetemeyerek milyonlarca insanı kaybetmemize neden olan yönetim anlayışları, yine ölümcül bir hastalık olan maymun çiçeği hastalığı yayılırken de bize güven vermemektedir. Dünyadaki vakaların ani artışının, maymun çiçeği virüsünün geçmişe göre daha kolay bulaşmasını sağlayan bir mutasyonundan kaynaklanıp kaynaklanmadığını ve her bir maymun çiçeği hastalığı salgınının tek bir kökene kadar uzanıp uzanmadığını ortaya koyacak çalışmalar yapılmalıdır.
"RİSKLİ KİŞİLER BELİRLENEREK AŞILANMA PROGRAMI PLANLANMALI"
Tüm bunlara dayanarak maymun çiçeği hastalığının halk sağlığı açısından önemi hafife alınmamalıdır. Öncelikle Sağlık Bakanlığı’na düşen görevler; riskli kişilerin belirlenerek bir aşılanma programının planlanması, Covid-19 salgınında başarısız olan sürveyans sisteminin yeniden gözden geçirilerek hazır hale getirilmesi, hasta bakımlarının daha önceden çiçek aşısı ile bağışıklanmış daha az riskli kişiler tarafından yapılmasının sağlanması, yeterli ilaç temini için koşulların oluşturulması, laboratuvar ve sağlık kurumlarındaki çalışma ortamının yeniden düzenlenmesi için gerekli şartların sağlanması, alınacak diğer önlemlerin belirlenmesi ve bir an önce kamuoyu ile paylaşılması, panik yaratmadan halka ve sağlık çalışanlarına yönelik eğitimlerin planlanmasıdır. Bütün sürecin, Türk Tabipleri Birliği (TTB) başta olmak üzere ilgili emek ve meslek örgütleriyle birlikte bilimsel ve şeffaf bir anlayışla yürütülmesi; Covid-19 salgınında onbinlerin kaybına neden olan yanlışların yeniden yapılmasını önleyerek, topluma da güven verecektir.
İnsanın doğayla kurduğu talana ve tahribata dayalı ilişkinin zoonozların ortaya çıkışını kolaylaştırması; Covid-19, maymun çiçeği virüsü hastalığı gibi salgınların son olmayacağını bize göstermektedir. Bu hastalıkların ortaya çıkışının ve pandemilere neden olmasının önlenmesinin; ancak bu hastalıklara neden olan sistemle mücadele ederek olabileceğini tekrar vurguluyoruz."
MEHMET CEYHAN: MUHTEMELEN BAŞKA VAKALARDA VAR
Cumhuriyet'e konuşan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, maymun çiçeği virüsünün bulaş hızının yüksek olduğunu ve yakın temastan kaçınılması gerektiğini söyledi.
Bunun bir salgın olduğunu aktaran Ceyhan, "Bir vaka varsa, muhtemelen etrafta başka vakalar da vardır. Bu vakanın yurt dışı kaynaklı olup olmadığının açıklanması gerekir. Ateş, baş ağrısı, sırt ağrısı gibi belirtiler görülebiliyor. Mutlaka bir hekime başvurulmalı" ifadelerini kullandı.
İnsanların özellikle uzun süreli temas ettiği kişilere ve ev ortamının hijyenine dikkat etmesi gerektiğini söyleyen Ceyhan, döküntülerin olduğu bölgelerin de başka insanlardan uzak tutulması gerektiğini belirtti.
"KABARCIKLARI PATLATMAYA KALKIŞMAYIN"
Bulaş hızının Kovid-19'dan daha yüksek olduğunu aktaran Ceyhan, "Virüsü geçirenler bu kabarcıkları patlatmaya kalkışmasınlar. Hastaların yarıya yakını homoseksüel erkekler, bu kişilerin özellikle dikkatli olmaları lazım. Önlenmesi çok kolay bir hastalık değil. Sağlık Bakanlığı'nın bir şema çizmesi lazım. Ancak yine kervanı yolda düzeceğiz belli ki. Bir aşı üretimi için büyük yatırımlar yapmak kimsenin işine gelmeyecektir ve şu an için bunu kitlesel aşılamaya dönüştürmek mümkün değil." dedi.
MAYMUN ÇİÇEĞİNE DAİR NOTLAR:
- Maymun çiçeği hastalığına, poxviridae ailesindeki orthopoxvirus cinsinin bir üyesi olan maymun çiçeği virüsü neden olur.
- Maymun çiçeği hastalığı; öncelikle Orta ve Batı Afrika'nın tropik yağmur ormanlarında ortaya çıkan ve zaman zaman diğer kıtalarda da görülen bir viral zoonotik hastalıktır.
- Maymun çiçeği hastalığı; genel olarak ateş, kızarıklık ve şişmiş lenf düğümleri ile kendini gösterir ve bir dizi tıbbi komplikasyona yol açabilir.
- Maymun çiçeği hastalığı genellikle iki ila dört hafta süren semptomların ardından seyri duran bir hastalık olmasına rağmen ağır vakalara dönüşebilir. Nitekim son zamanlardaki vaka-ölüm oranı yüzde 3-6 civarındadır.
- Maymun çiçeği hastalığı, enfekte bir kişi veya hayvanla yakın temas yoluyla veya virüs bulaşmış materyalden insanlara bulaşabilir.
- Maymun çiçeği hastalığı virüsü; bir kişiden diğerine lezyonlar, vücut sıvıları, solunum damlacıkları, yatak örtüsü ve benzeri kontamine materyallerle yakın temas yoluyla bulaşabilir.
- Maymun çiçeği hastalığının belirtileri çiçek hastalığına benzer; ancak çiçek hastalığına göre hem daha az bulaşıcıdır hem de ondan daha az ciddi hastalığa neden olur.
- Çiçek hastalığını yok etme programı sırasında kullanılan aşılar da maymun çiçeği hastalığına karşı koruma sağlamıştır. Maymun çiçeği hastalığının önlenmesi için onaylanmış yeni aşılar da geliştirilmiştir.
- Çiçek hastalığı tedavisi için geliştirilen bir antiviral ilaç, maymun çiçeği hastalığı için de ruhsatlandırılmıştır.
(HABER MERKEZİ)
