Asgari ücretli aç yaşamak istemiyor

Eren ERGİNE
Murat UYSAL
İstanbul

İlk toplantısını önceki gün yapan Asgari Ücret Tespit Komisyonu dün ikinci kez buluştu. Rakamın bugün Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanması beklenirken, asgari ücretli Firdevs’in, “2 yumurta ile 2 öğün geçiriyorum” sözü milyonlarca asgari ücretlinin durumunu özetliyor.

İstanbul Sultangazi’de yaşayan Firdevs 44 yaşında. Çağrı merkezinde çalışan Firdevs, güzellik merkezlerine randevu oluşturuyor. Babadan kalma bir gecekonduda iki çocuğuyla birlikte yaşıyor. Eşinden ayrıldığı için evin bütün yükü omuzlarında. Telefon başında sabah 09.00’da başlayan mesai akşam 18.00’e kadar devam ediyor. Geçim sıkıntısından dolayı kısa bir süre evlere temizliğe de giden Firdevs yaşadığı sıkıntılardan dolayı temizlik işini bırakmak zorunda kaldığını anlatıyor.

ASGARİ ÜCRETLİNİN YAŞAMI ÇALIŞMAKTAN İBARET

Firdevs randevu oluşturduğu o salonlara kendisinin gidemediğinden bahsediyor. “Benim için lüks. Ben de kadınım ama manikür, saç boyatma, yüz bakımı, el ayak bakımı benim için uzak ihtimal. Bir kadın bu saydıklarımı güzellik merkezinde yaptırsa asgari ücretin yarısını bırakır” diyor.

Asgari ücretlinin yaşamının çalışmaktan ibaret olduğunu söyleyen Firdevs yeni açıklanacak olan rakamla da durumun değişmeyeceğini söylüyor: “Asgari ücretli sadece nefes alıyor, buna da yaşamak denmez. Çalışmak dışında bir yaşantımız yok. Gezmeye gidemiyoruz, dışarı çıkıp yemek yiyemiyoruz. Çayın bile hesabını yapıyoruz. Çocuklarımla dışarıya çıkamıyorum, artık lüks. Eskiden pazara 100 lira ile gider ihtiyaçlarımı karşılardım şimdi bir paket çay 100 lira. Çocuklara sürekli bir şeylerden kısın diyoruz. Kıyafet alacak alma, dışarı çıkacak çıkma diyoruz, mecburuz. Çocukları dershaneye gönderemedim, geçen sene 7 bin civarında istemişlerdi, şimdi 11 bin liradan bahsediyorlar. Artık karnımız da doymuyor. Ben aylardır evime et, meyve alamıyorum. Evden çalışıyorum, sabahları iki yumurta haşlıyorum, iki yumurta ile iki öğün geçiriyorum. Çok acıkırsam bir sandviç yapıyorum, o günü öyle geçiriyorum.”

"GIDAYA GÜCÜM YETMEZKEN..."

Çocuklarının gezip eğlenmek, tatile gitmek istediğini ancak imkanı olmadığını söyleyen Firdevs, “Ailecek tatile gidelim istiyorlar ama bizim için çok lüks. Otele gitmek istiyorlar, günü birlik gidelim diyorum, ‘Hiçbir şey anlamayız’ diyerek kabul etmiyorlar. Diğerine de gücümüz yetmiyor. Kilyos olabilir, Şile olabilir, bedava plajlar... İl dışında tatil bizim için imkansız. Bırakın il dışını İstanbul’da yaşıyorum, Kadıköy’e, Taksim’e gezmeye gitmedim. Tatil için otel ya da pansiyon bakmaya cesaret edemiyorum. Gıdaya gücümün yetmediği yerde tatile hiç yetmez. En son iki yıl önce tatile gittim, eniştemin durumu iyiydi o zaman, bütçesini o oluşturdu. Kardeşim ve çocuklarıyla birlikte gittik. Didim’de bir hafta tatil yaptık, otel sahibi yabancı olmadığı için otelde yemek yemedik, normal marketten alışveriş yaparak otelin mutfağında yemeğimizi kendimiz yapıyorduk. Diğer türlü gücümüz yetmezdi. Uzun zaman oldu sinemaya gitmeyeli, tiyatroya da en son beş yıl önce gittim. Oyunun adını bile hatırlamıyorum, o kadar yani” diyor.

Asgari ücretli bir ailenin tek ücretle geçinmesinin imkansız olduğunu belirten Firdevs şunları söylüyor: “Avrupa’dan ablam geldi tatil için, bizim durumumuzu görünce tatil yapmadı. Otele gidip ‘15 bin lira vereceğime kardeşlerime aileme destek olayım’ dedi. Annem aynı mahallede oturuyor, kız kardeşimin evi yakın. Ben, annem ve kız kardeşim bir evde tencere kaynatmaya çalışıyoruz. Ben yemek yaptığımda onlara, onlar yaptığında bize yemek getiriyor, böylelikle geçinmeye çalışıyoruz. Planda olmayan bir harcama olsa tepetaklak oluyoruz, o zaman kredi kartı devreye giriyor. Artık çevreden borç da isteyemiyorsun çünkü onlarda da yok.”

"ET 600 LİRA TUTUNCA ABİ KALSIN DEDİM"

Son iki yıl içinde hayatlarının daha da zorlaştığını söyleyen Firdevs geçim sıkıntısını şöyle anlatıyor: “Geçen gün ailecek toplanalım, yanı başımızda kent ormanı var gidelim mangal yapalım dedik, et aldık tarttırdık 600 lira tutunca abi kalsın dedik. O mangalı yakmadık. 600 lirayla günde 100 lirayla alışveriş yapıp yemek yapsak 6 gün yeriz diye hesap yaptık. Artık neleri düşünüyoruz, inanır mısınız? Kendime en son ne zaman kıyafet aldığımı hatırlamıyorum, alabilirsek çocuklara ancak... Bir tişört, bir eşofman altına 270 lira ödedim, gerçekten çok zorlanıyoruz. Bir ekmek 4 lira, günlük 5 ekmek alsan 20 lira yapıyor. Ayda sadece ortalama 600 lira ekmeğe gidiyor, büyük para. Genelde halk ekmekten alıyoruz, saatlerce sıra beklediğimiz de oluyor eli boş döndüğümüz de... Geçinemiyoruz, asgari ücret ne kadar açıklanır bilmiyorum ama patronlar da iktidar da sadece kendi cebini düşünüyor. Artık biz böyle yaşamak istemiyoruz.”