Görele Deresi’ne HES’in kamu yararı yok, proje iptal edilmeli

Av. Remzi KAZMAZ

Bakanlıkça Giresun ili Çanakçı ilçesi Görele Deresi üzerinde kurulacak olan hidroelektrik santrali için ÇED olumlu kararı vermiştir. ÇED raporunu yakından incelediğimizde proje tanıtım dosyası yeterince irdelenmemiş, araştırma yapılmamış ve bölgede hiçbir inceleme yapılmamış.

Bu bölgede yaşayan insanların yaşam alanları bitki ve diğer canlıların yaşamları üzerinde yaratılacak olumsuz durumlar, projenin doğal bitki örtüsüz flora ve faunaya vereceği zararlar, ekosistem üzerinde yaratacağı tahribat, deredeki sucul yaşam hakkında herhangi bir inceleme araştırma yapılmadan ekosistem üzerinde yaratacağı tahribat dikkate alınmadan ÇED olumlu kararı verilmiştir. En önemlisi de bu dere üzerinde daha önceden kurulu olan 4 adet HES projesi hiç hesaba katılmadan vadide bütüncül havza planlanması yapılmadan karar verilmiştir.

Görele Deresi üzerinde tam 4 adet daha HES projesi vardır: Çanakçı 1HES/Telli HES/Gecer HES/Kahraman HES. Bunların arasındaki mesafe sadece 750 metredir. Dere yatağı 35 kilometredir. Projede regülatör ile HES arasındaki mesafe 7 kilometredir. Bu 7 kilometrelik mesafede çok sayıda doğal göl bulunmaktadır. Bu proje ile yukarıdan bırakılan can suyu borular içine alınacak. Haliyle derede çok az su kalacak. Zamanla dere ile birlikte bu doğal göller de kuruyacaktır ya da bu dere kanalizasyona dönecektir.

Halbuki Görele Deresi’ndeki bütün HES’ler dikkate alınıp hem suyun debisini hem de bu dere yatağında 5 adet HES kurulup kurulamayacağını doğru anlatan bütüncül havza planlaması yapılsaydı sonuç farklı olur.

Devlet bir taraftan 2 yıl evvel bu dereye kırmızı pullu alabalıklardan binlercesini bıraktı. Aynı devlet hesap kitap yapmadan üst üstte kurduğu 5 HES projesi ile dereyi kurutuyor.

KTÜ Deniz Bilimleri Fakültesinden alınan raporlarda suyun borulara hapsedilmesinin en büyük zararının sucul yaşama olacağı belirtiliyor. Başta balıklar olmak üzere derede ve civarında yaşayan canlılar direkt etkilenecekler.

Diğer bilimsel ve akademik raporlarda bütüncül havza planlaması yapılmadan Görele Deresi üzerinde kurulacak HES’lerin yaşam alanlarını etkileyeceği, dere kenarında yaşayanların mağdur olacağı, mevcut göllerin kuruyacağı, sucul yaşamın sonunun gelebileceği, endemik tür olarak nesli korumaya alınan Avrasya Su Samurunun soyunun tükeneceği belirtilmektedir. Haliyle projenin Türkiye’nin imzaladığı uluslararası sözleşmelere (Bern Sözleşmesi) aykırı olacağı aşikardır.

Ayrıca bölgede UNESCO tarafından koruma altına alınan ve bölgede yaygın kullanılan kuş dili de kültürel miras listesine girmiştir. Derenin, ormanın olmadığı yerde kuş olmaz, kuş olmazsa kuş dili de olmaz.

Karadeniz’de her derenin üzerine bir kanser virüsü gibi kurulan HES’lerin asla hiçbir kamu yararı olmadığı artık açıkça anlaşılmıştır. Bırakın yararı artık zararı olduğu aşikardır.

Bakın dünyada kuraklaşma, çölleşme ve susuzluk yaşanıyor. Su savaşları gelecekte en büyük tehlike. Enerji için dereleri kurutmanın anlamı yok. O nedenle HES kurarak enerji elde etmenin faydası değil doğal yaşama zararı var. İnsanlar ve tüm canlıların suya ihtiyacı var. Fındığın ve çayın suya ihtiyacı var. Görele Deresi üzerinde yaşayan Çanakçı halkı kurulan ve kurulacak HES’lere karşı öfkeli ve tepkili. O nedenle Ordu İdare Mahkemesine davamızı açtık. Bir an önce HES’lerin iptal edilmesini istiyoruz.