Skandallar başbakanı: İngiltere Başbakanı Boris Johnson istifa etti

Özden DİNÇ
Londra

Başbakanı olduğu Muhafazakar Parti hükümetinin bakanları ve milletvekilleri tarafından istifası talep edilen Boris Johnson sonunda geri adım attı. Johnson, Muhafazakar Parti liderliğinden istifa ettiğini duyurdu.

Başbakanlık konutu önünde açıklama yapan Boris Johnson, “Muhafazakar Parti'nin iradesi partinin yeni bir lideri ve dolayısıyla da yeni bir başbakan olması yönündedir” dedi.  

Johnson’ın, yerine yeni bir liderin seçilmesi, ardından Johnson'ın başbakanlık koltuğunu yeni lidere devretmesi bekleniyor. Ancak bunun sonbaharda olacağı tahmin ediliyor.

Bundan iki sene önce, Thatcher döneminden bu yana Muhafazakar Parti’ye parlamentoda “en büyük seçim başarısını sağlaması”yla anılan Johnson partisinden gelen baskılar sonucu istifa etti. Salı akşamı iki bakanın istifasıyla başlayan süreçte 50’nin üzerinde bakan ve hükümette görev alan milletvekili Johnson’la artık çalışamayacaklarını ilan ederek istifalarını sunmuşlardı. Johnson önce direnmiş ve yeni bakanlar atamış ve “5 yıllık görevini sürdüreceğini” söylemişti. Ancak halkın da önemli bir kesiminin desteğini çektiği Johnson bugün istifa etmek zorunda kaldı.

JOHNSON DÖNEMİNDE NELER OLDU?

İngiliz sermayesinin Muhafazakar Parti liderliği için ilk tercihi olmayan Boris Johnson seçenekler arasında “en az kötü” bulunduğu için ciddi bir muhalefetle karşılaşmadan Theresa May’in ardından partinin lideri olmuştu.

Londra Belediye Başkanlığı ve hatta daha öncesinde gazetecilik yaptığı dönemden bu yana skandallardan sıyrılma becerisiyle “Teflon Boris” ya da “Yağlı domuz” (insanların elinden hızla kaçabilmeye gönderme yapılan bir benzetme) olarak anılan Johnson, İngiltere tarihinin en kısa süre görev yapan başbakanlarından biri oldu.

Boris Johnson’ın adı Başbakanlık sürecinde pek çok skandala karıştı. Bunlardan en çok ses getireni “Party Gate” olarak anılan kovid pandemisi döneminde kural ihlalleriyle ilgili idi. Pandemi kısıtlamalarının olduğu dönemde birden çok kez mesafe kurallarının gözetilmediği, kalabalık partilere katılması sebebiyle hakkında soruşturma yürütülen Johnson, bunların “sadece iş toplantıları” olduğunu iddia etmişti.

İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth’in kocası Prens Philip’in öldüğü gün de dahil olmak üzere pek çok kez partilere katıldığının ayyuka çıkması ve basına sızan fotoğrafların ardından kamuoyunun artan tepkisi üzerine Johnson hakkında soruşturma başlatılmıştı.

Hükümetin üst düzey bürokratı Sue Gray tarafından yürütülen soruşturmaya dair raporun paylaşılmasının ardından Boris Johnson’a para cezası verilmişti. Devamında parti içi yükselen tepkiler üzerine Muhafazakar Parti liderliği için hakkında bir güven oylaması yapılmıştı. Johnson bu oylamada güven oyu almış ancak çok sayıda milletvekilinin olumuz oy vermesi dikkat çekmişti.

BİTMEYEN SKANDALLAR

Johnson parti skandalından kısa süre önce de yine pandemi döneminde halka yalan söylemek ve binlerce kişinin ölümüne yol açmakla suçlanmıştı. Suçlamaları yapan Boris Johnson’ın eski danışmanı Dominic Cummings, Johnson’ın yanlış politik kararları nedeniyle insanların boş yere öldüğünü ve Johnson’ın başbakanlık görevine uygun olmadığını söylemişti. Cummings ayrıca Johnson’ın pandemi döneminde kamuya yardım amacıyla ayrılan fonların bir kısmının, hükümet hakkında olumlu haber yapılması için gazetelere aktarıldığını da ifşa etmişti.

Johnson kısa süre önce de evli olduğu Carrie Johnson’ı, sevgili oldukları ve kendisinin de dışişleri bakanı olduğu dönemde çok yüksek bir maaşla bakanlıkta çalıştırmak istediğine dair bir haberin yayından kaldırılmasıyla gündeme gelmişti. Times gazetesinin söz konusu haberi geri çekmesi büyük bir yankı uyandırmıştı. Haberin geri çekilmesi Johnson’ın nepotizmi ve basına uyguladığı baskı manşetlere taşınmıştı.

Johnson’ın istifasında bardağı taşıran son damla ise hakkında taciz suçlamaları bulunan Muhafazakar Parti Milletvekili Chris Pincher’ı partinin parlamento disiplininden sorumlu başkan yardımcısı olarak ataması oldu. Johnson’ın kabinesinden gelen tepkilere karşın Pincher atamasını savunmaya çalışması hükümet krizinin yolunu açtı.

İngiltere’de Boris Johnson'ı istifaya götüren süreçte neler yaşandı?