Sasa’da sendikasızlaştırmanın yolu: Kötü sözleşme fırsatçı tutum

Halil İMREK
Adana

Sasa’da Petrol-İş’in sözleşme ile aldığı zammın enflasyonun çok altında kalmasını patron fırsata dönüştürdü. Patronun sendikadan istifa karşılığı daha yüksek ücret vereceğini söylemesi üzerine Petrol-İş’ten istifalar başladı. Fabrikada 550 üyesi bulunan Petrol-İş Adana Şubenin üye sayısının 250 civarına düştüğü belirtiliyor.

SASA’da toplam 4700 kişi çalışıyor. 550’si sendikalı 1000 işçinin çalıştığı Sasa Polyester’de geçen sene bağıtlanan sözleşme kapsamında bu yıl yapılan zam enflasyonun altında kaldı. Öte yandan sendikalı olmayan işçilere yıl başında yapılan zam dışında geçtiğimiz günlerde asgari ücrete yapılan zam oranında (yüzde 30) zam yapıldı. Petrol-İş üyesi işçilere ise sözleşmeleri geçerli olduğu için ek bir zam yapılmadı. Sendika yönetimi de bir adım atmayınca Erdemoğlu Holding sendikadan istifa eden işçilere zammı yansıtacağını söyledi ve istifalar başladı.

Evrensel okurları hatırlayacaktır. “Sasa’da bir sendikayı bitirme öyküsü” başlığıyla yayınlanan bir yazımızda daha önce fabrikada örgütlü olan DİSK/Tekstil’in nasıl bitirildiğini anlatmıştık.

Sasa Sabancı’nın elindeyken bir iş kolu davası ile bölümler ayrılmış, petrokimya bölümünde Türk-İş’e bağlı Petrol-İş, dokuma bölümünde ise DİSK’e bağlı Tekstil yetkiyi almıştı.

Erdemoğlu Holding daha önce DİSK/Tekstil için uyguladığı ve sonuç aldığı yöntemi şimdi Petrol-İş üyeleri için devreye soktu. Patron yetkilileri DİSK/Tekstil sürecine ilişkin “Biz kesinlikle kimseye sendikadan ayrılın demiyoruz, kimseye sendikayı bırakmaları için baskı yapmıyoruz. Sadece işçilerimizin az ücret almasına gönlümüz razı olmuyor” dese de sonuç ortada: Sendika tasfiye ediliyor, işçiler sendikasızlaştırılıyor.

O dönem DİSK/Tekstil herhangi bir açıklama yapmazken, Petrol-İş Adana Şubenin sessizliği de DİSK/Tekstil’in tutumunu hatırlatıyor. Sendika bu duruma tepki göstermeyince, patronu caydıracak bir örgütlülüğe sahip olmayınca; işçiler teker teker istifa etmeye başladı. Gelinen noktada sendikanın 250 civarında üyesi kaldı. Sasa’da işçilerin sendikadan istifası üzerine aradığımız Petrol-İş Adana Şube Başkanımı Abdul Mecit Dönmez ise telefonlarımıza yanıt vermedi.

Yetkiyi kaybeden Petrol-İş’in imzaladığı toplu sözleşme ise bu yıl sonuna kadar geçerli olacak. Öte yandan Petrol-İş’in yakın zamanda önce işyeri delege seçimleri ardından şube kongresi olacak.

SASA PATRONU DÜNYANIN EN ZENGİNLERİNDEN

5 yıldır yeni yatırımlar yapan Sasa pandemi ve kriz dönemlerinde de büyümeye devam etti. Salgın döneminde sağlık ve hijyen ürünlerine talebin atmasına bağlı olarak Sasa’nın yurt içi ve yurt dışından siparişleri arttı. Firma 55 yıllık tarihindeki en yüksek ciro ve tonaj rakamlarına salgın ile geçen 2020 yılında ulaştı. İstanbul Sanayi Odasının (İSO) Türkiye’nin 500 büyük sanayi kuruluşu listesinde ise bir önceki yıl bulunduğu 68’inci sıradan birçok metal fabrikasını da geride bırakarak 38’inci sıraya sıçradı. ABD merkezli Forbes’in dünyanın en zenginler listesinde Sasa Patronu İbrahim Erdemoğlu, 1.8 milyar dolarlık serveti ile 1645. sırada yer aldı. Erdemoğlu aynı listeye giren Türkiyeliler arasında ise 8. sırada.

Sasa’da işçilerin ücretleri ise 6 bin 391 lira olan açlık sınırın çok az üzerinde. İşe alımlarda ise işçilerden, lisans veya ön lisans diploması isteniyor. Bunun için devletten azami 30 milyon nitelikli emek desteği alıyor. Fabrikada işbaşı eğitim programı adı altında İŞKUR’un finansmanı ile 6 aylık sözleşmelerle yüzlerce işçi alınıyor. İşçiler 6 ayın sonunda ise işsiz kalıyor.