19 Temmuz 2022 17:12

Sri Lanka’da rejim restorasyon, halk değişim istiyor

Sri Lanka meclisi yarın yeni bir devlet başkanı seçecek. Öne çıkan aday ise Rajapaksa’nın geçtiğimiz mayıs ayında başbakan atadığı ve halkın istifasını istediği sağcı Ranil Wickremesinghe.

Fotoğraf: M.A. Pushpa Kumara/AA

DÜNYA

Paylaş

Elif GÖRGÜ
İstanbul

Sri Lanka’da halk protestolarıyla devrilen ve ülkeden kaçmak zorunda kalan Eski Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa yerine yarın yeni devlet başkanının seçilmesi bekleniyor. Ancak seçim halk tarafından değil meclisteki siyasi partiler tarafından yapılacak. Sokak protestolarına devam eden halk kesimlerinin siyasi değişim talebinin, geleneksel partiler tarafından yerine getirilmesi çok mümkün görünmüyor. Öne çıkan adayın ise Rajapaksa’nın geçtiğimiz mayıs ayında başbakan atadığı ve geçici başkanlık görevini de üstlenen sağcı Ranil Wickremesinghe olması da protestolara katılanları rahatsız ediyor. Rajapaksa’nın iktidar partisinin de Wickremesinghe’yi destekleyeceği tahmin ediliyor.

Diğer başkan adayları ise muhalefet kanadından Eski Bakan ve Hükümet Sözcüsü Dullas Alahapperuma ve basın organları tarafından Parlamentodaki “Marksist kanadın lideri” olarak nitelendirilen Halk Kurtuluş Cehpesi (JVP) Lideri Anura Kumara Dissanayake.

Parlamentoda çoğunluğu elinde tutan ve koalisyon ortağı olan Eski Devlet Başkanı Rajapaksa’nın partisinin büyük ölçüde Ranil Wickremesinghe’yi desteklemesi bekleniyor. Ancak birçok sendika, öğrenci örgütü ve başkent Kolomba’nın sahil parkı Galle Face Green’deki protesto kampını devam ettiler. “GoGotaGama” (Gota evine git) hareketi, rejimin bir parçası olarak gördükleri Ranil’in başkanlığına karşı çıkıyor. Geçici devlet başkanlığı görevine atandıktan sonra protestolar “Ranil evine git” sloganıyla devam ediyordu. Wickremesinghe’in olağanüstü hal ilan etmesi de tepki çekiyor.

"KAPİTALİST PARTİLER SINIF ÇIKARLARI İÇİN HAREKETE GEÇTİ"

Gazetemize konuşan, JVP Eski Milletvekili ve partinin ulusal yöneticilerinden Bimal Rathnayake, “Rajapaksha klanının aktörleri görevlerinden uzaklaştırıldıktan sonra, kapitalist siyasi partilerin kendi sınıf çıkarlarını korumak için” harekete geçtiklerini belirtiyor: “Rajapaksaların partisi olan Sri Lanka Podujana Peramuna (Halk Cephesi-SLPP), Rajapaksa’nın görev süresinin geri kalanı için Parlamento tarafından Başkan olarak seçilecek olan Wickramasinghe’yi destekleyeceklerini açıkladı. İlginç olan şu ki Rajapaksalar ve Wickramasinghe ile partileri, kendilerini bu ülkenin halkına birbirlerinin baş düşmanı olarak gösteriyorlar ancak 9 Mayıs’ta Rajapaksalara güvenlik sağlamak için öne çıkan Ranil Wickramasinghe oldu. Sri Lanka’daki kapitalist partiler arasındaki her türlü bölünme ve ittifak, çoğunlukla iktidarın kapitalist sınıfın elinde kalmasına hizmet ediyor”

"EKONOMİK KRİZİN ÇÖZÜLMESİ ANCAK SİYASİ KRİZİN ÇÖZÜLMESİ İLE MÜMKÜN"

Rajapaksha’nın istifasının tek başına ülkedeki mevcut durumu değiştirmeyeceğini belirten Rathnayake şöyle devam ediyor: “Ancak bunu Sri Lanka’da aylardır devam eden siyasi krizi çözmenin ilk adımı olarak görüyoruz. Bununla birlikte, yerine getirilmesi gereken daha fazla koşul var. Özellikle de protestocuların talebi doğrultusunda Wickramasinghe’nin istifa etmesi ve cumhurbaşkanlığı yarışından da çekilmesi. Ancak bu gerçekleşecek gibi görünmüyor. İnsanları sokaklara döken şey ekonomik kriz ve ürün yokluğuydu. Ekonomik krizin en azından belli bir ölçüde çözülmesi ancak siyasi krizin çözülmesinden sonra kademeli olarak yapılabilir.”

"İSTİFALARDA İŞÇİ SINIFI EYLEMLERİ ETKİLİ OLDU"

“Baskıcı bir hükümete karşı mücadele etmek için tüm engellere rağmen kitlesel olarak bir araya gelen insanları görmek ve başarılı olan bu direnişin bir parçası olmak ilham vericiydi. Ancak, bu insanların çoğunun sınıf bilinci nedeniyle değil, karşı karşıya kaldıkları baskı nedeniyle protestoya geldikleri anlaşılmalıdır” diyen Rathnayake protestolara işçi sınıfının katılımı konusundaki sorumuzu ise şöyle yanıtladı: “Ekonomik kriz nedeniyle işçi sınıfı büyük ölçüde zarar gördü. Sorunlara karşı mücadele etmekte ve haklarını bölgesel olarak ve sendikalar aracılığıyla talep ediyorlar. Özellikle Sendika Koordinasyon Merkezi tarafından çağrısı yapılan 28 Nisan grevi ve 6 Mayıs Harthal (kepenk indirme) eylemi, işçi sınıfının aktif katılımıyla büyük ölçüde başarılı oldu. Bu iki eylem ülkenin durmasına neden oldu. Rajapaksaları korkutmayı başardı ve bu da Eski Başbakan Mahinda Rajapaksa’nın istifasının ana nedeni oldu. 9 Temmuz’daki protestolara katılanların çoğunluğu da Sri Lanka işçi sınıfına mensuptu.” Rathnayake, bugünkü halk ayaklanmasının zemininin ise bir yandan krizin yarattığı baskı bir yandan ise yakın geçmişteki gençlik, öğrenci ve sendikal hareketlerin talepleri için verdikleri mücadelelerin yarattığı güvenden kaynaklandığına dikkat çekiyor.

"DİRENİŞ DEVAM ETMELİ"

Daha fazla insana ulaşmak ve mücadeleye sınıf bilinci kazandırmak için faaliyetlerini sürdürdüklerini belirten JVP yöneticisi, ülkedeki diğer ilerici güçlerle birlikte çalışmanın yollarını aradıklarına da dikkat çekti. Kapitalist partilerle ittifaka girmeme konusunda ise kararlı olduklarını söylüyor: “Anlamak zorunda olduğumuz şey, kapitalist egemen sınıfa ve hükümete karşı direnişimizi sürdürmek zorunda olduğumuzdur.”