12 saat çalışan Antepli işçiler Bakanı sanayiye çağırıyor

Mesut BAYLAV
Antep

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, “İnsanların 12 saat, 14 saat zorla çalıştırıldığı günler geride kalmıştır” derken, Ünaldı ve GATEM sanayi bölgelerinde 12 saat çalışan işçiler, “Sigortasız, uzun saatler çalıştırıldığımızı bilmeyen bir Allah’ın kulu yok. Bakan eğer bu kadar habersizse, sanayiye gelip görsün kaç saat çalıştığımızı” diyerek tepki gösterdi.

İşçilerin haftada ortalama 72 saat çalıştığı Antep Ünaldı’da, uzun çalışma saatleri kayıt dışı çalıştırma ile birlikte ilerliyor. Ünaldı’da çalışan bir işçi, “Burada insanlığa dair bir şey bulamazsınız. Ben bazen gerçekten 2022 yılında mıyız diye soruyorum kendi kendime. 12 saat çalışan bir insanın yaşadığını kim söyleyebilir?​” dedi.

Bakanın doğru söylemediğini ifade eden işçi, “Hem Türkiyeli hem Suriyeli hem Afgan binlerce işçi Ünaldı’da çalışıyor. Ya bakan buradaki işçileri insandan saymıyor. Saymazsa da haklı çünkü köleyiz biz burada! O zaman çıksın desin ki ben kölelere ilişkin konuşmadım” dedi.

"BUYURSUN GELSİN"

Ünaldı’da çalışan 17 yaşındaki genç bir işçi de "Sosyal yaşantımız yok, aldığım ücret asgari ücretin altında, sigortam yok. Sadece benim durumum değil bu, buranın yüzde 95’i böyle. Bu bataklıkta çalışmak zorunda kaldığım için üzülüyorum. Geçen sene bir çocuk vardı yanımızda çalışan, hiç unutmuyorum, şöyle demişti: ‘Abi rüyamda cehennemi gördüm aynı buraya benziyordu.’ " diye konuştu. Bakana çağrı yapan işçi, “Bizim kayıt dışı 12 saat, sigortasız çalıştırıldığımızı bilmeyen bir Allah’ın kulu yok. Bakan eğer bu kadar habersizse buyursun gelsin, görsün kaç saat çalışılıyormuş” ifadelerini kullandı.

"HAFTADA 6 GÜN, GÜNDE 12 SAAT ÇALIŞIYORUM"

Gaziantep Ticaret ve Endüstri Merkezi (GATEM) de uzun çalışma saatlerinin hüküm sürdüğü bölgelerden biri. Ayakkabı atölyesinde çalışan bir işçi, “12 saat çok normal bir saatmiş gibi geliyor bu bölgede insanlara. Üstelik işe gidip gelme süresini de ekleyince neredeyse 14 saatimiz gitmiş oluyor. Haftada 6 gün, günde 12 saat çalışıyorum. Aldığım ücret 5 bin 500 TL. Yemek de bize ait. Sigortamız da yok” dedi. İşçiler arasında mülteci işçilerin de yoğunlukta olduğunu belirten işçi, “Sesini çıkarana kapıyı gösteriyorlar. Bakan demiş ya ‘Zorla çalıştırma geride kaldı’ diye. Doğru çalışmama hakkımız var ama aç kalmayacak mıyız?​” diye sordu.

"PATRONLAR BİZİ ZORLA 16-24 SAAT ÇALIŞTIRMADI MI?"

Organize sanayi bölgelerinde günlük çalışma saati 8 saat. Ancak fazla mesailerle genellikle bu süre artıyor. Başpınar’da çalışan bir işçi Bakanın açıklamalarını şöyle değerlendiriyor: “Bakana soruyorum, kar yağışlarının olduğu dönem yollar kapandığında patronlar bizi zorla 16 saat-24 saat çalıştırmadı mı? Resmen fabrikadan çıkamadık ve aralıksız çalıştırıldık. Bugün Bakan diyor ki ‘8 saat mesai artık eski alışkanlığımızın bir parçası olarak duruyor.’ Evet, 8 saat çalışmak dahi çok uzun bir süre. Durum buyken bugün artık işçiler kendileri fazla mesai istemek zorunda kalıyorlar. Biz bu kabuğu kıramazsak yarın daha çok çalışmayı istemek durumunda kalacağız. Ama bu bizim yoksullaşmamızı önlemez, hatta arttırır.”

YÜZDE 15 HAFTADA 60 SAATTEN FAZLA ÇALIŞIYOR

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütünün (OECD) 2020 yılı verilerine göre Türkiye’de haftalık ortalama çalışma saati 45.6 iken işçilerin yüzde 15’i ise haftada 60 saat veya daha fazla çalışıyor.

Bu verilerle OECD ülkeleri içinde, Türkiye Kolombiya’dan sonra ikinci sırada. Türkiye’de çalışanların yüzde 15.1’i haftada 60 veya daha fazla saat çalışıyor. Haftada bir gün izin yapıldığında ise günde en az 10 saat çalışılması anlamına geliyor. OECD’nin 2020 yılı verilerine göre 60 saatten fazla çalışanların ortalama oranı yüzde 4.4. Türkiye yüzde 15.1 ile 38 ülke içinde ilk sırada bulunuyor. Diğer ülkelerde ise haftada 60 veya daha fazla saat çalışanların oranı şöyle: Kolombiya yüzde 14.2; Yunanistan yüzde 9.6; Japonya yüzde 5.6; Fransa yüzde 4.5; İngiltere yüzde 4.1; Almanya yüzde 2.2 ve Macaristan yüzde 0.7.