İnsan hakları örgütleri ve partilerden Zaho'daki ölümlere tepki: Kürt sorununda barışçıl çözüm!
Zaho'da sivillere yönelik saldırının ardından insan hakları örgütleri ve siyasi partiler, katliamın sorumlusunun açığa çıkarılması ve Kürt sorunun demokratik çözümü talebiyle açıklamalar yaptı.
Fotoğraf: MA
Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde (IKYB) bulunan Zaxo (Zaho) ilçesindeki sivillere yönelik saldırıya tepkiler sürüyor. TBMM Araştırma Komisyonu kurulmasını ve sivillere yönelik gerçekleştirilen ağır insan hakları ve insancıl hukuk ihlallerinin araştırılmasını talep eden İHD, Irak ve Suriye tezkerelerinin iptali talebini hatırlattı, Kürt sorunun demokratik ve barışçıl çözümü çağrısı yaptı. HDP'li milletvekili Fatma Kurtulan, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna Zaho'ya derhal inceleme ziyareti yapılması talebiyle başvurdu. EMEP Bölge Örgüt, kitleleri açlığa, yoksulluğa sürükleyen iktidarın seçim arifesinde sınır ötesi operasyonlar ve söylemleri ile halkları birbirlerine karşı kışkırttığını belirterek "Askeri operasyonlar ve savaş politikaları karşısında birlik olmaya ve Kürt sorununun eşit haklar temelinde barışçıl çözümü için mücadele etmeye çağırıyoruz" dedi.
HDP ANKARA İL ÖRGÜTÜ: ZAHO’DA İŞLENEN İNSANLIK SUÇUNU LANETLİYORUZ
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Ankara İl Örgütü, il binalarında açıklama yaptı.
Fotoğraf: MA
Açıklamaya HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları ve Demokratik Bölgeler Partisi (DBP) Ankara İl Meclis Sözcüsü Murat Kayataş’ın yanı sıra çok sayıda yurttaş katıldı. HDP Ankara İl Eş Başkanı Pakize Sinemillioğu, katliamın arkasında Kürt düşmanlığı olduğunu belirterek, “Tüm bu Kürt düşmanı savaş politikalarına karşı dün olduğu gibi bugün de Zaho’da işlenen insanlık suçunu lanetliyoruz. Bu katliam uluslararası hukuk yok sayılarak halkların bir arada ortak yaşamına bir saldırıdır” dedi.
DBP Ankara İl Meclis Sözcüsü Murat Kayataş, AKP-MHP iktidarının seçimleri kaybedeceğini anladıkça Kürt düşmanlığı üzerinden iktidarını devam ettirmek istediğini dile getirerek, “Bu kapsamda tüm güçleriyle Kürt bölgelerine saldırıyor, Kürt halkının kazanımlarını ortadan kaldırmak istiyor. Kürt bölgesine yönelik saldırılar uzun zamandır devam ediyor. Bu saldırılarda onlarca sivil yaşamını yitirdi. Kürt bölgesinde bazı güçler de bu saldırılara ortak oldu” diye ifade etti.
HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları "Bu katliam sınır ötesi operasyonlara meraklı olan AKP-MHP iktidarının ürünüdür. Bizler daha önce de bu katliamın çokça benzerlerine tanıklık ettik. CPT’nin açıklamasına baktığımızda 120’den fazla sivil sınır ötesi operasyonlarda hayatını kaybetmiş. Bizler HDP olarak her daim Türkiye’nin güvenliği için başta Suriye ve Irak olmak üzere barışçıl bir sınır ötesi politika uygulanması noktasındaki kararlılığımızı her daim ifade ettik” sözlerine yer verdi.
VAN'DA PROTESTO
HDP Van İl Örgütü, Zaho’daki bombalı saldırı sonucu yaşamını yitiren siviller için basın açıklaması düzenledi.
Fotoğraf: Evrensel
Basın açıklaması, saldırıdan AKP ve KDP’yi sorumlu tutan pankart gerekçe gösterilerek polis tarafından engellenmeye çalışıldı. Buna rağmen gerçekleştirilen açıklamada basın metnini HDP Erciş İlçe Eş Başkanı Bayram Çiçek okudu.
July 21, 2022
Açıklamada saldırıya karşı ortak tepki gösterilmesi çağrısı yapıldı. (Van/EVRENSEL)
ŞIRNAK'TA EYLEM: ORTAK TEPKİ GÖSTERİLMELİ
Şırnak’ın Silopi ilçesinde, HDP Şırnak İl Örgütü ve DBP Şırnak İl Örgütü tarafından ilçe binası önünde açıklama yapıldı.
Fotoğraf: MA
Açıklamaya, TJA, Barış Anneleri Meclisi, HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş ile Hüseyin Kaçmaz, HDP il ve ilçe örgütü, HDP’li Silopi Belediyesi, İdil Belediyesi, Cizre Belediyesi Eş Başkanlarının yanı sıra çok sayıda kişi katıldı.
HDP Şırnak İl Eşbaşkanı Abdullah Güngen, "Sivillere yönelik gerçekleşen bu saldırıya karşı bütün Kürt partilerinin ve kurumlarının ortak tepkisini göstermesi gerekiyor” dedi. HDP Şırnak Milletvekili Hasan Özgüneş ise, "Göz göre göre yaptıkları bir fiili bile inkar edecek kadar yalanı Türkiye iktidarının bir parçası haline getirmişler. Roboski’yi, Suruç’u, Diyarbakır mitingindeki olayı, Ankara Gar’ındaki olayı ve 17 bin faili meçhul cinayeti biliyoruz. Bunların hepsinin faillerinin kimler olduğu kamuoyunca biliniyor” diye konuştu.
EMEP BÖLGE ÖRGÜTÜ: BU VAHŞETİN SORUMLUSU SAVAŞÇI POLİTİKALARA YOL AÇANLARDIR
Emek Partisi (EMEP) Bölge Örgütü tarafından yapılan yazılı açıklamada, "Bu vahşetin bir an evvel aydınlatılması için tüm işçi ve emekçileri aylardır o bölgeye devam eden askeri operasyonlar ve savaş politikaları karşısında birlik olmaya ve Kürt sorununun eşit haklar temelinde barışçıl çözümü için mücadele etmeye çağırıyoruz." denildi.
EMEP Bölge Örgütü'nün açıklaması şöyle:
"Federe Kürdistan Bölgesinin Zaho kentine bağlı Derkarê beldesinin Perex (Perexê) köyünde dün öğlen saatlerinde gerçekleşen hava saldırısı sonucu köylüler yaşamını yitirdi.
Zaho Kaymakamı Muşir Beşir’in bombardımanın TSK tarafından gerçekleştiğini belirttiği ve saldırı sonucunda aralarında çocukların da bulunduğu çok sayıda sivil köylünün yaralandığı ve yaşamını yitirdiği ifade ediliyor.
Ülkede yaşayan işçileri, emekçileri her geçen gün daha fazla açlığa, yoksulluğa sürükleyen iktidar, seçim arifesinde sınır ötesi operasyonlar ve söylemleri ile halkları kin ve nefret ile birbirilerine karşı kışkırtıyor. Bu vahşetin sorumlusu savaşçı politikalar ile sınır ötesi operasyonları iktidara geldiği günden beri sürdüren AKP ve buna yeşil ışık yakan muhalefettir.
Emek Partisi Bölge Örgütü olarak saldırıyı kınıyor, Kürdistan halklarına başsağlığı, yaralılara acil şifalar diliyoruz. Bu vahşetin bir an evvel aydınlatılması için tüm işçi ve emekçileri aylardır o bölgeye devam eden askeri operasyonlar ve savaş politikaları karşısında birlik olmaya ve Kürt sorununun eşit haklar temelinde barışçıl çözümü için mücadele etmeye çağırıyoruz."
İHD: TBMM ARAŞTIRMA KOMİSYONU KURULMALI
Saldırıyı kınayan ve sorumluların yargı önüne çıkarılmasını isteyen İnsan Hakları Derneği (İHD) Genel Merkezi, Irak Hükümet yetkilileri ve Irak Federe Kürdistan Bölge Yönetiminin saldırının TSK kaynaklı top atışları olduğuna dair açıklamalarını hatırlattı. İHD, "Türkiye Dışişleri Bakanlığının bu olay ile ilgili yapmış olduğu açıklama gerçeği yansıtmaktan uzaktır. Türkiye sürekli olarak gerçekleştirdiği askeri operasyonlarda sivillere yönelik saldırı gerçekleştirmediğini belirterek konuyu geçiştirmek istemektedir. Kaldı ki söz konusu bölgede askeri faaliyet içerisinde bulunan TSK ve bağlı olduğu Milli Savunma Bakanlığının herhangi bir açıklama yapmaması ise oldukça manidardır" dedi. İHD, geçmişte Irak ve Suriye tezkeresinin TBMM tarafından kabul edilmemesi, hükümetin yurtta barış dünyada barış siyasetine dönmesi gerektiği çağrıları yaptığını hatırlatarak şu talepleri sıraladı:
1- "Türkiye’nin Irak’ın kuzeyinde Federe Kürdistan Bölge Yönetimi topraklarında gerçekleştirdiği askeri operasyonlar ile Suriye’nin kuzeyinde ve kuzeydoğusunda kendi denetimi altında bulundurduğu bölgelerde yürüttüğü askeri faaliyetlerde uçak bombalaması, SİHA saldırıları ve top atışları sonucu bugüne kadar yaşamını yitiren siviller ile ilgili kapsamlı bir araştırma yapılmasını ve bu araştırmayı ancak TBMM araştırma komisyonunun yapabileceğini, TBMM araştırma komisyonunun özellikle Suriye’nin kuzey ve kuzeydoğusundaki TSK denetiminde bulunan bölgelerde sivillere yönelik paramiliter gruplar tarafından gerçekleştirilen ağır insan hakları ve insancıl hukuk ihlallerini de araştırması gerekmektedir.
2- Irak’ın kuzeyinde Federe Kürdistan Bölge Yönetim topraklarında Türkiye sınır hattında Nisan 2022’den bu tarafa yürütülen askeri operasyonlar hakkında oldukça ciddi iddialar bulunmaktadır. Bu iddiaların başında birçok yerleşim yerinin bombalamalar yolu ile halkın korkutulup boşalttırıldığı ve böylece binlerce insanın zorla yerinden edildiğidir. Ayrıca, kullanılması yasak silahlar ile bombaların kullanıldığı yönünde ciddi iddia ve görüntüler bulunmaktadır. Bunun yanı sıra yaşamını yitiren TSK mensubu askerlerin bazılarının cenazelerinin arazide bırakıldığı ve cenazelerinin akıbetinin bilinmediğine dair haberler çıkmaktadır. Tüm bu iddialar oldukça ciddidir. Bu iddialar hakkında da TBMM Araştırma Komisyonunun araştırma yapması gerekmektedir.
3- Komisyonun yanı sıra askeri operasyonlar sırasında sivillere yönelik gerçekleştirilen saldırılar ile ilgili olarak sınır bölgesinde bulunan yetkili Cumhuriyet Başsavcılıkları ile Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının etkili soruşturma yürüterek gerçekleştirilen ağır insan hakları ve insancıl hukuk ihlallerini tespit edip gerekli kovuşturmaları açması gerekmektedir.
"İNSAN HAKLARI İHLALLERİ İDDİALARI ARAŞTIRILMALI"
4- BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği ile uluslararası insan hakları örgütlerinin belirtilen ağır insan hakları ve insancıl hukuk ihlalleri iddiaları hakkında olay bölgelerinde araştırma ve inceleme yapması gerekmektedir.
"TEZKERELER İPTAL EDİLSİN!"
5- Ekim 2021’de kabul edilen Irak ve Suriye tezkerelerinin iptal edilerek, Türkiye’nin Irak ve Suriye’deki askeri güçlerini Türkiye sınırları içeresine çekmesini ve gerek bu ülkelerle gerekse de Kürt siyasi hareketi ile Kürt sorunun demokratik ve barışçıl yollardan çözümü noktasında askeri seçenekler dışı çözümler üreterek yeniden bir barış sürecinin inşa edilmesi gerektiğini belirtmek isteriz."
"DİYARBAKIR BAROSU'NUN YANINDAYIZ"
Zaho katliamına tepki gösteren Diyarbakır Barosu ve diğer bölge barolarına yönelik ırkçı/nefret söylemlerinin kınandığı açıklamada "Nefret saldırısında bulunan kişilerin tespit edilerek haklarında etkili soruşturma ve kovuşturma yöntemlerine başvurulmasını, Diyarbakır Barosunun yalnız olmadığını ve başta Barolar Birliği olmak üzere diğer baroların ve insan hakları örgütlerinin Diyarbakır Barosu ile dayanışma içerisinde olması gerektiğini vurgulamak isteriz."
HDP'Lİ KURTULAN, İNSAN HAKLARINI İNCELEME KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA BAŞVURDU
HDP Mersin Milletvekili ve TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu üyesi Fatma Kurtulan, Zaho'da düzenlenen bombardımanla ilgili, TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonuna Zaxo'ya derhal inceleme ziyareti yapılması talebiyle başvurdu.
Kurtulan başvuru dilekçesinde "Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesi (CPT) Irak Kürdistan Bürosu'nun hazırladığı rapora göre, 2015’ten bugüne Mahmur ve Şengal başta olmak üzere bölgenin birçok kentine yönelik daha önce de hava saldırıları gerçekleştirilmiş, aralarında çocuk ve kadınların da aralarında bulunduğu en az 112 kişi yaşamını yitirmiş, yüzlerce kişi yaralanmıştır. Her ne kadar TSK’dan yapılan açıklamada bombardımanın Türkiye tarafından gerçekleştirilmediği aktarılmışsa da Zaho kenti yetkilileri bombardımanın Türkiye tarafından gerçekleştirildiğini açıklamışlardır. Türkiye’nin, sivil yerleşim alanlarının bombalanmasının insanlık ve savaş suçu olarak niteleyen uluslararası sözleşmelere doğrudan taraf olduğu bilinmekteyken, bu yönlü saldırıların kim tarafından yapıldığının muğlak bırakılması da bu suça iştirak anlamına gelmektedir. Bu nedenle Komisyonumuzun derhal Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki Zaho kentine inceleme ziyareti düzenlemesi, bombardımanın gerçekleştiği alanın sivil, askeri vs. yönünden incelenmesi ve resmi niteliğinin raporlaştırılması, yaşamını yitiren sivillerin kimliklerinin raporlaştırılması, bombardımanın hangi ülke tarafından yapıldığının ortaya çıkarılması, şayet Türkiye tarafından yapılmış ise bombardımanı düzenleyen birimin ve emri veren yetkililerin ortaya çıkarılması, sorumluların yargılanması hususunda gerekli sorumlulukların ortaya çıkarılarak raporlaştırılması amacıyla çalışma yapılmasını arz ve talep ederim." dedi. (HABER MERKEZİ)
