Rusya doğal gazı kesiyor, AB ülkeleri yüzde 15 tasarrufta anlaştı

Kuzey Akım boru hattındaki türbinlerden birini bakım amaçlı kapatacağını duyuran Gazprom, boru hattının kapasitesinin yüzde 40’dan yüzde 20’ye ineceğini duyurdu. Gazprom, Siemens’e ait bir türbinin Kanada’da yapılan bakımlarının ardından Rusya’ya geri teslim edilmediği gerekçesiyle Kuzey Akım üzerinden doğal gaz sevkiyatını 15 Haziran’da yüzde 60 düşürmüştü. Dün yapılan açıklamada da Kuzey Akım’daki bir türbinin daha durdurulmasına karar verildiği, 27 Temmuz’dan itibaren Portovaya kompresör istasyonu üzerinden günlük azami 33 milyon metreküp doğal gaz sevk edilebileceği belirtildi.

Şirket daha önce de avro veya dolar yerine ruble ile ödeme taleplerini kabul etmedikleri için Bulgaristan, Danimarka, Finlandiya, Hollanda ve Polonya’ya gaz akışını tamamen kesmişti.

Rusya, geçen yıl AB’nin gaz ihtiyacının yüzde 40’ını karşılamıştı.

RUSYA: DURUMUN SORUMLUSU YAPTIRIMLAR

Öte yandan Rusya ve Gazprom şirketi, kesintilerden yaptırımları sorumlu tutuyor, yaptırımlar öncesi Kanada’da tamir gören türbinleri bu ülkeye gönderemediğini vurguluyor.

Konuya dair açıklama yapan Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Kuzey Akım doğal gaz boru hattında kullanılan bazı türbinlerde sorun yaşandığını belirterek, “Ülkemize yönelik yaptırımlar durumu daha karmaşık hale getiriyor. Yaptırımlar olmasaydı hattaki tüm bakımlar normal şekilde yapılırdı ve bu duruma gelinmezdi” dedi. Hatta kullanılan başka türbinlerde de sorunlar olduğunu aktaran Peskov, Gazprom’un konu hakkında çalışmalar yürüttüğünü aktardı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, Uganda ziyareti sırasında yaptığı açıklamada Kuzey Akım doğal gaz boru hattındaki türbini onarım için durdurduğunu ve bu güvenlik kurallarını ihlal edemeyeceklerini söyledi. Lavrov, “Kuzey Akım 2 Hattı Avrupa’nın tüm enerji ihtiyacını karşılayabilecek kapasitede ve hazır” diyerek, bu hattın çalışmasının sadece siyasi nedenlerle engellediğini savundu.

AB: RUSYA’NIN KARARI SİYASİ

Avrupa Birliği (AB) ise, Rusya’nın Kuzey Akım üzerinden doğal gaz sevkiyatını düşürmesinin siyasi bir karar olduğunu savunuyor. AB Komisyonu Enerjiden Sorumlu Üyesi Kadri Simson, üye ülkelerin enerji bakanlarının Brüksel’de gerçekleştireceği toplantı öncesinde açıklamalarda bulundu. Rusya’dan Avrupa’ya doğal gaz sevkiyatındaki düşüşün teknik nedenlere dayanmadığını belirten Simson, “Bu siyasi gerekçeli bir adım ve buna hazır olmalıyız” dedi. Simson, “Bu nedenle gaz talebimizi önceden azaltmak akıllıca bir stratejidir” ifadesini kullandı.

Simson, hali hazırda Avrupa’nın doğal gaz depolarının yüzde 66 seviyesinde dolu olduğunu hatırlatarak, depoların doldurulmasının önemli olduğunu, bu gazın gelecekte arz ve talep arasındaki boşluğu dolduracağını anlattı.

AB Dönem Başkanı Çekya’nın Sanayi ve Ticaret Bakanı Jozef Sikela da “Kış geliyor. Kışın ne kadar soğuk olacağını bilmiyoruz ama Putin’in kirli oyunlarını sürdüreceğini biliyoruz” ifadesini kullandı.

AB ÜLKELERİ YÜZDE 15 GAZ TASARRUFUNDA ANLAŞTI

AB enerji bakanlarının doğal gaz acil durum planını görüşmek üzere bir araya geldiği toplantıda alınan kararlara ilişkin yayımlanan açıklamada, üye ülkelerin gelecek kış için doğal gaz talebini azaltmayı taahhüt ettikleri bildirildi.

Euronews’un haberine göre açıklamada, “Üye ülkeler, AB'nin enerji arz güvenliğini artırmak amacıyla bu kış doğal gaz talebini gönüllü olarak yüzde 15 azaltmak konusunda siyasi bir anlaşmaya vardı” denildi. AB içinde doğal gaz arz güvenliği konusunda bir alarm sistemi kurulmasının da öngörüldüğüne işaret edilen açıklamada, bu alarmın verilmesi durumunda gaz talebinin azaltılmasının zorunlu hale geleceği kaydedildi.

Üye ülkelerin 1 Ağustos 2022 ile 31 Mart 2023 tarihleri arasında doğal gaz taleplerini kendi seçecekleri önlemlerle düşüreceğine işaret edilen açıklamada, zorunlu gaz talep indirim hedefinde ülkelerin özel durumlarını yansıtacak bazı istisnalar belirlendiği ifade edildi.

Açıklamada, diğer üye ülkelerin gaz şebekelerine bağlı olmayan ülkelerin zorunlu gaz indirimlerinden muaf tutulduğu kaydedildi.

Birlik çapında doğal gaz alarm sisteminin başlatılmasında da uzlaşıldığı, bu süreçte 5 veya daha fazla AB ülkesinin talepte bulunmasının ardından AB Komisyonu'nun alarm süreci başlatma talebinde bulunacağı, bu talebin Konsey'de görüşüleceği ifade edildi.

AVRUPA’DA GAZ FİYATLARI YÜZDE 10,9 YÜKSELDİ

Bu arada Avrupa’da megavatsaat başına 196 avroya ulaşan doğal gaz fiyatı, dört buçuk ayın en yüksek seviyesine çıktı. Fiyatların artışında, Rusya’nın Kuzey Akım üzerinden doğal gaz sevkiyatını düşürmesinin etkili olduğu belirtiliyor.

Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de işlem gören ağustos vadeli gaz kontrat fiyatı, dün megavatsaat başına 176,6 avrodan kapandı. Bugün 178,9 avrodan açılan doğal gaz fiyatları, saat 13.25 itibarıyla bir önceki kapanışa göre yüzde 10,9 artışla 196 avroya yükselerek, dört buçuk ayın en yüksek seviyesini gördü. (DIŞ HABERLER)