Tunus’ta halkın dörtte üçü, ‘Firavun anayasası’ referandumuna katılmadı

Tunus’ta son bir yıl içinde hükümet ve meclisi feshederek yetkileri kendi elinde toplayan Cumhurbaşkanı Kays Said’in hazırlattığı anayasa değişikliği için yapılan referanduma katılım, rekor derecede düşük kaldı.

Pazartesi günü gerçekleşen referandumda oy kullanma işlemi gece 22.00’ye kadar uzatılmasına rağmen seçmenlerin sadece yüzde 27,5’i oy kullandı. Resmi olmayan sonuçlara göre oy kullananların yüzde 92,3’ü “evet”, yüzde 7,7 ise “hayır” dedi.

Katılımın düşüklüğü nedeniyle ülkedeki muhalif siyasi partilerden Said’e istifa çağrıları yükseldi. Said’in anayasa değişikliği, kurmaya çalıştığı ‘tek adam’ rejiminin yasal dayanağı olmakla eleştiriliyordu.

‘HİÇBİR MEŞRUİYETİ KALMADI’

Tunus Emekçileri Partisi’nden yapılan açıklamada, referandum aracılığıyla “kendisine firavun güçleri kazandırmak isteyen” Kays Said’in “hiçbir meşruiyetinin kalmadığı”na dikkat çekildi. Tunusluların dörtte üçünün seçimlere katılmadığı belirtilen açıklamada, “Said, referanduma kendi başına karar verdi. Tek başına yazdığı ve kimsenin tartışmadığı bir anayasa sundu. Anayasa başından sonuna kadar cumhurbaşkanına firavun güçleri bahşediyor ve Tunus devriminin özgürlükler, haklar ve eşitlik konusundaki kazanımlarını baltalıyor” denildi.

Kays Said’in kendisine sadık unsurları yerleştirmek için seçim komisyonunun yapısını değiştirdiğine dikkat çekilen açıklamada, projesi için büyük fonlar harcadığı ancak “feci bir başarısızlığa” uğradığı vurgulandı.

TİRANLIĞA KARŞI MÜCADELE ÇAĞRISI

Said’in, Cumhurbaşkanı olarak meşruiyetini 2014 anayasasına dayanılarak yapılan 2019 seçimlerinden elde ettiğine, ancak bu anayasayı iptal ederek yazdığı yeni anayasaya ile yeni bir meşruiyet kazanmaya çalıştığına işaret edilen açıklamada, “Ama bu maskaralıkta başarısız oldu. Böylece bugün meşruiyetini de yitirmiş ve elinde, emekçi ve yoksul sınıf ve grupları yüzüstü bırakan ekonomik ve sosyal tercihleriyle, egemenliğini dayattığı aygıtların gücünden başka bir şey kalmamıştır” denildi.

“Ülkemizin, ekonomik ve mali krizle daha da derinleşecek; uluslararası finans kuruluşlarının emirlerinin faturasının emekçi ve yoksul sınıflara ödetileceği yeni bir siyasi ve sosyal çalkantı evresine girdiğini düşünüyoruz” diyen Tunus Emekçileri Partisi, 14 Ocak 2011’den önceye dönmemek için Kays Said’in otoriter yönetimine karşı direnmenin önemini vurguladı. “Tüm devrimci, demokratik ve ilerici güçleri, partileri, dernekleri, örgütleri ve şahsiyetleri” mücadeleyi birleştirmeye ve “tiranlık ve yolsuzluk sistemini devirmek ve yeni Tunus’umuzun temellerini atmak amacıyla” mücadeleye çağırdı. 

EN NAHDA VE MÜTTEFİKLERİ ERKEN SEÇİM İSTEDİ

Bu arada çeşitli muhalif partilerden oluşan Ulusal Kurtuluş Cephesi’nden de Kays Said’e istifa çağrısı yapıldı. İslamcı en Nahda Hareketi, Tunus’un Kalbi Partisi, Onur Koalisyonu, Emel Partisi, Tunus İrade Hareketi, Darbeye Karşı Vatandaşlar Girişimi gibi siyasi parti ve örgütlerden oluşan ittifakın açıklamasında, “Cumhurbaşkanı Said’in projesi olan yeni anayasa referandumu başarısız oldu. Bu yüzden bir an önce istifa etmeli ve erken seçim düzenlenmesine izin vermeli” ifadeleri kullanıldı. 

ANAYASADA NELER VAR?

Düşük katılıma rağmen hayata geçirilecek yeni anayasa, cumhurbaşkanına geniş yetkiler tanıyan 142 maddeden oluşuyor. Cumhurbaşkanı hükümet başkanını ve üyelerini atıyor, hiçbir şekilde görevden alınamıyor ve herhangi bir denetim mekanizmasına tabi tutulmuyor.

Öte yandan anayasada “Tunus’un dini İslam’dır” maddesi yerine ise “Tunus, İslam dünyasının bir parçasıdır” deniyor. Kays Said bu konuyla ilgili, “Yeni anayasada İslam hukukunun amaçlarını gerçekleştirmek için çalışıyoruz. Anayasada dini İslam olan bir devletten değil, dini İslam olan bir halktan bahsediyoruz” ifadelerini kullanmıştı. (DIŞ HABERLER)