Bir yanda kentsel dönüşüm zorbalığı bir yanda geçim derdi: Fetihtepe’den geçim göçü

Özlem Songül ABAYOĞLU
İstanbul

İstanbul Okmeydanı’na bağlı Fetihtepe Mahallesinde kentsel dönüşüm amacıyla yapılan zulüm katlanarak devam ediyor. Zorla evlerinden çıkarılan insanlar bir süreliğine ya boş dükkanlarda yaşıyor ya sokağa çıkarılan eşyaların üzerinde yatıyor ya da memleketlerine dönüyorlar. Fetihtepe’de kiracı olarak oturan Batmanlı bir aile de belediyenin baskılarına daha fazla direnemeyip Batman’a dönme kararı aldı.

"BİR DAİREYE 7 BİN 500 LİRA KİRA VERMEMİZ İMKANSIZ"

Batman’a zorunlu göç etme kararını alan ailenin 24 yaşındaki oğlu Zana, ailenin hayatını ve mahalledeki direnişi anlattı. Zana, “Biz aslında 10 kardeşiz ama şu an evde 7 kişi yaşıyoruz. Ben 24 yaşındayım ve şu an evdeki 2. çocuğum. Bir de ablam var. Aslında 2 üniversite okuyorum ama bırakmak zorunda kaldım. Mahallede kentsel dönüşüm için çalışmalar başlayınca yeni bir eve çıkabilmek için ablam ve ben tekstil fabrikasında çalışmaya başladık. Babam ise seyyar satıcı” diye konuştu. Memlekete geri dönme kararlarını nasıl verdiklerini anlatan Zana, “Biz aslında dönmeyi düşünmüyorduk ama her şey çok pahalı. Bir ailede 3 kişi çalışıyoruz ama 3 kişi bir evin kirasını anca çıkarıyoruz. Batman’da da her şey çok pahalı ve geçim sıkıntısından orada da kurtulmayacağız ama İstanbul’da kira fiyatları aşırı yükseldi. Bizim 3 kişi çalıştığımız halde bir daireye 7 bin 500 lira vermemiz imkansız. Faturaları ve mutfak masrafını saymıyorum bile. Biz de köydeki evimize taşınıp en azından kira ödemeyiz diye düşündük” dedi.

"BURADA YAŞAMANIN NE ANLAMI VAR?"

Ailenin psikolojik durumunun tüm bu olaylardan nasıl etkilendiğini sorduğumuzda Zana bize, “Biz 22 yıldır İstanbul’da yaşıyoruz ve daha önce hiç bilmediğimiz bir yere taşınıyoruz. En küçük kardeşim 14 yaşında ve ergenliğin de verdiği psikolojiyle çok daha fazla etkilendi belki. Tüm arkadaşlarının burada olduğunu ve orada arkadaş edinemeyeceğini, Batman’ın kültürel yapısının farklı olduğu için zorluk çekeceğini söylüyor. Doğru da söylüyor. Ben erkek egemen sistemin getirdiği düşünceler yüzünden oflayıp puflayamam zaten. Bir yol bulmam beklenir genelde. Fakat 3 kişi çalıştığımız halde anca kirayı ödeyebileceğimizi gördüğümde burada yaşamanın ne anlamı var diye düşündüm. O kadar emeğin sebebini sorguladım” diye anlattı. Çalışma koşullarına da değinen Zana, “Biz 8 saat çalışıp geçinemiyor da değiliz. Ortalama 12 saat çalışıyoruz ve aldığımız üç kuruş kiraya bile yetmiyor” diye söyledi.

MÜCADELE BİRLEŞTİRDİ, GÜÇLENDİRDİ

Mahalledeki direnişe değinirken, mahallede kentsel dönüşüm için baskılar başladıktan sonra, daha önce AKP’ye oy vermiş ama artık hayatta oyunu vermeyecek insanları gördüğünü söyleyen Zana, “Biz tüm bu olaylar yaşanmadan önce, AKP’ye oy verenlerin haklarını da savunacağımızı biliyorduk ki öyle de oldu. Burada hep beraber, parti ayrımı gütmeksizin mücadele ediyoruz. Bunun en büyük sebebinin ortak bir mağduriyet olduğunu ve ortak bir mücadele gerektirdiğinin farkında herkes” diye konuştu. Daha önce mahallede, parti tartışmaları yüzünden birbiriyle konuşmamayı tercih eden insanlar olduğundan da bahseden Zana, artık bu insanların beraber mücadele ettiklerini anlatıyor. “Buradaki insanlar bir araya geldiklerinde partiyi düşünmüyorlar. Ortak talepleri ve hakları için yan yana mücadele ediyorlar, pankartları beraber ve daha güçlü tutuyorlar” dedi. Zana, “Ben bu saatten sonra Fetihtepe halkından AKP’ye oy çıkmayacağını çok rahat görebiliyorum’ diye söyledi.

"ÜLKE 20 YILDA 100 YIL GERİYE GİTTİ"

Anadolu’da İstanbul’a olan göçlerin şu an Anadolu’ya olmasına değinen Zana, “İnsanların buraya göçmesinin en büyük sebebi ekonomi. Önceden oralarda sanayi gelişmemişti, çiftçilik sıkıntıydı. İş bulmak ve geçinmek adına buraya göçtüler. Aynı zamanda sınırdaki gerçekleşen olaylar da oradaki insanları batıya göç etmeye yönlendiriyordu. Batıda ırkçılıkla karşılaşan insanların birazı mücadeleyi seçerek kaldı, birazı mecbur olduğu için. Kimisi de döndü. Fakat bugün tekrar geri göç başladı çünkü öyle bir hale geldik ki burada da kimse geçinemiyor” diye söyledi. AKP’nin vermiş olduğu hiçbir sözü tutmadığını söyleyen Zana, “İktidara gelmeden önce LGBTİ+ bireyler için haklarını koruma sözü verdiler ama şu anda o bireyleri yok sayıyorlar, Kürt sorununu görmezde geliyorlar. Çok vaatler verildi. AKP ilk iktidara geldiğinde herkes yeniliğin gelişiyle sevindi ve ülkenin gelişeceğini savundu fakat ülke 20 yılda 100 yıl geriye gitti” dedi.

"TÜM HUKUKSUZLUKLARA BİRLİKTE DİRENECEĞİZ"

Çağlayan’da veya Perpa’da geri dönüşüm ile yapılan evlerin aidatlarından bahseden Zana, “Orada evlerin aidatları ortalama 2 bin lira. Bunu karşılayabilmesi için birinin en az 10 bin lira maaş alması gerekiyor. Burada da aynısı olacak ve ekonomik gücü o kadar yüksek bir kitle değil buradaki kitle” dedi. Peki tüm bunlara nasıl çözüm bulacağımızı, sandığa gitmekle her şeyin çözüme kavuşabilmesinin mümkün olup olmadığını sorduğumuzda Zana, “Tüm hukuksuzluklara birlikte direneceğiz. Kendimizi ve çevremizdekileri iyi eğiteceğiz. Ben artık özellikle yeni kuşakla beraber herkesin her şeyi gördüğünü ve her şeyin çoktan değiştiğini düşünüyorum. Sadece tüm bunlar sandıkta belli olacak” diye konuştu. Zana son olarak, “Umarım herkesin eşit olduğu, kimsenin yerinden yurdundan olmadığı, ekonomik sıkıntılar yüzünden canına kıymadığı, ekmeğinin peşinden koşarken kimsenin caniliğine kurban gitmediği bir ülke haline geliriz” dileğinde bulundu.