Joe Biden ile Çinli mevkidaşı Şi Cinping'nin görüşmesinde Tayvan gerilimi

ABD Başkanı Joe Biden ile Çinli mevkidaşı Şi Cinping'in, iki ülke arasındaki sorunları ele aldığı telefon görüşmesi 2 saat 17 dakika sürdü. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada "Biden, Şi ile görüşmesinde ABD'nin Tayvan'a yönelik politikasının değişmediğini vurguladı" denildi. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, "Tayvan konusunda yabancı müdahalesinin kabul edilemeyeceği" mesajını verdi.

Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, Washington yerel saatiyle 08.33'te (TSİ 15.33) başlayan Biden ve Şi'nin telefon görüşmesi, 10.50'de (17.50) sona erdi. Biden'ın göreve gelmesinden bu yana Şi ile yaptığı 5'inci görüşmede, iki ülke arasındaki ilişkiler ele alındı.

Beyaz Saray, Biden ile Şi arasında gerçekleşen görüşmeye ilişkin yazılı bir açıklama yayımladı. Söz konusu görüşmenin, ABD ile Çin arasındaki iletişimin sürdürülmesi ve derinleştirilmesi kapsamında gerçekleştiğine işaret edilen açıklamada, iki liderin, en son 18 Mart'ta bir telefon görüşmesi yaptığı anımsatıldı. Görüşmede ikili, bölgesel ve küresel konuların ele alındığına işaret edilen açıklamada, Biden ve Şi'nin, özellikle iklim değişikliğiyle mücadele ve sağlık güvenliği konusundaki meselelerin takibi konusunda ekiplerini görevlendirdiği aktarıldı. Açıklamada, "Başkan Biden, Tayvan konusunda ABD'nin politikasının değişmediğini vurguladı. Ayrıca ABD'nin, Tayvan Boğazı'nda statükonun tek taraflı değiştirilmesi ya da buradaki barış ve istikrarın baltalanmasına yönelik çabalara şiddetle karşı olduğunun altını çizdi" ifadelerine yer verildi. 

BİDEN VE Şİ YÜZ YÜZE GÖRÜŞECEK

Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in yüz yüze görüşmenin önemi konusunda aynı fikirde olduğunu ve görüşmenin zamanının belirlenmesi konusunda her iki tarafın da ekiplerinin çalışacağını bildirdi.

ÇİN'DEN TAYVAN AÇIKLAMASI: ATEŞLE OYNAYAN KENDİSİNİ YAKAR

AA'nın aktardığına göre Çin ulusal basında yer alan haberlerde Şi Cinping, Çin'in, Tayvan bağımsızlığına yönelik hareketlere ve her ne şekilde olursa olsun her türlü dış müdahaleye karşı çıkacağını belirtti. Şi, "Çin hükümeti ve halkının Tayvan konusundaki tavrı tutarlıdır; ulusal egemenliği ve toprak bütünlüğünü korumak, 1,4 milyardan fazla Çinlinin ortak iradesidir. Halkın iradesi çiğnenemez. Ateşle oynayan kendisini yakar" dedi.

Şi Cinping, ABD'ye "tek Çin" ilkesine ve ABD-Çin diplomatik ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'deki taahhütlerine, hem sözde hem de eylemde bağlı kalma çağrısında bulunduğu, Çin-ABD ilişkilerini "stratejik rekabet" kavramıyla tanımlamanın ve Çin'i "en büyük rakip" ve "uzun vadeli en büyük tehdit" olarak yorumlamanın, Çin-ABD ilişkilerini yanlış anlamak ve Çin'in kalkınmasını yanlış okumak anlamına geleceğini belirttiği kaydedildi. Şi, "Değişim ve düzensizlikle karlı karşıya olan dünyada, uluslararası toplum ve dünya halkları Çin ve ABD'den, dünya barışını ve istikrarını korumayı, küresel kalkınmayı ve refahı teşvik etmesini bekliyor. Çin ve ABD'nin iki büyük güç olarak sorumluluğu bu olmalı" ifadelerini kullandı. Şi, "Tedarik zincirlerini kesmek ve ekonomik bağları koparmak gibi ekonominin yasalarına aykırı hareketler, ABD ekonomisini güçlendirmeyeceği gibi dünya ekonomisini daha kırılgan hale getirecektir." dedi.

PELOSİ'NİN TAYVAN ZİYARETİ AÇIKLAMASI GERİLİMİ ARTIRMIŞTI

Biden ve Şi'nin görüşmesi, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan'ı ziyaret edeceğine dair haberler nedeniyle gerilimin yüksek olduğu bir dönemde yapıldı. Çin Savunma Bakanlığı, önceki gün yaptığı açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve "Pelosi Tayvan'ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak." ifadesini kullanmıştı. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Cao Licien de Pelosi'nin olası ziyaretiyle ilgili, "Her tür olasılığa hazırlıklıyız. Eğer ABD tarafı ziyarette ısrar ederse, egemenliğimizi ve toprak bütünlüğümüzü korumak için güçlü ve kararlı tedbirler alacağız" demişti.

Beyaz Saray güvenlik yetkililerinin, ziyaret ile ilgili kaygıları olduğu, uluslararası basındaki haberler yansımıştı. Biden, Pelosi'nin ziyaretiyle ilgili, "Ordu, iyi bir fikir olduğunu düşünmüyor" ifadesini kullanmıştı. ABD ordusunun, Pelosi'nin ziyarete karar vermesi halinde bölgedeki askeri hareketliliğini artırmayı planladığı iddia edilmişti.

PELOSİ'NİN NİSANDA PLANLANAN ZİYARET İPTAL EDİLMİŞTİ

82 yaşındaki Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti. Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu. Ziyaretin gerçekleşmesi halinde Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı olacak. Daha önce, 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti. (DIŞ HABERLER)