"HPV aşısının 26 yaşından sonra koruyuculuğu düşük": Rahim ağzı kanseri taraması şart

Dünya genelinde meme kanserinden sonra kansere bağlı ölümler içinde ikinci sırada yer alan rahim ağzı kanserinden korunmanın yolu olsa da Türkiye’de erişimi oldukça zor. Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) verilerine göre dünyada her yıl yaklaşık 500 bin rahim ağzı kanseri vakası görülüyor. HPV virüsünün neden olduğu kanserden korunmanın en etkili yolu da erken yaşta yapılan HPV aşısı. Ancak 107 ülkede rutin aşı takvimine dahil edilen HPV aşısı, Türkiye’de ücretli ve 3 dozu yaklaşık 3 bin TL. Çocuk yaşta yapılması önerilen HPV aşısını kadınlar genelde para kazanmaya başladıktan sonra yaptırabiliyor. Ancak yaş ilerledikçe aşının koruyuculuk oranı da düşüyor.

Konu hakkında Mezopotamya Ajansına (MA) değerlendirmelerde bulunan Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Irmak Saraç, aşı olsun olmasın 30 yaşındaki tüm kadınların kanser tarama testlerini yaptırmalarını önerdi. Rahim ağzı kanseri tarama testleri 2014 yılından bu yana Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Kanser Erken Teşhis, Tarama, Eğitim Merkezlerinde (KETEM) yapılıyor.

"VİRÜSLE KARŞILAŞMADAN AŞI YAPILMALI"

HPV’den korunmak için eğitimin önemine dikkati çeken Saraç, bulaşma yollarından korunmaya yönelik eğitimin en erken yaşlarda okullarda verilmesi gerektiğini kaydetti. Bunun yanı sıra aşının da çok önemli olduğunun altını çizen Saraç, “Ne kadar erken yapılırsa o kadar iyi. Çalışmalar, 15 yaşında yapılanlarla 18 yaşında yapılanlar arasında bile koruyuculuk farkının olduğunu gösteriyor. Dolayısıyla hedef, virüsle hiç karşılaşmadan bu aşının yapılması olmalı. Şu anki bilgilerimize göre 15 yaş altında 2 doz 15 yaş üstünde 3 doz halinde uygulanıyor” dedi.

DSÖ’nün, yakın zamanda aşı oranlarının azaltılabileceğine dair bir bilgilendirme yazısı paylaştığını ancak henüz rutin aşı programının değişmediğini dile getiren Saraç, “26 yaşına kadar aşı öneriliyor. Ancak ne kadar erken yapılırsa koruyuculuğu o kadar iyi" bilgilerini paylaştı. 26 yaşından itibaren aşının herkese önerilmediğini de ifade eden Saraç, “Belli bir risk grubundaysa ya da kişi kendisini risk grubunda görüyorsa yapılabilir. Ama koruyuculuğunun düşük olduğunun söylenmesi gerekiyor” diye aktardı.

"ÇOCUKLUK ÇAĞI AŞILARI ARASINA ALINMALI"

HPV aşısının maliyetine de dikkati çeken Dr. Irmak Saraç, “Tek dozu şu an bin TL’ye yaklaştı. Bu maliyeti bireysel olarak karşılayabilenler karşılıyor ama eğer çocukların ailesinde yeterli kadar buna para ayırabilecek durum yoksa çocukluk çağında bu aşı yapılmıyor. Kadınlar kendi paralarını kazanmaya başladıklarında yapıyorlar genelde. Ama o zaman da gecikmiş olunuyor” diye kaydetti.

Tarama programının ilk gündeme geldiği 2014 yılında aşının da programa alma planının olduğunu kaydeden Saraç, “Ama maliyetle ilgili sıkıntılar nedeniyle almadılar. HPV aşısının da çocukluk çağı aşıları arasına alınması gerekiyor tabi. Pek çok Avrupa ülkesinde alınmış durumda. Bizde de böyle planlamanın yapılmasını umut ediyorum” dedi.

TARAMA PROGRAMI KİMLERİ KAPSIYOR?

AŞI hangi yaşta yapılırsa yapılsın kişileri tarama programından çıkarmadığını belirten Dr. Irmak Saraç, “Tarama programı 30-65 yaş arasındaki tüm kadınları kapsıyor. Evlilik söz konusu değil, bakanlığın yazısında böyle bir ibare yok. Çok iyi işleyen bir tarama programı var. Öncelikli olarak HPV taraması yapılıyor. Kanserle ilişkilendirilen HPV tipleri bulunursa eş zamanlı alınan örnekten test yapılarak kadınlar yönlendiriliyor. Denetimleri çok iyi yapılıyor.  Pandemi nedeniyle biraz aksadı ama iyi işleyen bir sistem var ve şu an düzene girdi” diye anlattı.

"30 YAŞINDAN İTİBAREN MUTLAKA TARAMA YAPTIRIN"

Kadınların 30 yaşından itibaren mutlaka rahim ağzı kanser taramasını yaptırması gerektiğini dile getiren Dr. Irmak Saraç, “Aile hekimliklerinde ücretsiz olarak yapılıyor. Taramada hücresel değişiklik çıkarsa aile hekimlikleri kadın doğuma sevk ediyorlar. Oraya da gidip gereken tanı testlerini yapıp tedavi gerekiyorsa uygulanması gerekiyor. Ancak bu şekilde rahim ağzı kanserinden korunulabilir. 3 yılda bir tarama yapılmalı” önerilerinde bulundu. (HABER MERKEZİ)