Kamu kaynakları hukuki süreçler yok sayılarak ihale ediliyor

Ramis SAĞLAM
İzmir

Kamu arazilerinin hukuka aykırı şekilde ihale edilmesinin ardı arkası kesilmiyor. Son örnek İzmir’den. Karabağlar Uzundere Mahallesi sınırlarında yer alan 90 hektarlık alana konut ve üniversite kampüsü yapılmak isteniyor. Alana yapılacak ağız ve diş merkezi için İzmir Demokrasi Üniversitesi harekete geçti, 19 Ağustos’ta ihaleye çıkılacağını duyurdu. Oysa içinde zeytinliklerin bulunduğu alan için daha önce ‘Zeytin Kanunu’na aykırılık’ ve ‘telafisi güç zararlar doğacağı’ gerekçesi ile verilen farklı iptal kararları bulunuyor. Dahası bazı davalar ise devam ediyor.

'ARITMA TESİSİ OLMADI, KONUT VE KAMPÜS VERELİM'

Aslında mesele epey uzun ve karmaşık. Önce sadeleştirelim. İzmir Karabağlar İlçesi Uzundere Mahallesi sınırları içerisindeki 90 hektarlık alan daha önce Maliye Hazinesi mülkiyetinde bulunuyordu. Ortasında zeytinliklerin bulunduğu alan Hazine tarafından

İzmir Büyükşehir Belediyesine devredildi. İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi de alanda katı atık transfer merkezi yapma kararı verdi. Karar Uzundere Köylüleri tarafından idare mahkemesine taşındı. İzmir Büyükşehir Belediyesi avukatları davadaki savunmalarında bölgedeki zeytin ağaçları için, ‘kendi kendine yetişen ağaçlar’ dese de bilirkişi raporu ‘Zeytinlerdeki ağaçların aşılı, bakımlı ve verimli olduğu’ yönündeydi. Mahkeme kararı iptal etti, Danıştay da iptal kararını onadı.

YARGI: ZEYTİN KANUNU’NA AYKIRI

İptal gerekçesi açıktı: ‘Zeytin Kanunu’na aykırılık’. Karardan sonra Aynı alan bu kez TOKİ’ye devredildi, yeni bir plan hazırlandı. Bu kez alanın bir kısmının ‘konut alanı’, bir kısmının ise ‘üniversite alanı’ olmasını öngörülüyordu. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da bu yeni planı onaylandı. Bölgede yaşayan köylüler, Şehir Plancıları Odası (ŞPO) İzmir Şubesi ve Karabağlar Belediyesi bu kez bu yeni planın iptali istemiyle davalar açtı. Davalar sonucunda birden fazla iptal kararı verildi. Çevre Düzeni Plan Değişikliği’ne ilişkin açılan dava ise Danıştay 6. Dairesi’nde devam ediyor.

Dava devam ederken planda yer alan ‘üniversite alanı’ için İzmir Demokrasi Üniversitesi harekete geçti. Üniversite, Uzundere Yerleşkesinde yapılacak ‘30 Ünite Ağız ve Diş Sağlığı Merkezi Yapım İşi’ için 19 Ağustos 2022 tarihinde açık ihale yapılacağını duyurdu.

YARGI: TELAFİSİ GÜÇ ZARARLAR DOĞABİLİR

ŞPO İzmir Şubesinin görüşüne göre İzmir Demokrasi Üniversitesi tarafından duyurusu yapılan ihalenin hukuki dayanağı bulunmuyor. Görüşünde bölgenin ‘konut alanı’ ve ‘üniversite alanı’ olarak belirlenmesine ilişkin imar planlarının onama işleminin kanuna aykırı olduğunu vurgulayan ŞPO, daha önce verilen iptal kararlarını da hatırlattı, ihalenin iptalini talep etti: “Re'sen onaylanan Çevre Düzeni Planı değişikliği ve Nazım İmar Planı değişikliği ile Uygulama İmar Planı değişikliğinin iptali istemiyle açılan davada İzmir 4. İdare Mahkemesi iptal kararı verdi. İzmir 3. İdare Mahkemesi’nce verilen iptal kararında ‘planların uygulanması halinde telafisi güç zararlar doğacağı’ uyarısı yer alıyordu. Yine son olarak, 12 Şubat 2021 tarihinde yeniden onaylanan Nazım İmar Planı ile Uygulama İmar Planı, İzmir 3.İdare Mahkemesi’nde açılan dava sonucu iptaline karar verildi. Bu nedenle bahsi geçen iptal kararlarına rağmen gerçekleştirilecek ihalenin kamu kaynaklarının hukuka aykırı bir şekilde kullanılmasına neden olacağı açık olup ihalenin ivedilikle iptal edilmesi gerektiğini hatırlatıyoruz.”

BELEDİYEYE SUÇLAMA: TOKİ VE ÜNİVERSİTENİN DEĞİRMENİNE SU TAŞIYOR

İhale kararı sonrası ulaştığımız Uzundere Harmanyeri Kentsel Koruma Derneği Başkanı Süleyman Gür ise başka bir gerçeği vurgu yaptı. İzmir Büyükşehir Belediyesinin, İzmir Demokrasi Üniversitesinin kampüs alanının yolları için 2019’da çalışma başlattığını hatırlatarak şunları söyledi: “İzmir Demokrasi Üniversitesi Uzundere Yerleşkesi tabelaları ile yönlendirilen bu hukuksuz ile doğal yaşamı, bitki örtüsünü, ayrıca en kıymetlisi binlerce delice zeytini bulunan köylümüzün Delicetepe diye adlandırdığı bölge telafisi imkânsız şekilde tahrip ediliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi, kamu kaynaklarını heba eden, yargısal süreçleri görmezden gelen TOKİ ve İzmir Demokrasi Üniversitesi’nin değirmenine su taşıyor.

Zeytinlik alanın yok sayılarak yol yapılması iddialarını sorduğumuz İzmir Büyükşehir Belediyesi şu yanıtı verdi: “İzmir Büyükşehir Belediyesi TOKİ konutlarının yanındaki arazide kurulacak İzmir Demokrasi Üniversitesi’nin şantiye sahasına ulaşımı kolaylaştırmak için yeni yol bir yol açmamış, sadece kampüse ulaşan mevcut yol güzergahını düzenlemiştir. Dolayısıyla bu kapsamda bölgede herhangi bir ağaç kesimi veya kaldırma işlemi tarafımızca yapılmamıştır.”