Almanya Türkiye’den kiralık, ucuz işçi arıyor

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Bu yaz Almanya havaalanlarında büyük bir kaos yaşandı. Güvenlik kontrolleri yapan, bavulları yükleyen personel sayısı yeterli olmadığı için, özellikle yolcu yoğunluğu olan Türkiye gibi ülkelere yolcu taşıyan kapılarda saatler süren, uzun kuyruklar oluştu. Birçok uçak, yükleyen olmadığı için bavulları almadan uçtu. Temmuz başında Düsseldorf’tan Elazığ’a uçan yolculara bavulları ancak bir hafta sonra teslim edilebildi.

Bu kaosun giderilmesi için, yaz ortasında havaalanı yetkilileri ihtiyaç duyulan personelin Türkiye’den getirilmesi önerisini ortaya attı. Türkiye basını tarafından “Almanya Türkiye’den işçi alacak” şeklinde verilen bu haber, özellikle işsiz, düşük ücretli işlerde çalışan emekçileri heyecanlandırdı. Aynı yayın organlarında, bavul taşımak üzere gelecek işçilere 5-6 bin avro maaş verileceği ileri sürüldü.

Almanya Federal Ulaştırma Bakanı Volker Wissing, İçişleri Bakanı Nancy Faeser ve Çalışma Bakanı Hubertus Heil, 29 Haziran’da düzenledikleri ortak basın toplantısında havalimanındaki şirketlere ülke dışından işçi getirmelerine imkan sağlanmasıyla ilgili kamuoyunu bilgilendirdi. Bu sorunun kovid-19 salgınında havalimanlarında çalışan personelin işlerinden ayrılması nedeniyle yaşandığını söyleyen Wissing, çözüm olarak ülke dışından personel getirme konusunda şirketlere yardımcı olacaklarını açıkladı.

Kimine göre 7 bin 500, kimine göre 2 bin işçinin havaalanlarında çalıştırılmak üzere davet edileceği ifade edilirken, sonuçta ne işçi getirilebildi ne de kaos giderilebildi. Kısa sürede giderilebilecek gibi de görünmüyor.

DÜŞÜK ÜCRETLİ KİRALIK İŞÇİ İSTİYORLAR

Düsseldorf Havaalanındaki çalışanların sendikalaşmasında yer alan Birleşik Hizmet Sendikası (Ver.di) Kuzey Ren Vestfalya sekreterlerinden Özay Tarım, Türkiye’den işçi getirme önerisinin arkasında düşük ücretle çalışacak kiralık işçi arayışı olduğunu söyledi. Tarım, gazetemize konuyla ilgili olarak şunları söyledi: “Asıl amaç taşeron firmalar üzerinden işçi getirmekti. Türkiye’de bazı kişilerin 5 bin avroya çalışacak işçi götürecekleri söylenmeye başladı. Böylece hem Türk aracı firmalar hem de Almanya’daki firmalar kiralık işçi getirerek, hiçbir sorumluluk taşımadan para kazanacaktı. Sendika olarak buna karşı çıktık. Geleceklerin barınma sorununun çözülmesini istedik. Bunun üzerine Çalışma Bakanı Hubertus Heil, getirileceklerin kiralık değil, Almanya’daki işçilerle eşit maaşla çalışacak şekilde olması gerektiği açıklamasını yaptı. İkinci olarak da işçilere ev bulunmasını ve güvenlik soruşturulmasından geçmesi gerektiğini söyledi. Düsseldorf valiliği tarafından yapılan bu soruşturmanın tamamlanması için ise en az iki aya ihtiyaç var. Bu da yaz tatilinde bir tek işçinin getirilmeyeceği anlamına geliyordu. Sonuçta öyle de oldu. Koparılan o kadar gürültüye rağmen bizim eyaletimize Türkiye’den bir işçi dahi getirilemedi.”

Özay Tarım, işçilere 5-6 bin avro verileceği yönündeki haberlerin de gerçeği ifade etmediğini belirterek, “Şu anda bagaj bölümünde çalışanlar saat başında 13-14 avro maaş alıyor. Toplam alacağı aylık net maaş, ödeyeceği vergiye de bağlı olarak, en fazla belki 1600 avro olabilir. Bence Türkiye’deki basın üç ay için getirme söz konusu olduğu için, alacakları toplam parayı bir aylık gibi gösterdi” dedi.

PANDEMİ GEREKÇESİYLE İŞÇİ KIYIMLARININ SONUCU

Havaalanı yöneticilerinin Türkiye’den işçi getirme ihtiyacı, koronavirüsün yüksek olduğu 2020 ve 2021’deki işten çıkarmalar nedeniyle ortaya çıktı. Havaalanları, devlet “kısa çalışma ödeneği” verdiği halde bavul ve güvenlik bölümündeki çalışanları işten attı. 2022’de durum normalleşirken, işten atılan personel geri alınmak yerine az personelle yüksek sezon idare edilmeye çalışıldı.

Tarım, “Bugünkü kaosun olacağı geçen yıldan belliydi. Hatırlanacağı gibi, geçen yıl Düsseldorf Havaalanında Türkiye’ye giden Pegasus uçaklarında, personel yetersizliği nedeniyle check-in sorunu çıktı. 1200 yolcu için sadece iki şalter açılabildi. Sonunda insanlar buna tepki gösterdi, olay çıktı. Yetkilileri 2022’de büyük kaosun yaşanacağı konusunda sürekli uyardık. Ancak işçi almak yerine işten çıkarmalara devam ettiler. Sadece Düsseldorf’ta şu anda 500 güvenlik personeli eksik. Bu da kuyrukların uzamasına neden oluyor. Güvenlik devletin işi olmaktan çıkarıldı, özel firmalara verildi. Bu firmalar da daha fazla kazanmak için sürekli personelden kesiyor. Bir uçaktaki bavulları kimse olmadığı için havaalanı itfaiyesi indirmek zorunda kaldı. Çünkü uçağı boşaltacak personel yoktu.”

Özey Tarım, sendika olarak güvenlik ve bagaj işinde çalışanların özellikle devletin elinde olması gerektiğini savunduklarını belirterek, bu alanda özelleştirmelerin geri alınmasını istediklerini dile getirdi. Havaalanı yönetimleri ile özel şirketler sürekli giderleri kesip, daha az çalışanla daha çok iş kurtarmanın hesabını yaparken, asıl mağdur olanlar yoğun baskı altında çalışanlar ve yolcular olmaya devem edecek.

‘TÜRK SENDİKASI İŞÇİ GÖNDERMEK İÇİN ARADI’

Türkiye'den işçi arandığı haberlerinin yoğun olduğu dönemde birçok kişi Alman konsoloslukları üzerinde doğru bilgi almaya çalışırken, Türkiye’den bir sendika ise doğrudan Ver.di Sekreteri Özay Tarım’a başvurarak işçi göndermek istediğini bildirdi. Konuyla ilgili olarak gazetemize bilgi veren Tarım, “İnternetten beni bulan bir Türk sendikası İngilizce bir yazıyla işçi göndermek için yardım istedi. Böyle bir mantık olabilir mi? İşçinin temsilcisi olan sendikanın görevi işverene işçi bulmak, ara buluculuk yapmak olmamalı. Sendikanın görevi işçinin hakkını korumaktır. Oradaki sendikanın görevi de ülkesindeki işçilerin çalışma koşullarını düzeltmek olmalıdır.”