Yaşam alanı savunucuları: Tepkiler ölüm gemisi São Paulo'nun gelişini durdurdu
Bakanlığın "şartlı onayı" kaldırarak ölüm gemisi São Paulo'nun Türkiye kara sularına girmesine izin verilmeyeceği açıklamasını, gemiye karşı mücadele eden kişi ve kitle örgütleriyle konuştuk.
São Paulo gemisi | Fotoğraf: ABD Donanması
Ramis SAĞLAM
İzmir
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın, Brezilya donanmasına ait, asbest dahil tehlikeli atıklar içeren uçak gemisi São Paulo’yla ilgili “şartlı onay” kararını iptal ettiği ve Türkiye kara sularına girişine izin verilmeyeceği açıklamasının ardından gözler geminin rotasına çevrildi.
São Paulo’nun ikiz gemisi olan Clemenceau’da söküm için Hindistan’a giderken, uluslararası çevre örgütlerinin hukuki kazanımıyla geri gönderilmişti. Bakanlığın “şartlı onayı” kaldırarak Türkiye kara sularına girmesine izin verilmeyeceği açıklamasını geminin gelmemesi için mücadele eden kişi ve kitle örgütleriyle konuştuk.
"SÖKÜM TESİSLERİYLE İLGİLİ DE SOMUT ADIMLAR GÖRMEK İSTİYORUZ"
Yaklaşık bir buçuk senedir Aliağa Çevre Platformu (ALÇEP) olarak bu geminin Aliağa’da sökülmesine karşı mücadele verdiklerini söyleyen ALÇEP sözcülerinden Zeki Küçükakyüz, şunları söyledi:
“Bugün haklı bir gurur yaşıyoruz. Konu ülke gündemine girmemişken buradan yükselttiğimiz tepki, en başından beri Aliağa’mızın ve ülkemizin dünyanın çöplüğü olmayacağını, bu konuda geri adım atmayacağımızı her platformda dile getirdik. Aliağa halkının 'Zehirli gemiyi istemiyoruz' haykırışına ses olmaya çabaladık. Geldiğimiz noktada bakanlığın yapmış olduğu açıklamanın yerinde ancak yetersiz olduğunu belirtelim. Bizler bu süreçle beraber daha fazla kamuoyunun bilgisine sunduğumuz gemi söküm tesisleriyle ilgili de somut adımlar görmek istiyoruz. Gemi söküm tesislerinde sökümlerin AB standartlarına uygun yapılmasını, işçi sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin esnetilmeden uygulanmasını, gemi sökümünün akademisyenler ve bağımsız kuruluşlar tarafından düzenli aralıklarla denetlenmesini talep etmeye devam edeceğiz” dedi.
"GEMİ ROTASINI ÇEVİRECEK"
Bakanlığın açıklamasını değerlendiren akademisyen Aslı Odman da “Bakanlığın Brezilya Çevre Bakanlığı’na (IBAMA) gönderdiği iptal yazısının ardından, IBAMA’da SÖK Denizcilik’in ithalat işlerini gerçekleştiren ortağı Ocean Prime'a iptal yazısı gönderdiği bilgisine ulaştık. Bu işlemin ardından, birkaç gün içinde Marine Traffic üzerinden geminin rotasının Aliağa’dan geri çevrildiği gözlemlenebilecek” dedi.
“DENETİMLERİ NASIL YAPACAKTINIZ?”
Dr. Enver Yaser Küçükgül de “Biz bu konuda sayısız rapor inceleyip bu durumun hatalı olduğunu gördük. En az 20 uzmanla geceli gündüzlü çalıştık. Bakanlık uzmanlarını neredeydi? São Paulo’yla ilgili yanlış, hatalı eksik IHM ve radyasyon raporları ile (bir yıldır bilmenize rağmen) 4 Ağustos’a gemi limandan ayrılıp Afrika kıyılarına yanaşınca, 9 Ağustos’ta yeni bir IHM raporu istemek nerden aklınıza geldi. Römorkun çektiği gemiyi Brezilya hükümeti mi kontrol edecekti yoksa firmaların helikopterle gelip Atlantik’teki yüzen kargoyu muayene edip rapor mu vermesini umuyordunuz” diye konuştu.
“DİRENCİMİZİ HER AŞAMADA GÖSTERDİK”
Bu sürecin en yakın takipçilerinden olmaya özen gösterdiklerini ve dirençlerini her an ifade ettiklerini söyleyen İzmir Tabip Odası Başkanı Süleyman Kaynak, “Daha iki gün önce emek demokrasi güçleriyle birlikte Bölge İdare Mahkemesi’nde dava açmıştık. Bakanlığın yapmış olduğu son açıklama yeni bir notifikasyon ile kaldırılmayacağını umuyor ve konunun çok yakın takipçisi olacağımızı da vurgulamak istiyoruz” dedi.
“BİRLİKTE MÜCADELE KAZANIM GETİRDİ”
São Paulo’nun geri gönderilmesinin çok geniş bir platformda yürütülen mücadelenin sonucu olduğunu söyleyen İzmir Barosu Başkanı Özkan Yücel, “Çevre örgütleri, emek demokrasi güçleri, baromuz ve İzmir Büyükşehir Belediyesinin çabalarıyla oldu. Uluslararası sözleşmelere göre yapılması gereken hiçbir denetim yapılmamış, süreç şeffaf yürütülmemişti. Hareketine bile izin verilememesi gerekirdi. Bakanlık, tüm uyarılara ayak diremeyi sürdürdü. Bakanlık düzeyinde bizim de içinde olduğumuz girişimler sonucu önemli bir kazanım elde ettik. Bu kazanım bize birlikte hareket edilirse kazanabileceğimizi bir kere daha gösterdi” diye konuştu.
“MÜCADELEMİZ SÜRECEK”
Geminin "şartlı onayının" iptalinin Brezilya Mahkemesinin kararı doğrultusunda alındığını söyleyen TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu Dönem Sözcüsü Aykut Akdemir, “São Paulo, Brezilya’ya geri dönmeden bu mücadele bitmeyecek. Geçici bir karar olabilir endişesini hâlâ yaşıyoruz. Bakanlığın daha önceki uygulamalarına dayanarak bu şüpheleri taşıyoruz. Yürüttüğümüz mücadele sadece bu gemiyle de sınırlı değil. Aliağa gemi söküm tesislerindeki çalışma koşullarıyla da bağlantılıdır. Bugüne kadar gemilerden sökülen tehlikeli atıkların nasıl bertaraf edildiğini sorguluyoruz. Bu konuda bakanlıktan talep ettiğimiz belgeler bize verilmedi. Bugün yaşanan başarı örgütlü mücadelenin kolektif başarısıdır. Bu sürece İzmir Büyükşehir Belediyesinin de taraf olması sürecin kazanımla sonuçlanmasına önemli katkı sunmuştur” dedi.