TMO, fındık üreticisini oyalama aracı oldu

Coşkun ÖZBUCAK
Ordu

Fındıklar pazara inmeye başladı ancak üreticiler memnun değil. TMO’nun 52TL olarak açıkladığı fiyat tavan fiyat haline geldiği için tüccar ve ihracatçılar fındığı 43-45 TL arasında almaya devam ediyor.

Ordu’da parti, sendika, oda temsilcileri ve üreticilerden aldığımız değerlendirmelere göre TMO’nun fındık alması tüccar ve ihracatçıları etkilemiyor. Piyasada 1 kilo fındık 43-45 TL arasında alınıyor.

Fındık üreticilerinin fındık politikasında ve fiyat belirlenmesinde taraf olmasını sağlayan yasal düzenleme olmayınca hükümetlerin açıkladığı fiyatların tavan fiyat olarak piyasaya yansıdığı vurgulandı.

DEVLET ÜRETİCİLERİ YALNIZ BIRAKTI

Tüm Üretici Köylüler Sendikası (TÜM KÖY SEN) Ordu Şubesi Başkanı Zekayi Sağra, var olan yasaların üreticiyi mağdur ettiğini belirterek, “Var olan yasalar nedeniyle mağdur oluyoruz. Sanki üreticiyle tarım ve gıda tekelleri eşit şartlardalarmış gibi fiyatı “serbest piyasaya” terk ediyorlar. Örgütsüz ve devlet tarafından desteklenmeyen üretici köylü, örgütlü ve iktidara da yön veren güçleri nedeniyle üreticinin ürününü ucuza almaktalar. TMO aracılığıyla fındık alınıyor. Her yerde depo yok. Alsa da üretilen fındığın sekizde birini alıyor. Gerisi tüccar ve ihracatçılara kalıyor. Onlar da bunu bildiği için fiyatı yükseltmiyor. Yapılması gereken üreticilerin örgütlenerek ürününe sahip çıkması. Bu konuda aslında seçim süreci iyi değerlendirilebilir. Partiler, üreticilerin tarım politikalarında ve fiyat belirlemelerde taraf olabileceği bir yasal düzenlemeye zorlanabilir. Üreticiler gücünü bu yönde de kullanabilirler. Her yıl bir kişinin iki dudağı arasından çıkacak fiyat belirlemelerinden bıktık. Artık üretici köylü ürünü üzerinde söz sahibi olmalı” dedi.

FİYAT REVİZE EDİLMELİ

Ünye Ziraat Odası Başkanı Osman Sarıkahraman da fiyatın yetersizliğini vurgulayarak, “Yapılan maliyet hesaplamalarında kilogramı 40TL’nin üzerinde olan fındığın serbest piyasada 42-43 liradan alınmaya çalışılması kabul edilebilir bir durum değildir. Fındık taban fiyatının 52 liradan açıklanıp piyasada 42-43 liradan karşılık buluyor olmasının rekabet kurulu tarafından gözlenmesi gerektiğini düşünüyoruz. TMO tüm ilçelerde alım noktası açıp alım ekiplerini bir an önce artırmalı, ödemeyi de en geç 1 hafta içinde yapmalıdır. Ayrıca TMO dönüm başına alım kriterini genel olarak tüm ilçelerde en az 150 kiloya çıkarmalıdır. Hayat pahalılığının her geçen gün arttığı günümüzde fındık taban fiyatının da maliyetler göz önünde bulundurularak yeniden revize edilmesi gerektiği düşüncesindeyiz” dedi.

ÜRETİCİ BU FİYATTAN MEMNUN DEĞİL

CHP Ordu Altınordu İlçe Başkanı Yelda Dalak, TMO’nun yeterli deposu olmadığına dikkat çekerek, “Fındık üreticileri asla bu fiyattan memnun değil. TMO fındığı 54 TL’ye almayacak. TMO’nun yeterli deposu olmadığından sıkıntı büyük. Lisanslı depoculuğu yıllardır dile getiriyoruz. Fakat bir türlü uygulanmıyor. Serbest piyasada üretici fındığını 45 TL’ye satacak. Tüccar 52 TL’ye TMO’ya satar, yine üretici mağdur olur. İktidara gelindiğinde verilen sözler yerine getirilmeli. Fındığımız desteklenmeli, hak ettiği yeri bulmalı. Üretici kazansın, halk kazansın, Ordu kazansın” dedi.

"SORUN, KAPİTALİST SİSTEM"

Fındığın Türkiye’nin stratejik ürün kapsamında olması gerektiğini vurgulayan Emek Partisi Ordu Altınordu İlçe Başkanı Yusuf Kaya, “Dünya fındığının yüzde 75’i Türkiye’de yetiştiriliyor. Bu üründe egemeniz ancak pastanın büyük bölümünü tarım ve gıda şirketleri yiyor. Kapitalist sistem vahşiliğiyle devam ediyor. Üreticinin örgütlenmelerinin önünde engeller var. Üreticiler ürünleri hakkında karar veremiyorlar. Yasa gereği verilmesi gereken devlet desteği bile üreticiye verilmiyor. Tarım ve gıda şirketleri destekleniyor. Üreticiler örgütlenmeli. TMO, aldığı fındıkla üreticileri oyalıyor. Aldığı fındık oranı tarım ve gıda şirketlerini rahatsız etmiyor. Bu yıl için fındık fiyatı güncellenmeli ve yeni TMO yeni depolarla tüm fındığı alabilecek konuma getirilmelidir. Depo konusunda FİSKOBİRLİK devreye dahil edilebilir. Yasalar üretici aleyhine. Parti olarak yalnızca seçimlerle sorunların çözüm bulduğuna inanmıyoruz ancak seçimleri de önemsiyoruz. Partilerin seçim sonrası için bildirgeleri olacak. Bakalım tarım konusunda üreticileri mağdur eden yasaların iptal edileceğine, yeni yasalarla üreticilerin ürünleri üzerinde söz sahibi olmalarının yolunu açacağının sözünü hangi partiler verecek. Artık “Seçin bizi, sorunu çözelim” dönemi bitmeli. Üreticilerin örgütlenmesi, kooperatifleşmesi, fındık fiyatının belirlenmesinde belirleyici olmalı, başta 4572 sayılı Birlikler Yasası olmak üzere üretici köylü aleyhindeki tüm yasaların iptal edilmesi için mücadele şart. Seçim de bu konuda bir fırsat olarak değerlendirilmelidir. Tarım sorununda da diğer sorunların çözümü gibi, halkın geleceği konusunda taraf olması gerekir. Bunun yolu da demokratik halk iktidarıdır. Emek Partisi olarak, üretici köylüleri partimize katılmaya çağırıyoruz” dedi.

AÇIKLANAN FİYAT ŞİRKETLERİ MEMNUN ETTİ

Fındık üreticisi olan Ordu Çaybaşı İyi Parti ilçe Başkanı Ahmet Altun, açıklanan fındık fiyatının üreticiyi değil yine alıcıları memnun ettiğini belirterek, “Herkes fındık fiyatı üzerinden tahmin ve taleplerini yazıyor. Bir üretici olarak talebimdir fındık fiyatı döviz garantili ve en az 4 dolar olmalıdır. Rekolte garanti olmalı. Dönümden 250 kg altı ürün olursa farkı devlet karşılamadır. Üretici olarak ürünümün hak ettiği değeri istiyorum. Hayat pahalılığı karşısında ezilmek istemiyoruz. Açıklanan fiyatın siyasi bir fiyat. 1 kg fındığın maliyetinin 46-47 liraları bulduğu durumda 52 TL fiyatın üreticileri memnun ettiğini söyleyemem. Fındık fiyatı yeniden revize edilmeli, verilen fiyat uygun bir fiyat değildir. Alan bazlı destekleri verilen fiyatın dışında tutulması gerekir. Fındıkta pazarın yüzde 70’ini elinde tutan Türkiye, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünyanın birçok ülkesine fındık ihraç etmeye devam ediyor. Üretiminde ve ihracatında dünyada birinci sırada olduğumuz fındık, Türkiye’de 39 ilde, 700 bin hektar alanda binlerce çiftçi tarafından üretiliyor. Fındık üretiminin önemli bölgelerinden biri olan ilimizdir. Bu manada vatandaş olarak hakkımızın teslim edilmesini istiyoruz. Gübresi, mazotu, tırpanı derken üretici bu fiyatların altında ezildi. Bugün itibarı ile serbest piyasada fındık 43-44 TL den işlem görmektedir. TMO alım noktaları bir kaç yerde değil 19 ilçemizde alım yapmalıdır. Sonuçta hakkımızın, alın terini ve emeğimizin karşılığını istiyoruz. Ama bugün Sayın Erdoğan, fındık fiyatını 54 lira açıkladı. Hem de öyle bir açıklama yaptı ki sanırsınız müjde verdi. Yerli ve milliliğin sadece sözde kaldığına bir kez daha şahit olduk” dedi.

"TMO GEÇ ÖDEME YAPIYOR"

Ordu’nun Ünye ilçesinde üretici köylü olan Eren Atasoy da, TMO’nun üreticiyi memnun etmediğini belirterek, “TMO, çiftçi kayıt sistemiyle (ÇKS) fındık alıyor. Ben üretici olarak bir kez TMO’ya fındık verdim. Çok memnun kalmadım. Kesinti var, yol masrafı var; TMO kapısında beklemek var. En önemlisi de geç ödeme yapıyor. Ben TMO’nun piyasaya etkisi olduğunu düşünmüyorum. Serbest piyasada fındık fiyatı çok düşük. Bu da devletin ne kadar yetersiz olduğunu gösteriyor. Bana göre maliyetlerin yüksekliğinden dolayı fındık 80 TL olmalı. Şu an fındık 44 TL. Sonra fiyatlar yükselse de üreticinin elinde fındık kalmıyor. Mazotun bu kadar yükseldiği günümüzde fiyatı üreticiler belirleyemediği sürece, istediğimiz fiyat olamaz” dedi.

Pancar için verilecek taban fiyat ürünün geleceğini belirleyecek