Üniversite forumundan notlar 

Bilgesu KİPER

ODTÜ

Türkiye’nin dört bir yanından üniversite öğrencileri, 19. Gençlik Yaz Kampı Üniversite Forumu’nda buluştu. Forumda üniversite öğrencilerinin politik değerlendirmeleri eşliğinde üniversitelerin durumu ve üniversite gençliğinin yaşamı tartışıldı. Forumun dikkat çeken yanı her alanda, her ilde mücadele etmek isteyen gençlerin olumlu veya olumsuz deneyimlerini aktarması, bu deneyimlerinden öğrendikleriyle mücadele etmeye devam edeceğini tartışması oldu. 

Tek adam yönetiminin üniversiteleri özellikle teknokentler üzerinden sermayenin kuluçka merkezlerine dönüştürmek üzere yeniden dizayn etmesi, kampta gerçekleşen toplantılarda ifade edildi. Üniversite öğrencileri arasında üniversite bütçesinin hangi kaynaklara ayrıldığının daha fazla sorgulandığı, kimi üniversitelerde öğrencilerin etkinlikleri için alan açılmazken teknokentlere ve şirketlere açılan alana tepkilerin geliştiği de forumda tartışılan noktalardan oldu.

KAZANIMLARIN ELDE EDİLDİĞİ ALANLAR

Gençliği ideolojik olarak kazanma ve sermayedarların hizmetine bir gençlik kuşağı yetiştirme hedefiyle üniversitelerdeki baskıların artışı, forumun gündemlerinden bir tanesiydi. Topluluk etkinliklerinin engellenmesi, temsilcilik gibi alanların içinin boşaltılması veya yasaklanması, polis saldırıları ve tüm bunların karşısında üniversite gençliğinin farklı mücadele yöntemleriyle talepleri etrafında birleşme deneyleri tartışıldı. Kazanımların elde edildiği alanlar, mücadele deneyiminin ÖTK, yerel birliktelik, topluluk gibi mekanizmalarda biriktiği alanlar olarak karşımıza çıktı. Bu alanlardan bir tanesine gerçekleştirilen saldırılara, bir diğerinde mevzilenerek cevap vermek güncel durumda öğrenci hareketinin daha ileri olduğu üniversitelerde karşımıza çıkıyor. Buradan yola çıkarak önümüzdeki dönem üniversite mücadelesinin önemli ihtiyaçlarından birisinin öğrencilerin iradesini temsil eden mücadele mekanizmalarının kalıcılaştırılması olduğunu söylemek gerekiyor.

Üniversite öğrencileri arasında okurken çalışma oranı zaten yüksekken, ev kiralarına ve yurt ücretlerine gelen zamların bu oranı artırdığı sonucuna varıldı. Eğitim hakkını, eğitim alabilmek için gerekli tüm koşulların sağlanması kapsamında değerlendirdiğimizde üniversite forumu, bizlere, gençliğin eğitim hakkının fiilen gasp edildiği sonucunu gösteriyor. Eğitim hakkının gaspı, vakıf üniversitelerinde dönem ücretlerine ve beslenme-barınma ücretlerine gelen zamlarla karşımıza çıkarken genç kadınlar açısından ise çalışmak zorunda olduğukoşulların güvensizliği öne çıkıyor. Özellikle büyük şehirlerde barınma sorunu nedeniyle kazanılan üniversitelerin tercih edilemediği ifade ediliyor. Bu bağlamda barınma hakkının sağlanması talebi üniversite öğrencilerinin en yakıcı taleplerinden birisi olarak şekilleniyor. Bu talep etrafında birleşilebilecek mücadele alanlarını her üniversitede oluşturma, kampanyalar, toplantılar örgütleme ihtiyacı, forumdan çıkarabileceğimiz sonuçlardan. 

Öte yandan eğitim-öğretim sürecine, barınma ve beslenme gibi temel hak ve ihtiyaçlara ilişkin tartışmaların öğrencilerin iradesini yansıtacak düzeyde yürütülebileceği demokratik mekanizmaların olmaması, tek adam yönetiminin üniversitelerdeki demokratik alanları yok etme girişimleriyle de birleşerek demokratik üniversite talebinin yakıcılığının üniversite forumunda yinelenmesine neden oldu.

Bunun karşısında, üniversite öğrencilerinin kendi karar mekanizmalarını kurduğu deneyimler demokratik bir işleyişin mümkün olduğunun göstergesi olarak ifade ediliyor. Üniversitede öğrencilerin kendi fiili yönetim aygıtlarını kurabilmesi, üniversite gençliği içerisinde kendi geleceğini sağlama alabilecek kurtarıcıları bekleme, bugünün sorunlarını seçimden sonra ve seçim sayesinde çözme eğilimini kırıyor. Önümüzdeki dönem üniversitelerde tek adam yönetimine karşı mücadelenin esas ayaklarından birisini de öğrencilerin kendi iradesini üniversite yönetiminin ve tek adamın karşısına koyduğu örnekleri inşa etmesi oluşturuyor. 

BÜTÜNLÜKLÜ BİR MÜCADELE İHTİYAÇ

Üniversite forumunda aktarılan deneyimler bizlere ortak talepler etrafında mücadelenin kazandırdığını gösteriyor. Ancak talepler etrafında mücadelemiz var olan haklara gerçekleştirilen saldırıların karşısında savunmaya geçmekle sınırlı kalabiliyor. Örneğin, sağlıklı beslenmek gençliğin acil taleplerinden bir tanesi olarak karşımıza çıkarken bu talep etrafında sistematik, hedefli bir mücadele yerine yemekhane öğününden çorbanın çıkarılması veya yemekhane zammı harekete geçiriyor. Bu eğilim, ihtiyaçları tespit ederek bu ihtiyaçlar çerçevesinde bütünlüklü bir mücadelenin örgütlenmesine henüz dönüşmüş durumda değil. Bunu elde edebilmemiz için pek çok farklı etkenle birlikte bölümlerde, fakültelerde birleştiğimiz alanların kalıcı mücadele mekanizmalarına dönüşmesi, geniş öğrenci kitlelerinin karar mekanizmalarında bulunduğu mücadele alanlarının elde edilebilmesi gerekiyor. Üniversite gençliğinin içerisinde yaşadığı koşulları var olan politik nedenlerden bağımsız değerlendirmesi, tek adam yönetiminin üniversite politikalarının yarattığı sonuçların karşısında mücadele ederken taleplerin siyasal niteliğinin görülmemesi, tek adama karşı sistematik bir mücadelenin örgütlenmesine engel oluyor. Çünkü sonuçlara karşı mücadele etmek sorunları birbirine bağlayan ana nedenlerin görülmemesi, talepler arasındaki bağlantıların kurulamamasıyla sonuçlanıyor. Örneğin üniversite forumu, nitelikli beslenme ve barınma hakkı sağlanmadan gerçek bir eğitim hakkının da sağlanamayacağının tespitini yapıyor. Ayrı ayrı barınma, beslenme, eğitim alanlarında mücadele deneyimlerinin tartışılması bizlere nasıl kazanım elde edebileceğimizi öğretiyor ancak parasız, bilimsel, demokratik bir eğitim için topyekün bir mücadelenin nasıl gerçekleşebileceğine dair perspektifimiz bu talepler ve deneyimler arasındaki bağlantılar doğrudan kurulmadığında sınırlı kalıyor. Ancak deneyimlerimiz bize, bu sonuçların siyasal nedenlerinin tartışıldığı alanlarda mücadele mekanizmalarının da daha güçlü olduğunu gösteriyor. 

Acil talepler mücadelesinin daha ileri talepler etrafında birbirini besleyen mücadele alanlarını açması, bu talepler etrafında oluşan inisiyatif, yerel birliktelik, temsilcilik gibi alanların kalıcılaşmasını sağlaması için gerekli olanın, mücadele deneyimlerimiz, kazanımlarımız ve taleplerimiz arasındaki bağlantıları kurmaktan da geçtiği anlaşılıyor. Gençlik Yaz Kampı’ndan üniversitelerimize döndüğümüzde birbirimize kattığımız mücadele deneyimlerini büyütmenin yolu, taleplerimizi ortaya çıkaran siyasal koşulları daha ileriden kavramak ve mücadeleyi geliştirmekten geçiyor.