Yurt sorunu yaşayan üniversiteliler: Barınabilmek için servet dökmek istemiyoruz

Özlem Songül ABAYOĞLU
İstanbul

2022-2023 KYK yurt başvuru sonuçları açıklandı. Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu yurt başvuru sonuçlarının erişime açıldığını duyurdu. Başvuruların yüzde 80’inin karşılandığını söyleyen Bakan Kasapoğlu “Yıllık bazda en yüksek talebi almamış olmamıza rağmen birinci fazda tarihimizin en yüksek yerleştirme oranını gerçekleştirdik” dedi.

Ancak açıklanan sonuçlar pek çok öğrenci için hüsran yarattı. Üniversite öğrencilerinin pandemi süreci sonrası daha görünür olan barınma sorunu geçen sürede adım atılmadığı için sürüyor. Hatta kriz kira fiyatları ve özel yurt ücretlerindeki fahiş artışlar nedeniyle katlanmış durumda.

Kredi Yurtlar Kurumuna bağlı yurtların kapasitesi 750 bin kişi civarında. Yalnızca bu yıl örgün yükseköğretim programlarına yerleşen öğrenci sayısı ise 839 bin. Örgün yükseköğretim programlarında bulunan toplam öğrenci sayısı ise 4 milyon. Yani bu yıl yerleşen öğrenci sayısı bile KYK kapasitesinden fazla. Geçen sürede KYK yurtlarındaki odalara yatak eklenmesi ve ranza sistemine geçilmesinin ötesinde bir adım atılmazken bu uygulama fiziki alanları daraltılan öğrencilerin tepkisini çekmişti. KYK yurtlarındaki kapasitenin yetersiz olması nedeniyle öğrenciler ya ev kiralamak ya da özel yurda kayıt yaptırmak zorunda kalıyor. Özel yurt fiyatları da ev kiralarıyla yarışınca düşük gelirli ailelerin çocukları ya cemaat yurtlarına mahkum oluyor ya da eğitimini donduruyor.

KYK kredisi alan öğrenciler, hesaplarına yatan 850 liranın büyük bölümü ile KYK yurt ücretini ödediğini kalan paranın ise aylık yol ücretine bile yetmediğini ifade ediyor. Üniversiteyi yeni kazanan pek çok genç kara kara barınma ihtiyaçlarını nasıl karşılayacaklarını düşünüyor. KYK yurdunda, özel yurtta ve cemaat yurdunda kalan öğrenciler yaşadıkları sorunları gazetemize anlattı. Öğrenciler, “İktidarın çözümleri geçici. İnsani şartlarda barınma talep ediyoruz” diyor.

AİLESİ BU YIL ÖZEL YURDU KARŞILAYAMADI

KYK yurdu çıkmadığı için geçen yıl özel yurtta kalan Hacı Bayram Veli Üniversitesi Öğrencisi Berrin, “KYK çıkmayınca ne yapacağımı şaşırdım. Yanında kalabileceğim bir akrabam da yoktu. Yedeklerden bana sıra gelene kadar mecbur özel yurtları araştırmaya başladım. 10 ay için 25 bin lira ödedik o yurda. Bizi zorladı ama mecbur kalmıştık. Günde 2 öğün yemek, odanın içinde tuvalet ve banyo vardı. Odamız 3 kişilikti. Bir öğrenci için ideal sayılırdı koşullar ama fiyatı çok pahalıydı” diye anlattı yaşadıklarını. Berrin, özel yurt ücretini karşılayamayan başka arkadaşlarının ise yedek sırası gelene kadar ya bir akrabasında kaldığını ya da okula geç başladığını söyledi.

KİRA 5 BİN TL: YARI ZAMANLI İŞ BAKIYORUM

Bu yıl yurt ücretinde fahiş artış olduğunu söyleyen Berrin, “Aynı yurt, aynı koşullar 6 bin lira olmuş. Ailem bunu karşılayamaz. Üniversiteyi bu yıl kazansaydım daha büyük bir çıkmazın içine girecektim” dedi. Ev aramaya başladığını anlatan Berrin, “Ev kiraları da aşırı pahalı. Yol parasından kaçmak için üniversiteye yakın bir ev aradık fakat üniversite çevreleri çok daha pahalı. En sonunda bir arkadaşımla 1+1 bir ev bulduk ve yerleştik. Şimdi o eve bile 5 bin lira veriyoruz” diye konuştu. Giderlerini nasıl karşılayacağını sorduğumuzda ise “Kaygılıyım” diyor Berrin: “Yol, yemek, ev giderleri derken bu yılı nasıl tamamlayacağımı düşünüyorum. Derslerim çok yoğun, yarı zamanlı iş bakıyorum ama bir an önce okulu bitirmem gerek çünkü öğrenciyken geçinmek imkansız.”

‘İKTİDARIN ÇÖZÜMLERİ GEÇİCİ’

Marmara Üniversitesi Öğrencisi Büşra ise KYK yurdunda kalıyor. KYK yurtlarının fiyatının dahi 800 TL olduğunu söyleyen Büşra, ilk çıkan yurdun okula uzak olması nedeniyle koşulları daha kötü olan bir başka KYK yurduna nakil aldırmış. Geçen yıl eski yurtta 3 kişilik odalarda kalan Büşra, “Yurt kapasitelerini artırmak adına odalara birer yatak daha ekleyip 4 kişilik yaptılar” dedi. Yeni yurtta 6 kişilik odalarda ranzalı yatakta kaldıklarını söyleyen Büşra, “Şimdi kalacağım yurdun fiyatı 600 TL civarı. Eski yurdumdan fiyat olarak daha iyi ama şartları çok daha kötü” diyor.

Odalardaki yatak sayılarının artırılmasına tepki gösteren Büşra, “İktidar geçici çözümler üretiyor. Bu yapılanlar yeterli değil. Öğrenciler 6 kişilik odada kalırken verimli eğitim dönemi geçirmeyi bir kenara bırakalım verimli uyuyamaz bile” diyerek yeni yurtlar açılmasını talep ediyor.

Büşra da Berrin gibi yarı zamanlı çalışarak geçinmeyi düşünüyor. Bu yıl son sınıfta olduğunu söyleyen Büşra, “Derslerim yoğun olacak ama başka bir seçeneğim yok ne yazık ki” diye özetliyor koşullarını.

‘İNSANİ KOŞULLARDA BARINMA İMKANI SAĞLANMALI’

KYK başvurusu sonrası yedeklere alınan ama bir türlü sıra gelmeyen Marmara Üniversitesi Öğrencisi Berna ise ailesi özel yurt ücretini karşılayabilecek durumda olmadığı için cemaat yurtlarına başvurmak zorunda kalmış. Yurt koşullarını anlatan Berna “Odamız 4 kişilik, banyo ve tuvalet katlarda. İki öğün yemeğimiz ve internetimiz var. Yeni dönemde yurda 3 bin lira ödüyoruz. Geçen yıl 1800 lira ödüyorduk” diyor.

Cemaat yurtlarının kadın öğrenciler için zorluklarından bahseden Berna, “Aynı cemaatin erkek yurdunda giriş 23.00 iken kadın yurtlarında son giriş saati 21.00. Ders sonrası herhangi bir yere gezmeye gitsek akşam yurda dönmemiz imkansız oluyor. Geçinmek için yarı zamanlı işe bile girsem yurda dönerken geç kalmaktan korkuyorum. Bunun yanı sıra namaz ve yurda verilen dini derslere katılma zorunluluğu var” diyor.

Her öğrencinin barınma ihtiyacını karşılayacak şekilde yeterli sayıda yurt yapılması çağrısında bulunan Berna, “İnsani koşullarda eğitim imkanı sağlanmalı. Çok büyük taleplerimiz yok. Barınmak ve barınırken baskıyla karşı karşıya kalmak istemiyoruz. Eğitim süresince barınmak için servet dökmek istemiyoruz. Sözde parasız eğitim deniyor fakat sadece üniversite kaydı yaptırırken para ödemiyoruz. Yemek, barınma hatta kitaplara bile para ödüyoruz” diyerek parasız eğitim talebinde bulundu.