Altın Koza sinemaya Çukurova bereketi getirdi
Sinema Yazarı Şenay Aydemir, Altın Koza Film Festivali'nin öne çıkardığı filmleri ve isimleri kaleme aldı.
Kolaj: Film afişleri
Şenay AYDEMİR
Film festivalleri aynı zamanda yeni yeteneklerin kendilerini gösterme fırsatı bulduğu bir alan. Başta yönetmen ve oyuncular olmak üzere, görüntü ve sanat yönetmenleri, müzisyenler ortaya koydukları işlerle dikkatleri çeker, adlarından söz ettirirler festivallerde. İşte Adana Altın Koza Film Festivali de doğduğu coğrafyaya, bereketli Çukurova’ya yakışır bir biçimde onlarca sinemacıyı tanıştırdı bizlerle.
1969 mayısında başlayıp beş kez düzenlendikten sonra ara vermek zorunda kalan festivalin dönüşü sektör açısından oldukça verimli oldu açıkçası. 1992’de yeniden yapılmaya başlandığında programa koyulan Ulusal Öğrenci Filmleri Yarışması bugünün büyük sinemacılarını müjdeledi izleyicilere. “Dar Alanda Kısa Paslaşmalar”, “Gemide” gibi filmlerle tanıdığımız Serdar Akar, bu yıl ana jüride yer alan Görüntü Yönetmeni Gökhan Atılmış “Kansız Aşk” ilk yılın ödül kazananları arasındaydı. Bu yarışmada ilerleyen yıllarda Özer Kızıltan, Kudret Sabancı, Gürcan Keltek, Yüksel Aksu, Eyüp Boz, Aydın Bulut gibi önemli isimler de ödül alacaktı.
Önce Adana ardından Marmara depremleri nedeniyle zorunlu ara verilmeden önce yapılan 1997 yılındaki festivalin keşfi ise “Kasaba” filmiyle Yılmaz Güney Özel Ödülü’ne değer bulunan Nuri Bilge Ceylan’dı.
2005’TEN BUGÜNE
Festival aralıksız bugüne kadar devam ettiği üçüncü başlangıcını 2005’te yaptı. Bu yıllar aynı zamanda yeni bir yönetmen kuşağıyla tanıştırdı bizleri. Yalnız festivalin haziran ayında gerçekleştirilmesi, onu sezon sonuna itmişti. Yani bir önceki yılın ekim ayında Antalya Altın Portakal’da açılan filmler, birçok festival gezdikten sonra geliyordu buraya. Bu da keşfi zorlaştırmaya başladı açıkçası. Yine de bereketli topraklar meyve vermeye devam etti. 2006’da Pelin Esmer “Oyun”, Yüksel Aksu da “Dondurmam Gaymak” filmleriyle ilk filmlerini çekmişlerdi ve özel ödüller kazandılar.
2008 tam bir keşif yılıydı. 2022’nin Jüri Başkanı Özcan Alper ilk uzun metraj filmi “Sonbahar” ile en iyi film, İnan Temelkuran da ilk filmi “Made in Europe” ile yönetmen ödülünü aldı. Hüseyin Karabey’in “Gitmek”, Seyfi Teoman’ın “Tatil Kitabı” dikkat çekti.
Ertesi yıla ise genç kuşak damga vurdu. Aslı Özge’nin “Köprüdekiler” ve “Pelin Esmer”in “11’e 10 Kala” filmleri en iyi film ödülünü paylaşırken, Orhan Eskiköy/ Özgür Doğan ikilisinin “İki Dil Bir Bavul”u Yılmaz Güney ödülüne değer bulundu.
2011’de Cemil Ağacıkoğlu ilk uzun metrajı “Eylül” ile en iyi yönetmen ödülüne değer bulunurken, Serkan Acar “Aşk ve Devrim” ile jüri özel ödülü kazandı. 2012’de Belmin Söylemez “Şimdiki Zaman” ile Yılmaz Güney ödülüne değer bulundu. 2013’te Hakkı Kurtuluş ve Melik Saraçoğlu “Gözümün Nuru” ile festivalde yer aldılar ve en iyi film, senaryo ödüllerini kazandılar. Aynı yıl İstanbul Film Festivali jürisi tarafından görmezden gelinen Deniz Akçay imzalı “Köksüz” Yılmaz Güney ödülünü kazandı.
2014’te Nesimi Yetik’in “Toz Ruhu” en iyi film seçildi. Yine bir başka ilk film “Deniz Seviyesi”ni çeken Nisan Dağ ve Esra Saydam yönetmen ödülünü kazandı. 2015’e geldiğimizde Faruk Hacıhafızoğlu’nun ilk filmi “Kar Korsanları” Yılmaz Güney, Senem Tüzen’in “Anayurdu” filmi eleştirmen ödüllerini aldı. Sonraki yıl Mehmet Can Mertoğlu “Albüm”le yönetmen ve senaryo, Kıvanç Sezer “Babamın Kanatları” ile Yılmaz Güney ödüllerini kazandı. İkisi de çarpıcı ilk filmlerdi.
Keşifler 2017’de de devam etti. Emre Yeksan “Körfez”, Onur Saylak “Daha” adlı ilk filmleriyle ödüller kazandı. Emre Erdoğdu imzalı “Kar” ise beğeni kazandı ve oyunculuk ödülleriyle döndü. Cenk Ertürk 2019’de “Nuh Tepesi”yle en iyi film ve yönetmen ödülünü kazandı.
BELGESEL SİNEMAYI GÖRÜNÜR KILDI
Altın Koza öğrenci filmlerinin yanı sıra ayrı bir yarışması olmamasına rağmen belgesel sinemayı da görünür kıldı. Son 15 yılda “İki Dil Bir Bavul”, “Oyun”, “Kraliçe Lear”, “Yaramaz Çocuklar”, “Dermansız” gibi belgeseller ana yarışmada kendilerine yer bulup büyük ödüler kazandı. Belli ki Çukurova’nın bereketi sinemanın üzerinde olmaya, Altın Koza önemli sinemacıları bize sunmaya devam edecek.
KOZA’DA AÇAN OYUNCULAR
*Fikret Kuşkan, 1992’de Orhan Oğuz’un “İki Başlı Dev” filmiyle yardımcı erkek oyuncu ödülünü kazandı.
*1996’da Sanem Çelik, ilk uzun metraj filmi “Yaban”daki performansıyla yardımcı kadın oyuncu ödülüne uzandı. Aynı yıl Ruhi Sarı da ilk filmi “Sen de Gitme” ile Yılmaz Güney özel ödülüne değer bulundu.
*2005’te Nurgül Yeşilçay “Eğreti Gelin” filmiyle en iyi kadın oyuncu seçildi.
*2006’da, Feride Çetin, İki Genç Kız” filmiyle en iyi kadın oyuncu oldu.
*2007’de Neslihan Atagül “İlk Aşk” ile umut veren genç kadın oyuncu ödülünü aldı. Aynı ödülü 2012’de “Araf” ile bir kez daha alması ise jürinin talihsiz kararı oldu.
*2008 Selen Uçer, Ara; Ayça Damgacı ise “Gitmek” ile kadın oyuncu ödülü paylaştılar.
*2011’de Hakan Kurtaş “Vücut” ile umut veren erkek oyuncu seçildi.
*2015’te Ece Yüksel “Nefesim Kesilene Kadar” ile umut veren kadın oyuncu ödülünü kazandı.
*2017 Halil Babür “Kar” ile umut veren erkek oyuncu ödülünü kazandı.
