Yunanistan ile gerilim: İçeride siyaset, dışarıda pazarlık malzemesi

Birkan BULUT
Ankara

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “Bir gece ansızın gelebiliriz” dediği, Türkiye-Yunanistan ilişkilerindeki gerilimi konuştuğumuz Siyaset Bilimci Sezin Öney, bu süreçte daha önce gündeme gelmeyen yeni bir sorunun olmadığını ifade etti. İki ülkenin de bu süreci siyaset malzemesi için kullandığını anlatan Öney, “Türkiye’de ekonomik kriz ve muhalefetin seçimi kazanma ihtimalinin gündeme geldiği bir süreç yaşanıyor. Cumhurbaşkanının ‘Bir gece ansızın gelebiliriz’ sözlerinde gördüğümüz, savaşa doğru adım atılacakmış gibi bir hava yaratılıyor. Yunanistan’da da iç politikada önemli sorunlar var. Artan enerji fiyatlarıyla birlikte zor bir kışa hazırlanan Avrupa’dan farklı olarak Yunanistan’da geçmişteki ciddi ekonomik krizin etkileri görülüyor. İnsanların birikimleri, ekonomik kazanımları yüksek değil. Avrupa’nın en zengin ülkelerinde bile telaş yaşanırken Yunanistan’da sorun olmaması mümkün değil. Ayrıca dinleme skandalından sarsılan Yunanistan’da başbakanın mecliste ifadeye çağrılması gibi gelişmelerle hükümet oldukça sarsıldı” dedi.

DIŞARIDA PAZARLIK MALZEMESİ YAPILIYOR

Ancak ilişkilerde tırmandırılan gerilimin dış politika malzemesi olarak da kullanıldığını ifade eden Öney, özellikle Yunanistan’ın ABD ile pazarlık yaparken bu yola başvurduğunu anlattı. Yunanistan’n ABD’den F-35 uçağı almasına ilişkin süreç Türkiye ile Yunanistan’ın zıtlaşmasından sonra gündeme geldi. Yunanistan bu gibi silah alışverişleri ve kendine taraftarlar bulmak için Türkiye ile husumeti dış politikada malzeme olarak kullanıyor” dedi.

Öte yandan Türkiye’nin de bunu dış politikada kullandığını anlatan Öney, İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya alınmasına yönelik itirazları hatırlattı. Öney, iktidarın burada da Yunanistan ile gerilimi, sonradan tansiyonu düşürmek kaydıyla kullanmaya niyetli olduğunu ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu hafta Şanghay ve ABD’ye yapacağı ziyaretlerde alacağı pozisyona ilişkin bir hazırlık mı yapmak istediğini sorduğumuzda Öney, şöyle yanıt verdi: “Türkiye’nin Rusya ile iyi geçinmesi gereken bir kışa doğru ilerliyoruz. Çünkü Türkiye’nin ilişkileri sayesinde Rusya ve İran’dan enerji sağlanabiliyor. Ancak ödenmesiyle ilgili gecikmeler olabilir. Avrupa’nın yaşadığı krizi yaşarsa büyük sıkıntılara yol açar. Bu nedenle Rusya ile iyi geçinmek gerektiği için bunun batıya anlatılması da zor. Erdoğan’ın açıklamalarında çok Putin yanlısı ton vardı. Hatta Ukrayna işgali sürecinde neredeyse haklı gibi gösteren, yine Rusya’nın tahılının da koridordan geçmesi ve bir anlamda ambargonun delinmesi konusunda açıklamaları batıya pazarlayabilmek için bir şey veriyor olmak lazım. Burada Yunanistan ile ilişkilerde tansiyon önce yükseltip, ardından düşürülebilir.”

Ayrıca şu an NATO üyesi ülkeler olan Türkiye ve Yunanistan’ın savaşmasının çok zor olduğunu belirten Öney, “Fakat Kardak krizi gibi bir şey, yani hem gerilimi tırmandırıp savaş rüzgarı estirecek ama sıcak çatışmaya girmeyecek bir şey olabilir. Ancak bunun ne kadar kontrol edilebileceğini kimse bilemez. Bu nedenle beklenmedik gelişmeler de yaşanabilir” dedi.