Banvit işçisi ürettiği ürünü dahi alamaz hale geldi

Yasin YILDIRIM
Balıkesir

Balıkesir’in Bandırma ilçesinde kurulu beyaz et fabrikası Banvit’te çalışan işçiler hayat pahalılığı altında eziliyor. İşçiler fabrikanın içindeki et markette indirimli satış yapıldığı halde ürettikleri ürünü alamaz hale geldiklerini anlattı. Yıllardır asgari ücret zammı dışında ücretlerine artış yapılmayan işçiler, ek işe giderek ayakta kalmaya çalışıyor.

Banvit Birleşik Arap Emirlikleri, Dubai başta olmak üzere tüm körfez ülkelerine ihracat yapan bir firma. 2017 yılında BRF, işletmenin büyük hissesini satın aldı. İşçiler geçen sürede herhangi bir iyileştirme olmadığı gibi mevcut haklarının da çoğunun geri alındığını dile getirdi.

TOPLAM MOLA SÜRESİ YARIM SAAT

Mesaide yemek dahil toplam 30 dakika mola yapabildiklerini ifade eden bir işçi, “BRF yönetimi geldiğinden beri kreş, sosyal haklar, mola süreleri gibi birçok hakkı da elimizden alarak sorunları iyice artırdı” dedi. Bir başka işçi ise şunları söyledi: “5 senedir nereye gidiyoruz belli değil, her konuda belirsizlikler var. Mola saatleri düşürüldü. Yarım saatlik molanın içinde üretim alanında giydiğimiz tulumları çıkarıp tekrar giymek, yemek yemek, lavabo ihtiyacı, çay… Hepsi dahil. Üretim esnasında lavabo ihtiyacı için bile turnike koydular ve kart basarak giriyoruz. Pandemiden bu yana üretim alanında su da yok.”

Hayat pahalılığı ve artan zamlar Banvit işçilerinin geçim derdini dayanılmaz hale getirmiş. Aldıkları ücretin yetmemesi sebebiyle kendilerine ve ailelerine ayıracakları zamanlarda ek iş yapıyorlar. Görüştüğümüz bir işçi, “Bir çoğumuz eşlerimizle birlikte çalışıyoruz, iş çıkışı ek iş yapıyoruz ama yine de yetmiyor” dedi. Görüştüğümüz başka bir işçi şöyle devam etti: “Üç vardiya çalışıyoruz, çocuğumuz olduğu için aynı vardiyalarda olamıyoruz. Ne eşimizle ne çocuğumuzla vakit geçirebiliyoruz. Sadece vardiya değişimi sırasında 2 dakika ayak üstü görüşebiliyoruz. O da çocuğu nereye bıraktın, eve ne lazım gibi şeyler” dedi.

YILLIK İZİNDE DE EK İŞ

İşçilere tatilde ne yaptıklarını sorduğumuzda birçoğunun tatil yapmadığını öğreniyoruz. Konuştuğumuz bir işçi, “Ben ve arkadaşlarımın birçoğu en son ne zaman tatil yaptığımızı bile hatırlamıyoruz. Zaten yıllık izinlerimizin çoğu yıl içerisinde olası bir sağlık durumu, ailemizle alakalı bir acil sorun veya yaptığımız ek işlere göre parça parça kullanmak zorunda kaldığımız için bitiyor” diye konuştu.

Geçim derdine çare bulmak için yeni yöntemler aradıklarını anlatan işçiler, çok sayıda kişinin rapor alıp ek işler yaptığını anlattı. Bazı işçiler, “Ne yapsak ücretler yetmiyor. Artık geçim derdi yüzünden rapor alıp kasap, taksi, ev temizliği gibi başka işlerde çalışıyoruz. Çünkü buralardan aldığımız para fazla mesaiye kaldığımızda aldığımızdan daha fazla” dedi.

Kendi ürettikleri ürünleri dahi alamaz hale geldiklerini belirten işçilerden biri sözlerini şöyle sürdürdü: “Her gün tonlarca ürettiğimiz ürünlerden alamıyoruz. Banvit’in işçilere indirimli verdiği et marketteki ürünleri bile almaya gücümüz yetmiyor.” Ne kadar zor koşullarda ürettiklerinden bahseden işçilerden bir diğeri “Bantların hemen hemen hepsi eksik personel ve oldukça fazla bir üretim hızıyla çalışıyoruz. Bazen ne iş yaptığımız bile belli olmuyor. -18, -40 derecelerde çalışan arkadaşlarımız var, buralarla ilgili bir şikayette bulunsak hemen başka bir bölüme sürgüne gönderiyorlar” dedi.

Görüştüğümüz bir Banvit işçisi fabrikada yaşanan sorunların günlük yaşamlarını nasıl etkilediğini şu sözlerle aktardı: “Ailemizle doğru düzgün vakit geçiremiyoruz. Ne çocuğumun ne eşimin yüzünü görüyorum. Çocuğumun büyüdüğünü göremiyorum. Ben günde tonlarca ürün gönderiyorum, eve geldiğimde de yemek temizlik derken haliyle çok yorgun oluyorum. Bu sürekli olunca ev içi huzursuzluklar da her geçen gün artıyor. Hepimiz asık suratlı, tahammülsüz insanlar olduk.”

ÇOCUKLAR ÜNİVERSİTEYİ KAZANDI AMA...

Okulların açılmasıyla birlikte işçiler, kırtasiye ve kitap masrafları, okul ücretleri, üniversite harçları ve ev kiralarıyla da boğuşmaya başlamış. Her şeyin fiyatının iki katına çıktığını ifade eden işçiler, okul masraflarının zorladığını, üniversiteyi kazanan çocuklarını başta barınma olmak üzere masraflar nedeniyle okula gönderemediklerini belirtti.

KOŞULLARA TEPKİ GÖSTERDİLER FAZLA MESAİYE KALMADILAR

Banvit işçileri yıllardır asgari ücret zammı dışında zam alamadı. Çalışma koşullarının ağırlığı ve mesai ücretlerinin düşüklüğü sebebiyle iki bine yakın Banvit işçisi fazla mesaiye kalmamak bireysel dilekçe verdi.

Kesimhane bölümünde çalışan bir işçi yaşananları şöyle aktardı: “Çalışma koşullarının ağırlığı ve fazla mesai ücretlerinin düşüklüğü sebebiyle kesimhane bölümünde mesaiye kalmama kararı aldık. Ürünleri bantta bırakarak evlerimize gittik ve kesimhane olarak mesaiye kalmıyoruz artık. Bunun için birlik olmak zorunda olduğumuzu anladık.” Bu sorunların yeni olmadığını ve her geçen gün daha da kötüleştiğini ifade eden işçiler, seslerini Evrensel aracılığıyla duyuracaklarını söyledi.