Basın meslek örgütleri peşini bırakmıyor: Sansür yasasına karşı 10 örgütten 10 itiraz
10 meslek örgütü ve sendika, Meclis’te yaptıkları ortak açıklamayla, sansür yasasının ifade özgürlüğünü nasıl ortadan kaldıracağını 10 başlıkta anlattı.
Fotoğraf: Evrensel
Basın meslek örgütleri Meclis’in açılmasıyla birlikte yeniden gündeme gelen sansür yasasındaki muğlak ifadelerin çekilmesini istedi. 10 meslek örgütü ve sendikanın Meclis’te yaptığı ortak açıklamada, teklifin ifade özgürlüğünü nasıl ortadan kaldıracağı 10 başlıkta anlatıldı.
Basın Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği, Diplomasi Muhabirleri Derneği, Ekonomi Muhabirleri Derneği, Gazeteciler Cemiyeti, Haber-Sen, İzmir Gazeteciler Cemiyeti, Parlamento Muhabirleri Derneği, Türkiye Foto Muhabirleri Derneği, Türkiye Gazeteciler Sendikası tarafından yapılan ortak açıklamaya, CHP Milletvekilleri Utku Çakırözer, Atilla Sertel, Tekin Bingöl, Yüksel Mansur Kılınç ve HDP Milletvekilleri Talip Temel, Şevin Çoşkun ile DEVA Partisi Milletvekili Mustafa Yeneroğlu da destek verdi.
DEMOKRASİ VE İFADE ÖZGÜRLÜK ÇÖKERTİLİYOR
Parlamento Muhabirleri Derneği Başkanı Kemal Aktaş tarafından okunan açıklamada, dezenformasyonla mücadele adı altında getirilen yasa teklifine karşı 10 başlıkta eleştiriler sıralandı. Teklifte “Halkı yanıltıcıyı bilgiyi alenen yaymak” gibi muğlak ve ucu açık bir suç tanımıyla sosyal medyada eleştirel paylaşımların ‘dezenformasyon’ olarak suçlanabileceğini belirten Aktaş, “Yalan haberi yapanın yanı sıra yayan” ifadesi getirilerek demokrasiyi ve ifade özgürlüğünün çökertileceği ifade edildi.
GAZETECİLER İŞSİZLİKLE YÜZ YÜZE KALACAK
Yerel gazetelerin ana yaşam kaynağı olan resmi ilan gelirlerinin yüzde 75 oranında azalmasının söz konusu olacağını belirten Aktaş, “Yerel gazeteler bu darbeyi aldığı takdirde çalışan yaklaşık 8 bin meslektaşımız için işsiz kalma tehlikesi doğacak. İnternet siteleri Basın İlan Kurumu havuzuna dahil edilirken, yeni kaynak yaratılmadığı için, ilan pastasından alınan pay iyice küçülecek” dedi.
İnternet haber sitelerine ait mevzuat düzenlemelerinin sonra yapılacağının belirtilmesinin büyük boşluk olduğunu ifade eden Aktaş, “Kurumsallaşmış, varlığını sürdüren, istihdam yaratan, yıllarca vergisini ödeyerek mesleğe hizmet etmiş yerel gazeteler ile bir süre önce kurulmuş kurumların eşit statü kazanma tehlikesi doğacak” dedi
İktidarlar tarafından tehlikeli görünen sosyal medya paylaşımlarının ağır cezaya maruz kalacağını kaydeden Aktaş, kapalı anlık mesajlaşma uygulamaları, görüşmelere ilişkin bilgilerin BTK’ye verileceğini dile getirdi.
Akataş, "Teklifin bir nebze olumlu sayılabilecek yanının, internet basınında çalışan meslektaşlarımıza gazeteci statüsü kazandırması ve bu yolla basın kartı alma yolunun açılması. Bu duruma karşın belli şartlarda internet basınına yönelik ağır yaptırımlar da öngörülmekte. Teslim ve muhafaza yükümlülüğünü yerine getirmeyen internet sitesine, 1 milyar liraya kadar ceza verilebilecek. “Haber Sitesi” vasfını yitirenler internet sitelerinde çalışan gazetecilerin kişisel hakkı olan basın kartı da ellerinden alınacak” dedi.
Yazılı medyada dava açmak için tanınan yayın tarihinden itibaren 4 aylık sürenin, internet basınında yayın tarihinden itibaren değil şikâyet tarihinden itibaren başlatılacağını kaydeden Aktaş, her gün yüzlerce haber yayınlayan bir internet sitesinin binlerce haberle ilgili dava edilebileceğini söyledi.
Gazetecilerin basın kartı taşımasının hiçbir anlamı kalmayacağını, dernek ve vakıf yöneticilerinin, pek çok kamu çalışanının basın kartı almasının önünün açılacağını ifade eden Aktaş, resmi ilanların adil bir şekilde gazetelere dağıtılması amacıyla kurulan ve fikir ve içerik farkı gözetmeksizin aracılık hizmeti yapmakla yükümlü Basın İlan Kurumu gazetelere ve internet haber sitelerine hem para hem ceza veren bir kurum olarak büyük yetkilerle donatılacağını söyledi.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunun (BTK) sosyal medya ve Whatsapp gibi haberleşme programlarını çok sıkı denetim ve ceza tehdidi altına alacağını belirten Aktaş, “Kullanım bilgilerini vermek ya da suç işlediği öne sürülen hesaplarla ilgili işlem yapmak gibi ağır yükümlülükleri kabul etmeyen sosyal medya şirketlerine 30 milyon TL ceza ve kapatmayla eş anlamlı sayılabilecek düzeyde yüzde 95 bant daraltması cezaları söz konusu olacak” dedi.
"HAYIR DENİLMELİ"
Teklifteki belirsizliklerin giderilmesi taleplerinin dinlenmediğini söyleyen Aktaş, "Yaklaşan seçimler öncesinde devlet kurumlarının, halkın tüm haber kaynaklarını bir ahtapot gibi sararak, isterse sıkıştırıp boğacağı isterse gevşetebileceği bir yasal düzenlemeye hayır denilmelidir. Biz gazeteciler topluma karşı sorumluluğumuz gereği bir kez daha hem yasa yapıcıları hem kamuoyunu uyarıyoruz. Bu yasa bu haliyle uygulanırsa ülkemizde basın, ifade ve haberleşme özgürlüğü kalmayacak” dedi.
"GENEL KURULDA SANSÜR YASASINA TEPKİ"
Meclis’te bugün görüşülmesi planlanan Sansür yasasına ilişkin basın meslek örgütleri Genel Kurul’da tartışmaları takip ediyor. Siyah maskelerle Genel Kurula giriş yapan basın meslek örgütlerini ‘Sansür yasasına hayır’, ‘Basın ve ifade özgürlüğü istiyoruz’, ‘Anayasa’ya aykırı yasa geri çekilsin’ yazan dövizleri taşıyan CHP’li milletvekilleri karşılarken, HDP’li ve İYİ Partili milletvekilleri de alkışlayarak yasaya tepki gösterdi.
October 4, 2022
(Ankara/EVRENSEL)