Prof. Dr. İlhan Uzgel: Batı, Putin’in kurduğu oyunu oynamıyor
Putin’in Ukrayna gizli servisini sorumlu tuttuğu Kerç Köprüsü saldırısını ve Rusya’nın Ukrayna kentlerine düzenlediği füze saldırılarını Prof. Dr. İlhan Uzgel ile konuştuk.
Prof. Dr. İlhan Uzgel | Fotoğraf: MA
Serpil İLGÜN
İstanbul
Kırım’ı Rusya’ya bağlayan en önemli noktalardan olan Kerç Köprüsü'nün geçtiğimiz cumartesi günü vurulmasının ardından, Rusya bu sabah aralarında Kiev’in de olduğu birçok kente füze saldırısı düzenledi. Eylül ayı sonlarında Putin’den seferberlik ilanı, dört bölgenin Rusya’ya bağlanması ve nükleer silah tehdidi hamleleri gelmiş; ardından Donetsk, Lugansk, Herson ve Zaporijya bölgelerinde Ukrayna ve Batı'nın itiraz ettiği referandum sandıkları kurulmuş, Putin 30 Eylül’de de bu bölgelerin Rusya’ya bağlandığını ilan etmişti.
Rusya Devlet Başkanı Putin’in Ukrayna gizli servisini sorumlu tuttuğu ve Ukrayna yetkililerinin sorumluluğu gizlemediği Kerç Köprüsü saldırısını ve Rusya’nın aylar sonra Ukrayna kentlerine düzenlediği füze saldırılarını Prof. Dr. İlhan Uzgel, Evrensel için değerlendirdi.
RUSYA, UKRAYNA’NIN STRATEJİK BÖLGELERİ VURMASINI ENGELLEMEYE ÇALIŞIYOR
İlhan Uzgel, “Kerç Köprüsü'ne yapılan saldırı, Ukrayna ve Batı’nın, Putin’in nükleer silah tehdidi kartını görmediği anlamına mı geliyor” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Savaşı genel olarak Batı da Rusya da tırmandırmamaya çalışıyor. ‘Savaşı Ukrayna toprakları içinde kabullenelim’ diyorlar, bu konuda örtük bir uzlaşı var. Yoksa savaş çok daha tırmanır ve kanlı hale gelirdi. Fakat şöyle de bir açmaz var, bir taraftan da Ukrayna kendi topraklarını geri almak istiyor. Putin ise askeri olarak zorlandıkça cephe dışı önlemlere daha çok başvurmaya başladı. Seferberlik ilanı, dört bölgenin Rusya’ya bağlanmasının ilan edilmesi ya da nükleer blöfle sahada askeri olarak değiştiremediği tabloyu bu tür yan eylemlerle değiştirmek istedi. Batı sanırım Putin’in nükleer silah kullanmayacağını düşünüyor. O yüzden de Putin’in kurduğu oyunu oynamıyorlar. Ukrayna ordusu hâlâ ilerlemeye devam ediyor. Putin, ‘Ukrayna’nın yaptığı benim topraklarıma yönelik bir saldırı savaşıdır, sonuçları bunun ağır olur’ dedi ama Ukrayna da Batı da bunu dinlemiyor. Dolayısıyla nükleer silah kartının bir blöf olduğunu düşünüyorlar.”
Putin’in doğum gününde gelen Kerç Köprüsü saldırısının stratejik ve psikolojik açıdan önemli olduğunu vurgulayan Uzgel, saldırıyla Ukrayna’ın “Her yeri vurabiliriz” mesajı verdiğini belirtti. Uzgel, buna karşılık Rusya’nın Ukrayna kentlerine yönelik füze saldırısı için de şu değerlendirmeyi yaptı:
“Rusya’nın doğrudan şehirleri hedeflemesi biraz bundan sonra Ukrayna’ın köprü gibi stratejik yerleri vurmasını önlemeye yönelik. Yani diyor ki Putin, ‘Siz benim için stratejik ya da sembolik önemi olan bir yeri vurursanız, benim canımı yakarsanız, ben bunu size misliyle ödetirim. Şehirlerinizi füzelerimle vururum, daha fazlasını da yaparım.'”
Uzgel, Rusya’dan verilen bu karşılığın savaşta büyük bir tırmanma değil ancak savaşı daha çok sivil bölgelere yayma görüntüsü verdiğini belirtti; bunun da can kaybını artırmak dışında askeri olarak sahadaki gidişata bir etkisi olmayacağını vurguladı.
BELARUS’LA ANLAŞMA RUSYA’NIN ZAYIFLIĞINI GÖSTERİR
Prof. Dr. İlhan Uzgel, Rusya-Ukrayna cephesindeki son gelişmelerin bir dünya savaşı potansiyelini artırdığı şeklindeki okumalara da katılmadığını söyledi: “Bunlar aceleci yorumlar, bu tür başlıklar dikkat çekici olduğu için sık kullanılıyor. Sonuçta herhangi bir savaşın nereye doğru evrileceğini bilemezsiniz. Evet bu emperyalistler arası bir savaş ama Ukrayna üzerinde ve sınırları çizilerek yürütülen bir savaş, onu söyleyebilirim.”
Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukeşonko ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ortak bölgesel güç konuşlandırma konusunda anlaştıkları da duyuruldu. Anlaşmanın anlamı ve savaşa etkisi için de Uzgel şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bu Rusya’nın zayıflığını gösterir. Bu daha önce söylenen bir şeydi. İçeriğini tam olarak bilmiyorum, sembolik midir yoksa Belarus ciddi bir askeri katkı yapacak mıdır Rus ordusuna? Belarus askerleri Ukrayna içinde savaşmak için çok gönüllü olacak mıdır, sahadaki durumu değiştirecek midir? Bunların hepsi çok şüpheli şeyler. O yüzden de biraz Rusya’nın sahada işleri iyi götüremediğine işaret eder diyorum. Tabii bunun Belarus için de bir karşılığı olacak. Belarus’a yönelik Batı'dan yaptırımlar artacaktır.”
