Danıştay Savcısı: Boğaziçi Üniversitesinde enstitü kurma kararı Anayasa'ya aykırı

Boğaziçi Üniversitesi’nden beş akademisyenin, 29 Aralık 2021 tarihli cumhurbaşkanı kararıyla açılan Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü’nün anayasaya aykırılığı ve iptali için açtığı davada, Danıştay Savcısı, Danıştay 8. Daire için yazdığı değerlendirmede konunun Anayasa Mahkemesi’ne taşınması gerektiği yönünde görüş bildirdi.

Savcı, yine aynı daireye bir hafta önce yazdığı görüşte, Eğitim-Sen’in Hukuk ve İletişim fakülteleri için açtığı davada da benzer bir mütalaada bulunmuştu.

Boğaziçi Üniversitesi’ne Melih Bulu’nun rektör atanmasından sonra, yeni rektörün talebi üzerine cumhurbaşkanı kararıyla iki yeni fakülte açılmıştı. Bu fakültelerin kuruluşunu kanuna aykırı bulan Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri çeşitli davalar açmış, akademisyen davalarını üniversitede yetkili sendika olan Eğitim-Sen’in açtığı dava izlemişti.

Melih Bulu’nun görevden alınmasından sonra rektör olarak atanan Naci İnci döneminde de, Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü kurulmuştu.

“ENSTİTÜLER KANUNLA KURULMALI”

Mütalaasında Boğaziçi Üniversitesi akademisyenlerinin dava açma ehliyeti olduğunu belirten savcı, 2809 sayılı Yükseköğretim Teşkilatı Kanunu’nun Ek 30. Maddesi’nde, fakülte, yüksekokul ve enstitü kurma hakkının cumhurbaşkanına verilmesini, Anayasa’nın 130. Maddesi’ne uymadığını, üniversite özerkliği doğrultusunda enstitülerin de kanunla kurulması gerektiğini belirtti.

Görüşün büyük bölümünde Ek 30. Madde’nin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne başvurulması gerekliliğini temellendiren Savcı, Danıştay 8. Dairesi’nin bu yola başvurmaması halinde, var olan yasal yapı üzerinden fakültelerin kuruluşunun iptal edilmesi gerektiği belirterek, öğretim üyelerinin enstitünün gereksizliğini ortaya koyan delillerine de ağırlıklı biçimde yer verdi.

SAVCI MÜTALAASINDA AKADEMİSYENLERİN GÖRÜŞLERİNE YER VERDİ

Savcı mütalaasında akademisyenlerin dava dilekçesinde yer alan "Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği, Elektrik-Elektronik Mühendisliği ve Endüstri Mühendisliği Bölümlerinde Yapay Zeka ve Veri Bilimi alanında ülkemizdeki en ileri birikim mevcuttur. TÜBİTAK'ın hazırladığı Üniversitelerin Yetkinlik analizi kitapçığında Büyük Veri ve Yapay Zeka alanlarında en yetkin üniversitenin Boğaziçi Üniversitesi olduğu görülmektedir. Sayılan üç mühendislik bölümünde, bu alanlarda 100'den çok ders açıldığı” görüşüne yer verdi.

Savcı öğretim üyelerinin enstitünün var olan çalışmalara vereceği zararla ilgili olarak şu iddialarını alıntıladı: “Üniversitemizde pek çok programda, veri bilimi dersleri vardır. Bu derslerin kısmi bir listesi aşağıda verilmektedir. Bu derslerin bir kombinasyonu ile Fen Bilimleri Enstitüsü altında, rahatlıkla bir disiplinlerarası ikinci öğretim yüksek lisans programı kurulabilir. Keza, veri bilimi alanında araştırmalar değişik birimler yanı sıra, TETAM bünyesinde de yapılmaktadır. TETAM, bu amaçla kurulmuş ve gelişmesini tamamlamış bir araştırma merkezidir. Bu nedenle, yeni bir veri bilimi enstitüsüne ihtiyaç yoktur. TETAM ile çakışacak şekilde bir veri bilimleri enstitüsü kurulması, TETAM’ı 2007’den beri mali olarak destekleyen Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın (eskiden DPT) 14 yıldır verdiği desteğin boşa gittiğini düşünmesine neden olacaktır. Kısacası, paydaşlarla görüşülmeden başlatılan bu enstitü kurma çabası Boğaziçi Üniversitesi’ndeki araştırmaya geri dönülmez zararlar verecektir."

“DANIŞTAY SAVCILIĞI ARGÜMANLARIMIZI HAKLI BULDU”

Beş öğretim üyesi adına davayı açan Avukat Fırat Kuyurtar ise durumu şöyle değerlendirdi: “Boğaziçi Üniversitesi'nde 2021 yılı başından bu yana üç fakülte bir enstitü kuruldu. Bu birimlerin kuruluş işlemlerinin tamamı ‘güya’ Üniversite'nin talebi üzerine, Yükseköğretim Kurulu'nun önerisi ile Cumhurbaşkanı tarafından yapıldı. Bu kuruluş işlemlerinin tamamına karşı Danıştay'da iptal davaları açtık. Tıpkı yeni kurulan Hukuk Fakültesi, İletişim Fakültesi dava dosyalarımızda olduğu gibi Veri Bilimi ve Yapay Zeka Enstitüsü kuruluş işlemlerine karşı açılan iptal davası dosyasında da, Danıştay Savcılığı dosyaya sunduğu görüşte, dava dilekçemizdeki argümanları büyük ölçüde haklı buldu ve benzer gerekçelerle iptal kararı verilmesi gerektiğini ifade etti.”

“SAVCILIK ANAYASAYA AYKIRILIK İDDİAMIZI TEYİT ETTİ”

Savcının dava ile iglili gerekçesinde yasama faaliyeti ile kurulması gereken fakülte ve enstitü gibi birimlerin Cumhurbaşkanı tarafından kurulamaz denildiğini ve buna imkân tanıdığı iddia edilen yasa maddesinin de Anayasa'ya ve Yükseköğretim Kanunu'na aykırı bulduğunu belirterek; “Bu nedenle de Anayasa Mahkemesi'ne karışıklığa yol açan yasa maddesinin iptali için başvuruda bulunulması yönünde görüş bildiriliyor. Bu durumda gerek Anayasa gerekse Yükseköğretim Kanunu ilgili maddeleri uyarınca derhal iptal kararı verilebileceği için Anayasa Mahkemesi'ne başvurulması kanaatinde değilim ancak Savcı'nın Cumhurbaşkanı işlemlerinin Anayasa'ya aykırı olduğu iddiamızı teyit etmesi önemli. Savcı düşüncesinde belirtilen bir diğer önemli husus şu; netice itibariyle Mahkeme heyeti Anayasa'ya aykırılık düşüncesine katılmasa bile Üniversite'nin yeni birimlerinin kurulmasına yönelik işlemlerin bilimsel ve idari özerkliğe aykırı olması nedeniyle de hukuksuz olduğu belirtiliyor. Her şey son derece açık ve net, Mahkeme hukuku uygulamalı ve bu açık hukuksuzluklara dur demeli” dedi. (HABER MERKEZİ)

435’İNCİ KEZ SIRTLARINI REKTÖRLÜK BİNASINA DÖNDÜLER

Boğaziçi Üniversitesi Akademisyenleri direnişin 645’inci gününde 435. kez sırtlarını rektörlük binasına döndüler.

Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri haftanın her iş günü olduğu gibi bugün de 12:15’te #KabulEtmiyoruzVazgeçmiyoruz diyerek arkalarını 435. kez rektörlük binasına döndüler.

Akademisyenler nöbet boyunca ellerinde “Kabul Etmiyoruz” ve “Vazgeçmiyoruz” yazan dövizler ve üzerlerinde #KabulEtmiyoruzVazgeçmiyoruz” yazan Can Candan ve derslerine son verilen Seda Binbaşgil ile Özcan Vardar’in fotoğraflarını taşıdılar. (HABER MERKEZİ)