Sayıştay 2019'da uyarmıştı: Çalışılan damarlarda gaz içerikleri yüksek, grizu patlama riski artıyor

Sayıştay'ın TTK 2019 Yılı Denetim Raporu'na göre iş cinayetinin yaşandığı Amasra'daki maden ocağında, üretim derinliğinin -300 metreye ulaştığı, çalışılan damarlarda gaz içeriklerinin yüksek olduğu, ani gaz degajı ve grizu patlama riski arttığı konusunda uyardığı ortaya çıktı. Sayıştay ayrıca, işçi sayısının tehlike doğuracak boyutta azaltıldığını, arızaların giderilemediğini de kaydetmişti. Sayıştay’ın raporuna göre 2019’da madende 190 iş kazası, 2020'de 164 iş kazası yaşanmıştı. 

SAYIŞTAY "GRİZU PATLAMA RİSKİ ARTIYOR" DİYE UYARMIŞTI

CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Amasra'da iş cinayeti yaşanan maden ocağına dair Sayıştay'ın 2019 yayımladığı raporu sosyal medya hesabından paylaştı. Yavuzyılmaz, "Sayıştay uyarmıştı! Sayıştay, Bartın Amasra'daki üretim derinliğinin -300 metreye ulaştığını; Çalışılan damarlarda gaz içeriklerinin yüksek olduğunu, ani gaz degajı ve grizu patlama riski artıyor diyor! Kaynak: Sayıştay TTK 2019 Yılı Denetim Raporu" dedi.

October 14, 2022

Sayıştay hazırladığı raporda, Amasra’daki üretim derinliğinin -300 metreye ulaştığı; çalışılan damarlarda gaz içeriklerinin yüksek olduğu, ani gaz degajı ve grizu patlama riskinin arttığı belirtilmişti.

Sayıştay raporunda şu ifadeler kullanılmıştı: “2019 yılında müessesenin dengelenmiş üretim derinliği -300 metre olmuştur. Bu derinleşme, ani gaz degajı ve grizu patlaması gibi ciddi kaza risklerinin artmasına neden olmaktadır. Çalışılan damarların tamamında gaz içeriklerinin yüksek olduğu, dolayısıyla degaj kapasitelerinin de yüksek olduğu, arıza zonlarında riskin daha da arttığı bilinmektedir. Bu nedenle müessese ocaklarında ilgili mevzuat hükümlerinin yanı sıra ‘Kurum Degaj Yönergesi’ hükümlerinin titizlikle uygulanması gerekmektedir."

"İŞGÜCÜ GÜVENLİĞİ OLMAK ÜZERE ÜRETİM VE İŞGÜCÜ VERİMLİLİKLERİ DÜŞÜRÜLDÜ"

Sayıştay ayrıca, işçi sayısının tehlike doğuracak boyutta azaltıldığını, arızaların giderilemediğini, yer altı haberleşme sisteminin uzun süreler kesildiğini, 24 saat takip gerektiren tehlikeli gaz ölçümü sisteminin sağlıklı işlemediğini raporladı.

Raporda şu tespitler ve uyarılar yer aldı:

• “Müessesede, iş zorluğu nedeniyle kanuni gerekliliklerin yerine getirilmesi durumunda işçilerin derhal emeklilik hakkını kullanması nedeni ile azalan işçi sayısına bağlı olarak, kömür kazı faaliyetinin yapıldığı ayaklarda yeterli sayıda işçi tertip edilemediği, bu durumun başta iş güvenliği olmak üzere üretim ve işgücü verimliliklerini düşürdüğü görülmüştür"
• “2019 yıl sonu itibarıyla Müessesede 2014 tarihli norm kadroya göre 110 olması gereken hazırlık işçi sayısının 35’e, 42 olması gereken barutçu sayısının 1’e, 53 olması gereken tarama söküm ve bakım işçi sayısının 13’e, 126 olması gereken nakliyat işçi sayısının 39’a, 43 olması gereken mekanizasyon işçi sayısının 23’e düştüğü, lavvar işçiliği, yerüstü mekanizasyon, elektrik-elektronik, kompresör cihaz bakım tamir, kuyu vinç, motor, talaşlı imalat gibi yerüstü ve yeraltı sanatlarında da belirgin işçi açığı olduğu, 3 vardiya tertip yapılamadığı için kritik arızalara zamanında müdahale edilemediği bu durumun üretimi ve iş güvenliğini etkilediği görülmektedir.”

Raporda yer altında ve yerüstünde olması gereken kadro sayısı ve fiilen olan kadro sayısı şöyle yer aldı:

"GÜNDÜZ VARDİYASI DIŞINDA OLASI ARIZALARA MÜDAHALE EDİLEMİYOR

• Müessesede nitelikli eleman eksikliği nedeniyle birleştirilmiş olan harici elektrik, kuyu elektrik ve telefon santrali servisleri, üç vardiya üretim yapılmasına rağmen yine personel yetersizliği nedeni ile sadece gündüz vardiyasında çalışma yapıldığına dikkat çekilerek, “Gündüz vardiyası dışındaki olası arızalara anında müdahale edilememektedir. Dolayısıyla yeraltı haberleşme sisteminde uzun süreli kesintiler olabilmekte, kuyu ihraç sisteminde ve yerüstü elektrik tesislerinde önemli aksamalar meydana gelebilmektedir. Ocaktaki üretimin, su tahliyesinin, hayati önem arz eden havalandırmanın devamlılığı, merkezi gaz izleme servisi tarafından 24 saat takip edilmesi gereken tehlikeli gazların ölçülmesi için sürekli değişen şartlara göre gerekli sistemlerin kurulması, bu sistemlerin arıza ve bakım çalışmalarının eksiksiz ve zamanında yapılabilmesi, bu durumun gerek işçi sağlığı ve iş güvenliği gerekse üretimin sürekliliği açısından olumsuz sonuçlara sebep olmaması için Müessesenin, hazırlık, tamir tarama, bakım onarım, elektro-mekanik vb işçi noksanlıkları bir an önce giderilmelidir” denildi.

"İŞÇİ ALIMI YAPILMALI"

• Sayıştay, işçi alımı konusunda girişimde bulunmasını da isteyerek, "Emeklilikler nedeniyle giderek azalan, kritik sayılara düşen, işlerin sürekliliği ve devamlılığını etkileyerek iş güvenliğini tehdit edecek boyutlara gelen, üretimde ciddi anlamda aksamalara yol açan, kazı, hazırlık, elektro-mekanik, vb ana üretim ve üretime yardımcı işçi sayılarında yaşanan sıkıntıların giderilmesini teminen, Kurumun norm kadro değerlendirme çalışmaları tamamlanıncaya kadar bu sanatlara belirlenecek optimum sayı ve nitelikte işçi temin edilmesi hususunda Genel Müdürlük nezdinde girişimde bulunulması önerilir” dedi.

EN SON 5 EKİM'DE İNCELEME YAPILMIŞ!

5 Ekim 2022'de Sayıştay Başkanlığı Enerji Grup Başkanı İbrahim Özkarcı başkanlığında Uzman Denetçiler; Fatih Yoleri, Salih Temirci, Ümit Özçentik ile TTK Genel Müdürü Kazım Eroğlu ve beraberindeki ekibin Amasra TİM'de (Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi) yer altına inerek -300/-350 kotları arasında incelemelerde bulunduğu ortaya çıktı.

Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü ise konuya dair yaptığı yazılı açıklamada, yapılan haberlerde "dezenformasyon" yapıldığını savundu. TTK, "Çalışılan ortamdaki havada yüksek metan gazı tespit edildi” şeklinde lanse edilmektedir. Söz konusu ifade tamamen yanlıştır. Ocak içerisindeki havalandırma ile kömürün bünyesindeki metan gazı birbirinden farklı konulardır. Dolayısıyla bu durum iş sağlığını ve güvenliğini etkileyen bir durum değildir" ifadelerini kullandı. TTK'nin açıklamasında, Sayıştay Başkanlığı Enerji Grup Başkanı Sayın İbrahim Özkarcı'nın madene denetim amacıyla değil, "nezaket ziyareti" için geldiği kaydedildi.  

AMASRA’DA 2020 YILINDA DA 164 İŞÇİ YARALANDI

Sayıştay’ın geçen sene TTK Genel Müdürlüğü ile beş müessese için tuttuğu raporda 2019 ve 2020’de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişlerinin müesseselere gitmedikleri, denetim ve teftiş yapmadıkları ortaya çıkmış, Amasra’da 1 yıl içinde 164 maden işçisinin yaralandığı belirtilmişti.

Sayıştay’ın Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi raporuna göre 2019’da 190 iş kazası meydana gelirken, 2020 yılında 157’si yer altında, 7’si yer üstünde olmak üzere toplam 164 iş kazasında 164 işçi yaralandı. 2019’da yaşanan 190 kazanın 72’si göçük, 81’i düşme, çarpma, yuvarlanma veya kayma, 10’u malzeme taşıma veya kullanma, 11’i nakliyat, 5’i makine elektrik nedeniyle; 2020 yılında yaşanan 164 kazanın 60’ı göçük, 72’si düşme, çarpma, yuvarlanma veya kayma, 17’si malzeme taşıma, 9’u nakliyat, 3’ü makine elektrik nedeniyle meydana geldi.(İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)

Bartın'da maden ocağındaki grizu patlamasında 43 işçi yaşamını yitirdi

Erdoğan'ın maden açıklaması şaşırtmadı: Kader planına inanmış insanlarız, bunlar her zaman olacaktır

Enerji Bakanı patlamanın yaşandığı madeni ziyaret etmiş, tedbirleri övmüştü