Dünyanın oluşumu ve evrim süreci

Hadean (4.600 – 4.000 milyon yıl)
Yeryüzünün oluşumundan Kambriyen’e kadar geçen dört milyar yıllık zaman dilimine Prekambriyen dönemi denir.
•    Kıtasal levhaların, atmosferin ve okyanusların oluşması.
•    Yaşamın ortaya çıkması,
•    Dünya yüzeyinin soğuyup, katılaşması,
•    Bakterilerin evrimi,
•    Atmosferin oksijence zenginleşmesi,
•    Ökaryotların (oksijene ihtiyaç duyanlar) evrimi ve
•    İlk hayvanların ortaya çıkması
Gibi olaylar Kambriyen öncesinde gerçekleşir.
Bilim adamları Dünya’nın, Güneş sisteminin oluşumu sırasında, bir göksel cisim olarak belirmesinden Arkeen’e kadar geçen yaklaşık 600 milyon yıllık bir zaman dilimi için Hadean ismini kullanır.
Hadean ismi, Yunanca ‘’ görünmez ‘’ veya ‘’ Cehennem ‘’ anlamına gelen Hadesten gelmektedir ve ölüler ülkesi veya Dünya’nın o zamanlardaki durumunu ifade etmektedir. Jeolog  Preston Cloud  bu terimi bilinen en yaşlı kayalardan önceki dönemi tanımlamak için 1972’de türetmiştir.
Hadean’ın ilk dönemlerinde Mars boyutlarında ki bir gök cisminin Dünya ile çarpışmasıyla, Dünya’dan kopan parçalar Ay’ı meydana getirmiştir.
Oluşumundan sonra Ay gezegenimize sadece 20.000 km uzaklıktaki bir yörüngede dönecek, ancak gelecek bir kaç milyar yıl içerisinde nihayet yavaşça yörüngesinden uzaklaşmaya başlayabilecektir.
Dönem içerisinde hızlı konveksiyon akımları mini levhaları oluşturmuştur( Hızlı yitim ve yok olma ) . Yitim ile çok felsik ( açık renkli ) volkanik adalar ortaya çıkmıştır.
Dünya coğrafyasına ilkel okyanuslar hakimdir ve bunların üzerinde bugünkü volkanik Japon adalarına benzeyen irili ufaklı ve kısa ömürlü bir çok kara parçası bulunmaktadır.
Yine Hadean’ın ilk dönemlerinde atmosfer oluşmuştur. Bu dönemde yeryuvarı çok sayıda meteora hedef olmaktadır ve volkanik etkinlik oldukça yüksektir. Dünyamız, volkanların püskürttüğü metan, amonyak, su buharı, hidrojen sülfür, karbon mono ve dioksit, azot, fosfor ve kükürt gibi gazlardan oluşan ilkel ve bugünkü canlılar için zehirli bir atmosferle çevrilidir. Güneş ise bu sis perdesinin arkasında sadece çok zayıf bir şekilde parlasa da henüz ozon tabakası oluşmadığından mor ötesi ışınları yeryüzüne kolaylıkla ulaşmaktadır.Bu cehennemsi gezegende yaşayan hiçbir şey olmadığı gibi küçük dahi olsa okyanuslarda hareket eden herhangi bir organizma bulunmamaktadır .
Dünya bu dönemde sadece enerji ve metaller, tuzlar, mineraller gibi cansız maddelerin belirlediği ve yönettiği bir gök cisminden başka bir şey değildir. Buna rağmen bu gezegeni diğer gezegenlerde olmadığı kadar değiştirecek bir süreç oluşmaya başlar.4 milyar yıl önce henüz çok erken yaştaki dünyamızda, gezegenimizi diğerlerinde olmadığı kadar değiştirecek bir süreç başlar. Bu süreçte ” kimya biyolojiye evrilir ”.  Okyanus derinliklerinde, sıcak  su kaynakları çevresinde basit yapılı maddeler gitgide daha karmaşık ve kompleks yapılı maddeler oluşturmaya başlarlar. Bu şekilde başlayan ve uzun süre devam eden kimyasal evrim süreci ile moleküllerden bir kısmı değişime uğrar ve canlılığın temel maddesi olan DNA ve RNA molekülleri haline gelir. Dünya tarihinde bir kereden ibaret, belki de evrenin tarihinde şaşırtıcı, beklenmedik bir adımdır bu: Cansız maddelerden canlı (hayat) oluşmaya başlar.
•    Dünyanın 4,5 milyar yıl olarak biçilen yaşı, jeolojik etkinliğin olmadığı Ay’dan getirilen taşların ve yeryüzüne düşen meteorların üzerinde yapılan çalışmalarla bulunmuştur.
(  Doğanın tarihi, dünyanın oluşumdan bugüne kadar geçen ve durmaksızın devam eden kesintisiz bir süreç olsa da,bilim adamları çalışılmalarının anlaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla dünyanın Jeolojik tarihini
“JEOLOJİK DEVİRLER” denilen çeşitli dönemlere ayırır.
Devirler de tüm sınıflandırmalar gibi yapay bir sistem olsa da, çok teknik olmayan ana ayrımlar;
•    büyük yok oluşlar
•    evrimsel gelişmeler gibi yaşamı büyük ölçüde etkileyen olaylara dayanır.
•    Kambriyen ve Prekambriyende bu dönemlerdendir.
Dünya evriminin ana özellikleri:
•     Atmosfer (Hadean süresince)
•     Okyanuslar (su 4.4 Milyar yıl, duraylı okyanuslar 3.8 My)
•     Kabuk ve kıtalar (by 4.4-4.0 Myr)
•     Levha tektoniği başlangıcı (about 4.0 Myr)
•     Magnetik alan oluşumu (yaklaşık 4.5 Myr)
•     Yaşam?