Pertek'te kaloriferli dairelerden sobalı dairelere geçiş
Pertekliler, kömür fiyatlarındaki artış sebebiyle ya köye döndüklerini ya da kaloriferli daireleri bırakarak sobalı dairelere geçtiklerini söylüyor.
Fotoğraf: Evrensel
Orhan KURUL
Dersim
Dersim’in ilçelerinin tamamında doğal gaz yok. Isınma kömürle, mutfak işleri tüple hallediliyor. Doğal gaza yıl içerisinde defalarca zam gelmesine rağmen hâlâ kömüre ve mutfak tüpüne göre doğal gaz görece uygun. Doğal gazın henüz gelmediği Pertek ilçesinde ise yüzlerce daire kömürle ısınıyor. Kömür dolarla satılıyor ve tonu 385 dolar. Bir dairenin ısınması için gerekli kömür miktarı 3 ton civarı olduğu için bu durum Perteklilerin ısınmasını zorlaştırıyor. Pertek’te sobalı evlerde, odun ve kömür tercih ediliyor. Kömür fiyatlarından dolayı da sobalı evler oduna ağırlık vermiş durumda. Bir kısım Pertekli kendi köyünden kestiği odunları yakacak için kullanıyor bir kısmı da satın alıyor. Kömür kazanı olan bazı evlerde de kalorisi daha düşük olmasına rağmen ucuz olduğu için kayısı kabuğu kullanılıyor. Pertekliler, dolarla satılan kömürün fahiş fiyatından ve kayısı kabuğuna gelen zamlardan dolayı ya köye döndüklerini, ya kaloriferli dairelerine soba kurduklarını ya da kaloriferli daireden sobalı daireye taşındıklarını söylediler.
‘EV BOŞ KALMASIN DİYE PARAYI ÖDEDİM’
Pertek’te kahve işleten Hikmet Orhan kömür fiyatlarının yüksekliğinden dolayı insanların sobalı evlere yöneldiğini söyledi. Kendisine ait bir evdeki kiracının da kömür fiyatlarından dolayı evi boşalttığını söyleyen Orhan “Uzun süre kiracı bulamadım. Eski kiracım eşyalarını burada bir depoya koyup gitmişti kömür pahalı diye. Ev boş olunca kömür parasını da mecburen ben ödeyeceğim için kiracımı aradım ‘Gel kömür parasını ben ödeyeceğim, sadece kiranı öde kal’ dedim, çıktı geldi. Eşim ‘Niye bedava veriyorsun evi?’ dedi ama ben de zararın neresinden dönsem kârdır, ev boş kalmasın dedim. Ne yapsın insanlar, 3 ton kömür olsa 23-24 bin, nasıl ödeyecekler?” diye konuştu.
‘KALORİFERLİ DAİREME SOBA KURDUM’
Kaloriferli dairesine soba kurduğunu belirten Özgür Por da kalorifer tesisatını şimdilik iptal ettiğini söyledi. Aynı binadaki diğer evin de kendisi gibi kaloriferi kullanamayacağını belirten Por, “Geçen yıl 4 ton ben 4 ton da komşum kömür almıştı. Bu yıl almaya çalışsak 56 bin lira ödeyeceğiz. Nasıl ödeyelim?” dedi. Sobayla geçen yılki gibi ısınmanın mümkün olmayacağını söyleyen Por, “İki de çocuğum var beraber aynı odada ısınmaya çalışacağız. Sadece biz değiliz birçok kişi böyle, insanlar köylere dönüyorlar. Sobalı daire arıyorlar” diye konuştu. Geçtiğimiz yıl kayısı kabuğu yaktığını söyleyen Haydar Taşkale de “Geçen yıl kayısının kabuğunun tonu 1150 TL idi ama bul yıl 4 bin 350 TL. Alsaydım 6 ton almam gerekecekti. 25 bin lirayı geçiyor. O yüzden bu kışı oğlumun yanında Manisa’da geçireceğim” dedi.
‘KALORİFER TESİSATI DÖŞEDİM, SOBAYA DÖNDÜM’
Geçen yıl eve kalorifer tesisatı çektiren Cengiz Kurt da bu yıl kömür fiyatlarının yüksek olmasından dolayı yeniden sobaya dönüş yapmış. Kurt, yeni yapılan binalarda baca olsa herkesin eve soba kuracağını söyleyerek “Evde 4 kişi yaşıyoruz. 2 odaya soba kuracağım, öyle ısınacağız. Kömür almak dünyanın parası. 3 katlı bir yerde yaşıyorum diğer komşularım da benim gibi evlerine soba kurdu, odunla ısınacaklar. Sadece biz değiliz ki, herkes soba yakacak. Geçen yıl kalorifer tesisatı döşeyince sobayı birine vereyim dedim sonra vazgeçtim, iyi ki de vermemişim yoksa soba da çok pahalı” diye konuştu.