Tanık madenciler anlattı: Hava sensörleri uzaktı, yeterli havalandırma yoktu, işçiler eğitimsizdi
Amasra'da maden katliamına dair bilirkişi heyetinin hazırladığı ön raporda, tanık madenciler madendeki eksikleri anlattılar.
Fotoğraf: DHA
Bartın Amasra’da 14 Ekim’de Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi'ne ait (ATİM) maden ocağında 41 madencinin yaşamını yitirdiği patlamayla ilgili soruşturma kapsamında hazırlanan bilirkişi raporunda, tanık madencilerin ifadelerine yer verildi. Maden işçileri, ocakta yeterli havalandırma olmadığını, sensörlerin üretim yerine uzak olduğunu, izleme merkezinin gaz oranını görmediğini, işçilere nitelikli ve uygulamalı eğitim verilmediğini anlattı. Maden ocağında aktif kullanılabilir yeterli sayıda vantilatör olmadığını belirten işçiler özelliğini yitirmiş vantilatörlerin de değiştirilmediğini, sensörlerin ayak başına veya baca çıkışına uzak olduklarını ve bu nedenle sensörlerin düşük değer verdiğini, gaz oranı yükselince sensöre ulaşmasını zaman aldığını, hava sensörlerine hava tutulmak yoluyla değerlerin düşük gösterildiği konusunda duyumları olduğunu ifade etti. Bu nedenle el dedektörleri kullanıldığın anlatan işçiler izleme merkezinin göremediği için patlamanın gerçekleştiğini ifade ettiler.
201O YILINDA -236 KOTTA BARAJ PATLAMASI OLDU
DHA'nın haberine göre, maden cinayetiyle ilgili 7 kişilik bilirkişi heyeti tarafından hazırlanan 28 sayfalık ön rapor savcılığa sunuldu. Ön raporda iş cinayetine tanık olan 53 maden işçisinin ifadesine başvurulduğu, tanıklardan 17'sinin kaza anında madende olmadıkları için ayrı tutulurken, diğer 36 madencinin beyanlarının dikkate alındığı belirtilerek, ifadelerine raporda yer verildi.
Rapora göre işçilere sorulan sorular ve işçilerin yanıtları şöyle:
19 madenci, "Maden ocağında meydana gelen kaza öncesinde daha önce yangın, su birikimi veya gaz birikimi nedeniyle üretim durdu mu?" sorusuna;
- 30 Ağustos 2010 yılında eksi 236 kotunda baraj patlaması olduğu ve yangın çıktığı, ancak iş kazası tatil gününe denk geldiği için kimsenin yaralanmadığı yanıtı verdi. İşçiler patlama sonrası üretimin, zamanı hatırlamamakla beraber durdurulduğunu kaydetti. İşçiler, "Bunun dışında çalıştığımız yer maden olduğu için ufak çaplı yangın olurdu; ama kimseye zarar vermedi" dedi.
UYGULAMALI EĞİTİM VERİLMEDİ: İŞÇİLERİN ÇOĞU MASKELERİNİ TAKAMAMIŞ BİR HALDE BULUNDU
13 madenci, "Maden ocağında acil durum eylem planı var mı? Var ise sizlere acil durumlarda neler yapılması gerektiği anlatıldı mı, bu konuda eğitim verildi mi? Meydana gelebilecek tüm riskler bu planda değerlendirilmiş mi?" sorusuna;
- "Ani bir olay esnasında temiz hava yoluna doğru hareket edilmesi, maske takıp maske istasyonlarına gidilmesi söylendi. Yılda 2 gün iş güvenliği kursu veriliyor. Ancak bu eğitimler teorik kalıyor, uygulamalı olmuyor. Vefat eden arkadaşlarımız 2-3 yıllık tecrübeye sahip. Onlara daha kapsamlı bir eğitim verilseydi vefat sayısı çok daha az olabilirdi. Vefat edenlerin çoğu maskelerini takamamış bir halde bulundu" yanıtı verdi.
YETERLİ HAVALANDIRMA YOK, VANTİLATÖRLER DEĞİŞTİRİLMEDİ!
7 madenci, "Maden ocağında aktif kullanılabilir yeterli sayıda vantilatör var mı?" sorusuna;
- Ocakta yeterli havalandırma olmadığını,
- Vantilatörlerin özelliğini yitirmiş olduğunu,
- İşçilerin izne çıkartıldığında bu vantilatörlerin değiştirileceğinin kendilerine söylendiğini,
- Arkadaşlarını kurtarmak için maden ocağına indiklerinde vantilatör ve vantüplerin toz patlamasından kaynaklı eridiğini gördüklerini anlattı.
ÖLEN İŞÇİLER OCAĞIN EKSTRA SICAK OLDUĞUNU SÖYLEMİŞTİ
Bilirkişi heyeti ön raporunda, tanık madenciler ayrıca, ayak arkasına beton enjeksiyon yapıldığını, ayak (üretim yeri) altlarına taş tozu serpildiğini ve kömür tozunun patlamasının bu şekilde engellendiğini; ancak yaklaşık 1 yıldır bunun yapıldığını görmediklerini belirtti.
Ayrıca, eksi 350 kotta çalışan arkadaşlarının, oranın ekstra sıcak olduğunu söylediklerini, bazen de orada bulunan hava sensörlerine hava tutulmak yoluyla değerlerin düşük gösterildiği konusunda duyumları olduğunu, sensörle arın arasında mesafe olduğunu, (sensörlerin ayak başına veya baca çıkışına uzak oldukları) ve bu nedenle düşük değer verdiğini, arındaki gaz oranı yükselince sensöre ulaşması biraz zaman aldığını, bunun için de el dedektörleri kullanılması gerektiği, gaz oranını izleme merkezi göremediği için patlamanın gerçekleştiğini ifade ettiler.
8 KİŞİ TUTUKLU
Öte yandan madende yaşanan katliama dair yürütülen soruşturma kapsamında TTK Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir’in de bulunduğu 8 kişi tutuklu. 4'ü adli kontrolle olmak üzere 16 kişi serbest. (İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)
