Yönetmen Aliye Ummanel: Geleceği barışla kurmayı hayal eden bir ekibiz

Lefkoşa Belediye Tiyatrosu’nun sahnelediği “Kapalı” oyunu İstanbul Tiyatro Festivali’nde seyirciyle buluşuyor. 12 Kasım akşamı saat 20.00’de Caddebostan Kültür Merkezinde sahnelenecek oyunun yönetmenliğini Aliye Ummanel üstleniyor. Yaklaşık yarım asırdır kapalı bulunan Kıbrıs’taki Maraş (Varoşa) bölgesindeki hikayelere odaklanan oyun; savaş, göç ve yerinden edilmenin insanın varoluşu üzerindeki etkilerini anlatıyor. Oyunda Özgür Oktay, Hatice Tezcan, Cem Aykut, Döndü Özata, Barış Refikoğlu, Asu Demircioğlu, Kıymet Karabiber, Aytunç Şabanlı, Melek Erdil, Osman Ateş ve İzel Seylani rol alıyor.

Yönetmen Aliye Ummanel ile yeni oyunlarını konuştuk. Oyunun yazım sürecini anlatan Ummanel “Oyunun yazılabilmesi için bu zorunlu göçün hayatta kalan kahramanlarına ulaşılmaya çalışıldı, bu kişilerin kendilerinden ya da aktardıkları kuşaklardan hikâyeler dinlendi, kitaplardan yararlanıldı, sosyal medya gruplarındaki paylaşımlar tarandı. Kıbrıs’ta yaşanan savaşın yerinden edilme olgusu anlaşılmaya, hikâyeler somut bir şekilde kavranmaya çalışıldı. Oyun yazıldı ve 2020 yılının mart ayında, pandemi koşulları devam ettiği için internet aracılığıyla çevrim içi bir şekilde seyirciye ulaştı” dedi.

“VAROŞA’NIN HİKÂYELERİ ANLATILIYOR”

Savaşın ve göçlerin etkilerinin sadece yaşandığı dönemde hissedilmediğini belirten Ummanel bunun kuşaktan kuşağa aktarıldığına dikkat çekti. Ummanel “Burada üzerinde durulması gerekenlerden biri, ne yazık ki savaşın, yerinden edilmenin geçmişte kalmadığı ve bunun da beraberinde getirdiği insana dair umutsuzluk hissi… Diğeriyse sanatın hâlâ yapabilecekleri, sorumlulukları olduğu mesajı anlatmaya, insan yaşamı üzerindeki yıkımı akla ve yüreğe ulaştırmaya devam etmek zorunda. Kapalı oyunu da bu hisle yola çıkıyor ve yoluna devam ediyor.” ifadelerini kullandı.

Oyuna dair bilgi veren Ummanel şunları söyledi: “Kapalı, birbirinden bağımsız anlam ifade edebilen ancak eklemlendiği zaman da bir bütün oluşturabilen monologlardan kuruluyor. Bu monologlar Varoşa’nın hikâyelerini anlatıyor. On bir oyuncu için on bir ayrı hikâye. Seyirci, bu hikâyeler arasındaki bağlantıları keşfetmeye davet ediliyor. Oyun Samuel Beckett’in Godot’yu Beklerken oyununa atıfta bulunan metinlerle başlıyor. Her hikâyede beklemek teması işleniyor. Bunun yanında göç, yerinden edilme, savaşın getirdiği yıkım ele alınıyor. Seyirci, yaşamı etkilenmiş farklı kesimler, yaşlardan kişilerle karşılaşıyor. Bugünün durumundan geçmişe bakılıyor.”

“SAVAŞ VE GÖÇ TEMALARINI ELE ALIYOR”

Oyunlarının, İstanbul Tiyatro Festivali’nde “Bu İşte Bir Kadın Var” başlığı altında sahneleneceğini belirten Ummanel “Kapalılıktan nasibini almış bir coğrafyada sanat yapan Lefkoşa Belediye Tiyatrosu için böyle uluslararası nitelik taşıyan festivallere katılmak ayrıca önemli. Çünkü buralarda sanatımızın evrensel niteliğini değerlendirme olanağı buluyoruz.

Kapalı oyunu Varoşa gerçeğini konu edinse de bugün ne yazık ki evrensel niteliğini taşımaya devam eden savaş, göç, yerinden edilme temalarını ele alıyor. Bizler savaştan sonra doğmuş ve onun travmalarını devralmış ancak geleceği barışla kurmayı hayal eden bir ekibiz. Kapalı oyunumuz da bu anlayışla yaratılmıştır.” dedi. (İstanbul/EVRENSEL)