2 Kasım’daki iş bırakma eylemi ve gösterdikleri: Ortaklaşmanın heyecanı talebin kendisini aştı

İzzet İLDEŞ
Eğitim Sen İstanbul 4 No’lu Şubesi Eski Başkanı

Resmi Gazete’nin 14 Şubat tarihli sayısında yayımlanarak yasalaşan Öğretmenlik Meslek Kanunu (ÖMK) gündeme geldiği andan itibaren eğitimcilerin gündemine oturdu. Eğitimcilere “müjde”, “devrim” şeklinde sunulan içerik tam bir entegrasyon yasası idi. Şirket yönetme modellerinin yamalı biçimi meslek kanunu olarak önümüze konuldu. İşe alımlardan, görevde yükselmeye kadar tüm maddeler esas olarak aynı işi yapanları yapay kategoriler ile paramparça hale getiriyordu. Eğitim emekçilerinin hayat pahalılığı ile boğuştuğu süreçte, meslek kanununu parlatmak için kariyer basamaklama ile maaşlara 1000 lira ile 2000 lira arasında değişen maaş farkları yansıtılacağı bilgi olarak pompalanıyordu. Tüm iç rahatsızlık ve itirazlara rağmen ekonomik çöküntüdeki eğitim emekçilerinin büyük bir oranı meslek kanununun başvuru süreçlerine dahil oldu. Yaz boyunca tatillerini berhava eden 180 saatlik video eğitimi eziyetine de ciddi bir oran dahil oldu. Okulların açılması ile beraber ÖMK’ye yönelik başta kariyer sınavı olmak üzere eğitimciler içinden ciddi tepkiler yükselmeye başladı. En nihayetinde tabandan sendikalara ‘Ses çıkarın’ çağrıları iş bırakma sürecini ördü. Taban inisiyatifi sendikalara bir çağrıda daha bulundu ki en önemlisiydi: “Ortak hareket edin!”

14 Ekim’de 14 sendika Ankara’da görüşerek bir dizi ortak talep manzumesi yayımladı; dikkate alınmaması durumunda 2 Kasım’da iş bırakacaklarını kamuoyuna deklare etti. Öne çıkan talepler şu şekilde idi:

• - 19 Kasım’da gerçekleşecek kariyer sınavı derhal iptal edilsin
• - Tüm eğitimcilere yoksulluk sınırının üzerinde bir ücret artışı sağlansın
• - Vergi dilimi adaletsizliğine son verilsin
• - Eğitim, barınma ve beslenme dahil sosyal devlet anlayışıyla devlet güvencesine alınsın, kamusal eğitim sağlansın

Muhatapların talep ve uyarıları dikkate almaması üzerine 14 sendikanın çağrısı ile yurt genelinde eğitimciler 2 Kasım’da bir gün iş bıraktı. Okullarına giderek ortak açıklamalarını okudular. Sendikalı, sendikasız veya hangi sendikaya ait olduğuna dikkat etmeksizin olması gerektiği gibi tüm öğretmenler odasında “Mesleğine, onuruna sahip şık” şiarıyla iş bırakmaya katılma çağrısında bulundular.

İş bırakmada belki en dikkat çekici yan, talebin meşruiyeti kadar tabanda ortak hareket etmenin getirdiği heyecan oldu. Çoğu işyerinde iş bırakmaya katılmayan Eğitim-Bir-Sen ve Türk Eğitim-Sen üyeleri de dahil olmak üzere talebin meşruluğu, iş bırakmanın haklılığı üzerinden utangaç desteklerini sundular. Eğitim Sen’in örgütlü olduğu işyerlerinde son 7-8 yılın en yüksek katılımlı iş bırakma eylemi oldu. Katılım diğer sendikaları da etkileyen düzeyde idi. Özellikle metropollerde kararlarda ortaklaşırken eylemde ortaklaşmayı reddeden Eğitim-İş’in yaklaşımı gözden kaçmadı.

Kararlaşmadaki ortaklaşmanın tabanda yarattığı heyecanın dünkü angajmanlara boğdurtulması önümüzdeki sıcak geçecek günler açısından tehlikeli bir yaklaşım. Yurt genelinde okullarda ortalama yüzde 30’luk bir iş bırakma ivmesi yakalanmışken, metropoller dışındaki illerde ortak talepler, ortak eylemlerle taçlandırılırken aksi pratikler, oluşmaya başlayan momentumu kütlesinden ve amacından koparma tehlikesi ile karşı karşıya bıraktı.

Sonuç olarak; 2 Kasım iş bırakması kitlelerin uzun süredir özlem duyduğu ortak hareket etme kültürünü açığa çıkması açısından önemli bir deneyim sunmakta. Kitlelerin ÖMK üzerinden birleşme temelindeki talepleri ve talebin kitleler içindeki meşruiyeti, nicelik olarak hâlâ istenilen düzeyde olmasa da yarattığı dinamizm ve heyecan açısından 2 Kasım iş bırakma eylemini önemli ve değerli kılmaktadır. Bakiyesi ise mücadeleci sendika ve sendikacıların çıkaracağı derslerdir.

Öğretmenler ücret eşitsizliği ve mesleki ayrımcılığa karşı iş bıraktı

Ege Bölgesi’nde de eğitim emekçileri hakları için iş bıraktı

Öğretmenler ÖMK’ye karşı iş bıraktı | Gündem Özel

Ankara'da iş bırakan öğretmenler: Emekçilerin ihtiyacı kariyer değil, insanca yaşayacak ücret