SASA işçileri: Sadece sendikayı değil kazanılmış haklarımızı da kaybederiz
Petrol-İş’in yetkisinin düşme aşamasında olduğu SASA’da hâlâ sendikadan istifa etmeyen işçiler, toplu sözleşmeden doğan birçok haklarının da ellerinden alınacağını ifade ediyor.
Ekran görüntüsü Sasa Polyester tanıtım videosundan alınmıştır.
Halil İMREK
Adana
Patronun eski sendikacıları da kullanarak işçileri sendikadan istifaya zorladığı SASA’da Petrol-İş’ten istifa etmeyen işçiler, sendikanın bitirilmesiyle birlikte kazanılmış haklarını kaybedecekleri uyarısını yapıyor.
Daha önce Sabancı’ya ait olan ve 2015 yılında Erdemoğlu Holding tarafından satın alınan SASA’da çalışırken Petrol-İş şube yönetimine giren, 2011’de ise şube başkanlığına başlayan Abdülmecit Dönmez, şube seçimlerini kaybedince emekli olmasına rağmen SASA’ya vardiya amiri yapılmıştı. İşçiler, fabrikada sendikayı bitirmek isteyen SASA patronunun, Dönmez’e “İş disiplinine uymayan” işçilerin fotoğrafını çekerek kendisine şikayet etme görevi verdiğini anlatmıştı.
Petrol-İş’in yetkisinin düşme aşamasında olduğu fabrikada, hâlâ sendikadan istifa etmeyen işçiler, bu noktaya gelmelerinin en büyük sebebinin Petrol-İş Eski Şube Başkanı Abdülmecit Dönmez ve onunla iş birliği yapan yönetici ve temsilciler olduğunu söylüyor. İşçiler, kalifiye eleman ve sendikalı oldukları halde sendikasız işçilerden daha az ücret alır hale geldiklerini vurguluyor.
Ancak sendika olmazsa ikramiye, ücret, çalışma koşulları, hafta tatili, eğitim ve yakacak ödeneği gibi toplu sözleşmeden doğan birçok haklarının da ellerinden alınacağını ifade eden işçiler, “Bunlara sahip çıkmazsak haklarımız budandıkça budanacak” diyor.
BAŞKANI OLDUĞU SENDİKAYI BİTİRMEK İÇİN PATRONA ÖNERİ GETİRMİŞ
Üç yıllık sözleşme, patronun sendikasız işçilere prim dağıtması, sendikasızlara yüzde 30 zam yapması… İşçiler Abdülmecit Dönmez başkanlığındaki şubenin ise bunları desteklemesinin istifaları getirdiğini anlattı.
Bu noktada bir işçinin verdiği örnek çarpıcı: “Patronun daha önce sadece sendikasızlara dağıttığı kâr payı sorun oldu, sendikalı işçiler itiraz etti ve dava açılacağı konuşuldu. Tam da bu noktada devreye o dönem Petrol-İş Şube Başkanı Abdülmecit Dönmez girmiş. Bir sonraki kâr payı ödemesi sorun olmasın diye işçilerin hakkını savunması gereken Dönmez, patrona şu öneriyi sunmuş: Sendikasız işçilere kâr payları bayram parası olarak dağıtılsın. Sendikalı işçiler itiraz edemez.”
İşçiler, bu sebeple Dönmez’in işe alınarak ödüllendirildiğini ifade ediyor.
Fabrikada hâlâ baskının devam etiğini belirten işçiler, Abdülmecit Dönmez’in işçileri istifa etmeye zorladığını söylüyor. Eski Şube Başkanı Abdülmecit Dönmez ve Şube Sekreteri Cemalettin Çetinkıran’ın da oğullarını işe aldırdıklarını, şimdi ise sendikadan istifa ettiklerini belirtiyor. Öte yandan işçiler Dönmez’in sadece oğlunu değil, birçok akrabasını da işe aldırdığını söylüyor.
KALİFİYE İŞÇİ AMA DÜŞÜK ÜCRET ALIYOR
SASA’da çalıştığını ve sendikalı olduğunu belirten bir işçi, 6 bin 500 lira civarında ücret aldığını vurguluyor. Üç yıllık sözleşmenin ücretlerinin gerilemesine yol açtığına dikkat çeken işçi, “Kırılma noktası sendikasız işçilere yüzde 30 zam yapılması oldu. Sonra istifalar yaşandı. Yeni yönetim yüzde 30 zammı sendikalı işçiler için de istedi ama işveren tarafından henüz dönüş olmadı” diyor.
Sendikalı işçilerin kalifiye işçiler olduğunu ve işini çok iyi bildiğini hatırlatan sendika üyesi bir işçi, “Gözlerimi kapatsalar gene işimi yapabilirim. Gözlerim kapalı tahtaya ‘Nerede hangi vana var, nerede hangi pompa var, nerede ayrılıyor, ne işe yarıyor’ bütün bunları kalem kalem çizebilirim” diyor.
Ustalık yaptıkları yeni işçilerin sendikasız olduğunu ama kendilerinden fazla ücret aldıklarını söyleyen işçi, “Biz sendikalılar net 6 bin ila 6 bin 500 gibi ücretler alırken yeni giren işçiler bizden 1500 ila 2 bin lira daha fazla alıyor. Sendikadan istifa ettiğimiz takdirde ücretlerimiz artacak, patron bizi buna zorluyor. Ama burada sendikanın bitmesine benim vicdanım el vermiyor. Bizden önceki işçiler, abilerimiz, babalarımız... Burada grevle, direnişle haklar elde etmişler, sendikalı olmuşlar. Bunun yitip gitmesine seyirci kalamayız. Biz biliyoruz ki sendikadan kurtulmak için önce biraz zam verirler ama sendikayı bitirdikten sonra kazanılmış bütün hakları ortadan kaldırırlar” diyor.
SENDİKALI İŞÇİLERİN PRİMİ 47 GÜN ÜZERİNDEN
Patronun sendikayı bitirmek için emekliliğine 3.5 yıl kalan işçilerden bazılarının tazminatlarını verdiğini belirten işçi şöyle devam ediyor: “20 yılı doldurmuş, emekliliğine 3.5 yıl kalmış bazı işçiler, sendikadan istifa edersem 200-300 bin civarında tazminatımı alırım. Onu bankaya koyarım, faizi ile ek gelirim olur ve ayrıca maaşımı alırım diye düşündü. Ama biz biliyoruz yarın bir gün bu sendikal oluşum yok olursa 7’li sisteme geçilecek. Hafta tatilimiz bir güne düşecek. Petrol-İş’in olduğu bölümde 4’lü vardiya sistemi uygulanıyor. Sendikalı işçi 6 gün çalışıyor 2 gün tatil yapıyor. Gece vardiyasında 3 gün tatil yapıyor. Sendika olmayınca hafta tatili bir güne düşer. 21 gün olan yıllık izin 14 güne düşer. Resmi ve dini bayramlarda çalıştığımız zaman 3 yevmiye sayılıyor. Sendikasızlar 2 yevmiye alıyor. Pazar günü çalışmalar sendikalı işçilerde çift yevmiye, sendikasızlarda tek yevmiye. Sendikalı işçilerin primi 47 gün üzerinden yatıyor. Sendikasız işçilerin 30 gün üzerinden yatıyor. 30 yıl çalışmış sendikalı bir işçi ile 30 yıl çalışmış sendikasız bir işçi arasında 300 bin kadar tazminat farkı olur. Bütün bunlar işçilerin kazanımı, neden biz bu kazanımları kaybedelim?”
ADIM ADIM SENDİKAYI BİTİRME PLANI
SASA fabrikası 1966 yılında Sabancı Holding tarafından kuruldu. 2015 yılında Antepli Erdemoğlu Holding fabrikayı satın aldı. Son yıllarda olağanüstü teşvikler alan fabrika üretimini artırıyor, buna bağlı olarak sermayesi de her geçen gün katlanıyor. Borsada hisseleri ise uçuşta.
Erdemoğlu Holding daha önce fabrikanın dokuma bölümünde DİSK/Tekstil’i bitirmişti. Şimdi ise hedefinde Petrol-İş var. Erdemoğlu Holding fabrikayı satın aldıktan sonra ilk olarak İŞKUR üzerinden işe aldıkları işçilerin Petrol-İş’e üye olmalarını engelledi. SASA’da işçi sayısı artarken sendikalı işçi sayısı ise bir süre yerinde saydı. Eski şube yönetiminin buna karşı bir adımı olmazken, patronun daha sonraki adımı “İşçiler arasında iyileştirme yapıyorum” diyerek sendikasız işçilere “kâr payı” dağıtmasıydı.
Patronun son girişimi ise 2022 yılının haziran ayında sendikasız işçilere yüzde 30 zam yapmak oldu. Sendikadan istifa edip kapsam dışına çıkacak işçilerin de bu zamdan faydalanacağını duyurdu.
Patronun bütün bu girişimleri yıllarca Petrol-İş Adana Şube başkanlığını yapan Abdülmecit Dönmez’in de bizzat desteği ile oldu.
SASA’DA PARAVAN SENDİKA KURMA PLANI MI YAPILIYOR
Bazı işçiler, Abdülmecit Dönmez’in yeni sendika kurma planı yaptığının fabrikada konuşulduğunu anlatıyor. Yabancı firmaların sendikalı olan işletmelerle çalışmak istediğine dikkat çeken işçiler, “Onun için Abdülmecit Dönmez başkanlığında paravan bir sendika kurulacağı söylentileri var. Bütün gayeleri sendikasız, örgütsüz bir SASA yaratmak. Onun için fabrikada göstermelik bir sendika bulunacak. Hem patronun istediğini yapacak hem de dış firmalara burada sendika var denilecek. Bunun altyapısının hazırlandığı söylentileri dolaşıyor” diyor.
