İngiltere'de polislere gazetecilik konusunda eğitim verilmesi tavsiyesi

Özden DİNÇ
Londra

Londra’nın çevreyolu M25’te, “Just Stop Oil” isimli aktivist grup tarafından 7 Kasım’da yapılan protesto eylemini takip eden gazeteciler Rich Felgate, Tom Bowles, Charlotte Lynch ve ismi öğrenilemeyen bir gazeteci “toplumun huzurunu bozmaya dönük komplo kurmak” suçlamasıyla gözaltına alınmıştı.

“Gazeteci olduğumuzu ısrarla belirtmemize ve basın kartlarımızı göstermemize karşın bizi gözaltına aldılar, korkunçtu.” açıklamasını yapan Tom Bowles’ın gözaltına alınma görüntüleri sosyal medyada büyük tepki çekmişti.

Hertfordshire Polisi, serbest gazetecilik yapan Bowles’ı 15 saat, Felgate’i 13 saat ve LBC muhabiri Lynch’i ise beş saat gözaltında tuttuktan sonra serbest bırakmıştı. Polis raporlarına göre, (ismi öğrenilemeyen) dördüncü gazetecinin de 10 saat sonra serbest kaldığı anlaşılıyor.

Hertfordshire Polis Teşkilatı Müdürü David Lloyd gazetecilerin gözaltına alınması ile ilgili olarak kurum içi komisyona (Police and Crime Panel) yaptığı açıklamada, polis memurlarını savunmadığını ancak medyanın da olayları nasıl haberleştirdiğini gözden geçirmesi gerektiğini düşündüğünü söylemiş ve olayın bağımsız bir başka polis komisyonu tarafından inceleneceğini belirtmişti.

Baş Müfettiş Jon Hutchinson’ın başkanlık ettiği ilgili bağımsız komisyonun gazetecilerin gözaltına alınmasıyla ilgili inceleme raporu geçtiğimiz günlerde yayımlandı. Raporda öncelikle, polis memurlarının kendilerine verilen talimatı yerine getirdiği ve protesto öncesi yapılan planlarda gazeteciler planlamaya dahil edilmediği için “böyle bir sonuç” ile karşılaşıldığı ifade ediliyor. Ancak devamında gazetecilerin haber takibi amacıyla polislerin faaliyet alanlarında bulunacaklarının “tamamen öngörülebilir” olduğu da vurgulanıyor.

Raporda polis memurlarının “medyanın rolü ve gazetecilerin nasıl çalıştıkları konusunda anlayış eksikliği olduğu” ve polislerin yetkilerini uygun şekilde kullanmadığı ifade ediliyor. İnceleme komisyonu, gazetecilik faaliyetleriyle bağlantılı haklar, görevler ve sorumluluklar ele alınırken Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) “Gsell v İsviçre” kararına dikkat edilmesi gerektiğini söylüyor ve kararda belirtildiği üzere polis memurlarının gazetecilerin protestolara erişimini engellemek konusunda her bir vaka için özel olarak karar vermesi gerektiğini hatırlatıyor. (Gsell v İsviçre: Bir gazetecinin 2009 yılında Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu toplantısına yönelik protestoları takibinin engellemesi konusundaki AİHM davası).

Raporda ayrıca Polis Koleji ile Ulusal Gazeteciler Sendikası’nın (NUJ) işbirliğiyle polis memurlarına gazetecilerle etkileşim konulu bir eğitim verilmesi tavsiyesinde bulunuluyor.

Gazeteciler Sendikası konuyla ilgili açıklamasında, polisin yetkilerini uygun şekilde kullanmadığına dair önemli bir kabulü içeren ve gazetecilerle etkileşim konusunda polis memurlarının acil eğitime ihtiyacı olduğunu tespit eden söz konusu raporu memnuniyetle karşıladıklarını belirtti. NUJ Genel Sekreter yardımcısı Séamus Dooley ayrıca, gazetecilerin mesleki faaliyetlerinin farklı polis teşkilatlarının farklı uygulamalarına göre kısıtlanmaması için ülke çapında tüm polis teşkilatını kapsayan tutarlı bir yaklaşım gerektiğini ifade etti.

Gözaltına alınan gazeteciler ise Hertfordshire polis teşkilatının kendilerinden özür dilediğini duyurdu.