Tarlaları, barajı kirleten Nesko’yu durduran yok!

Kübra KIRIMLI
ANKARA

Giresun’a bağlı Şebinkarahisar ilçesinde Nesko Madenin işlettiği çinko, kurşun ve bakır madeninin atık havuzunda geçen yıl yaşanan patlama üzerine hem para hem de faaliyetten men cezası alan işletmenin sanılanın aksine faaliyetlerinden süresiz men edilmediği, eksikliklerini gidererek yaklaşık 2,5 aydır aynı alanda faaliyetlerine devam ettiği ortaya çıktı.

Patlamada tarlaları zarar gören Yedikardeş Köyü’nden Arif Çiftçi, “Olay yaşanınca ‘Zararlarınızı karşılayacağız’ demişlerdi. Bir yıl oldu kimsenin zararlarımızı karşıladığı yok. Onlar ise üretime devam ediyorlar. Olan bize oldu” diye konuştu.

VALİLİK FAALİYETLERİN SÜRESİZ DURDURULDUĞUNU AÇIKLAMIŞTI

Geçtiğimiz yıl 18 Kasım tarihinde Giresun’un Şebinkarahisar ilçesinde, Nesko Maden tarafından işletilen çinko, kurşun ve bakırın zenginleştirme çalışmalarının yapıldığı flotasyon (zenginleştirme) tesisinin atık havuzunun iç kısmında taşma meydana gelmiş ağır metaller tarım alanlarına ve Kılıçkaya Barajı’na ulaşmıştı. Giresun Valiliği 20 Kasım 2021 tarihli kamuoyunu yaptığı basın açıklamasında işletmenin faaliyetlerinin süresiz durdurulduğunu beyan etmiş akabinde de Çevre, Şehircilik ve İklim Bakanlığı, şirketin Şebinkarahisar’daki faaliyetinden men edilip, 12 milyon TL para cezası aldığını duyurmuştu.

Patlamanın üzerinden geçen bir yılda neler yaşandığını sormak üzere konuştuğumuz Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Maden Mühendisleri Odası Giresun Temsilcisi Heybet Çağlayan, işletmenin faaliyetlerine devam ettiğini söyledi. Faaliyetlerine devam ettiği iddia edilen işletmenin hangi yasal izin kapsamında işlerini sürdürdüğünü ve hangi faaliyetleri yürüttüğünü öğrenmek için işletmenin Çevre Danışmanı Sinan Bey’i aradık sorularımızı cevaplamadı. 

VALİLİK: FAALİYETLERİ GEÇİCİ OLARAK DURDURULMUŞTU

Bunun üzerine görüştüğümüz Giresun Valiliğine bağlı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdür Yardımcısı Özgün Şengül iddiaları doğruladı. Nesko’nun, Şebinkarahisar’daki faaliyetlerinin süresiz değil geçici olarak durdurulduğunu ifade eden Özgün Şengül, “Şirkete olumsuz durumların ortadan kaldırılması koşuluyla faaliyetten men cezası verilmişti. Şirket olumsuzlukları ve uygunsuzlukları gidermeye başladıktan sonra tekrar çalışmaya başladı” dedi. Şengül maden şirketinin direk bakanlığın teknik ekipleri tarafından incelenip denetlendiğini ve yeniden bakanlığın izni dahilinde faaliyetlerine devam ettiğini de sözlerine ekledi.

 “ŞİRKET ‘ŞİKAYETÇİ OLMAYAN, SİZİ MAĞDUR ETMEYECEĞİZ’ DEDİ, NE GELEN VAR NE GİDEN”

Yedikardeşler Köyü, patlamanın meydana geldiği alana yakın ve patlamadan zarar gören köylülerin yaşadığı bir yerleşke. Bu köyde yaşayan Arif Çiftçi 1 yıl geçmesine rağmen hem kendisinin hem de köylülerin maddi kayıplarının karşılanmadığını söylüyor. Şirketin patlamanın ardından çevre temizliği ve düzenlemesi yaptığını, yapılan çalışmaların halen sürdüğünü ifade eden Çiftçi, “Göz boyuyorlar” diye konuştu. Tarlasına akan kimyasal atık sebebiyle bu yıl tarlayı ekemediğini söyleyen Çiftçi; “Ön tespit yapıldı. Üstünden bir yıl geçti. Ha bugün ha yarın derken ne gelen var ne giden!” dedi. Tespit edilen zararının 60-70 bin TL olduğunu söyleyen Çiftçi, “Bu yıl başka bir tarlayı ektim ama ondan da verim alamadım. Geçen yıl bizimle görüşen şirket yetkilisi ‘Şikayetçi olmayın sizi mağdur etmeyeceğiz’ demişti. Ama mağdur olduk” diye konuştu.

BİR YIL ÖNCE KONUŞTUĞUMUZ İŞÇİ ‘KAPATILACAĞINA İNANMIYORUM’ DEMİŞTİ

Bir yıl önce yaşanan felaketin ardından işletmede çalışan ve o dönem için maaşlarını alamadıklarını da ifade eden bir işçi gazetemize şunları söylemişti. “10 yıldır burada çalışıyorum. Küçük çaplı bir kaza geçirdik. İşletme şu an faaliyetten men edildi. Kaç kişi ekmek yiyor buradan. ‘Kapatılsın’ diyorlar, ben kapatılacağına inanmıyorum. Burası milyar dolarlık bir tesis, merkezden gelecek kararı bekliyoruz. Henüz iş akdimize son verilmedi, belirsizlik var.”