Baykan Denim’de işçi kıyımı

Berfin GÜLER
Malatya

Baykan Denim’de işçi kıyımı yaşanıyor. İşçileri işten çıkarmaların yaşandığını, zorla istifa mektubu imzalatıldığını ifade etti.

2 yıldır Baykan Denim’de çalışan Fatma, evli ve 2 çocuğu var. İşten çıkarılma korkusunu yaşayanlardan ama kendisini biraz şanslı görüyor, işten çıkarılmamış. Küçülme bahanesiyle fabrikada işten çıkarılmaların yaşandığını söylüyor Fatma. İşçilere gerekçe bile gösterilmediğini söyleyen Fatma, başlangıçta bir aylık işçilerin işten atıldığını, sonrasında da 6 aylık ve 1 yıllık işçilerin işten çıkarıldığını belirtiyor. İşten çıkarılanlar arasında 9 yıllık işçiler de var. Fatma şu ifadeleri kullanıyor: “İşçilere ‘Biz küçülmeye gidiyoruz, şu anda markalar siparişlerini geri çekiyor. Bunu yapmak zorundayız’ dediler. Ama aslında işten çıkarılmadan öte işçilere istifa mektubu imzalattılar. Yani ‘işçi kendi çıktı, biz de tazminatlarını ödedik’ diyorlar. Bunu isteyen ise patron. Mesela ustalar öyle bir özgüvenli bir şekilde gelmiş ki ‘Mesaiye kalmazsan seni kovdurturum.’ diyor. İnsanın psikolojisini bozuyorlar orada. Sağlıklı hiç kalmadı. Çünkü herkesin bir ekmek korkusu, ekmek kaygısı var ve sürekli bununla tehdit ediliyorsun.”

‘FASON ÜRETİME GEÇİLDİ’ İDDİASI

Baykan Denim’in fason üretime geçtiğini ve işten çıkarttığı işçilerini oraya aldığını söyleyen Fatma “Baykan Denim’in İstanbul'daki patronu buraya taşındı. Enteresan bir şekilde o patron dışarıdan gelen hiçbir işçiyi almıyor ama Baykan Denim işçisini alıyor. Yeni ya da eski işçi eski fark etmiyor ve üstelik oranın patronları diyor ki ‘Baykan Denim’den çıkacak olan, çıkmış olan herkes gelsin. Kapımız açık, alıyoruz’ diyorlar ve alıyorlar. Böyle garip bir durum var. Orada başka bir şey var. Küçülme olduğunu düşünmüyorum. Sendikanın içeri girmesini istemediklerinden de olabilir. Çünkü geçen ay Öz İplik İş ve Teksif’in mahkemeleri görüldü. Tekrardan Yargıtay’a gitti. Temyizden döndü çünkü Öz-İplik İş’in kazandığını söylendi.

Teksif bunu kabul etmedi. Yargıtay'a taşıdığını söyledi. Şimdi birdenbire patron ‘küçülmeye gidiyorum’ diyor, işçi çıkarılıyor ama fasona da 1300 işçi alıyor. ‘Zara bizden siparişlerini aldı’ diyor ama aynı ürün orada üretilmeye devam ediyor. Baykan fason üretmek istiyor çünkü sendika girişinden kaçmak istiyor. Sendikanın girmesini istemediği için… Ama Baykan Denim üretimine devam ediyor. Batma gibi bir şey söz konusu değil.” dedi.

‘ZORLA MESAİYE KALIYORUZ’

İş koşullarının yorucu olduğunu ve mesaiye kalmak istemeseler bile kalmak zorunda kaldıklarını söyleyen Fatma “Biraz ‘mesaiye kalmazsanız ben de sizi görmem.’ diyor işletme müdürü. Bunu insan kaynaklarına aktardığımız zaman tepki gösteriyorlar ‘bunu yapamazsınız’ diye ama içeride bir şekilde ikna ediyorlar. Alt kademede ustanın tayfası var. Artık böyle mafyalaşmış, gruplaşmış bir ekip. O ekibin gariban kesimin sırtından geçinme olayı var.” ifadelerini kullandı. Fatma işten çıkarılan işçilerin tazminatlarının bile eksik ödendiğini ifade etti.

‘İŞTEN ÇIKARILMA KORKUMUZ SÜRÜYOR’

İŞÇİ Mehmet de Baykan Denim’de 3 yıldır çalıştığını söyleyerek “İşler düşükmüş diye işçiler çıkarılmış, fabrika yönetimi öyle dedi. Çıkarılan işçileri de kendi istekleri ile çıktı gibi gösterdi fabrika. Belli bir ücret ellerine tutuşturuldu. Çıkarılan işçilere de işlerimiz düzelirse sizi arayacağız dediler. Ama boş laf. Çocuk okutan, kira ödeyen insanlar var. Nasıl geçinecekler şimdi?​” dedi. Yaklaşık 5 yıldır Baykan Denim'de işçi olan Nazlı da “Sadece 'Bizler sipariş alamıyoruz Zara'dan, diğer firmalardan. Onun için küçülmeye gidiyoruz, işçi çıkarmak zorunda kaldık.” dediler.  Kendilerinin de işten çıkarılma korkusu yaşadıklarını söyleyen Nazlı “İşten çıkarılma korkumuz devam ediyor. ‘Acaba bugün hangimizi işten çıkaracaklar, bugün hangimizde sıra?​’ diye düşünüyoruz” dedi. Ustaların da işçilere baskı yaptığını dile getiren Nazlı, "İki kişinin yapacağı işi tek kişiye yaptırmaya çalışıyorlar.” ifadelerini kullandı. Yeni gelen müdürden bahseden Nazlı, “Müdür bize ‘Ben yabancı ülkeden geldim, orada sigorta yok, servis yok, insanlar çok cüzi bir parayla çalışıyor, bir yemek bile doğru düzgün verilmiyor. Siz çok güzel şartlarda çalışıyorsunuz' dedi. Ondan sonra 'Performanslarınız çok düşük' dedi. Ne kadar yükselebiliriz acaba? Makine miyiz?​” dedi.

FİRMA: 500-600 KİŞİ ÇIKARDIK

Baykan Denim İnsan Kaynakları Müdürü Elif Derin ise, suçlamaları kabul etmediklerini ifade etti. 500 işçi çıkardıklarını söyleyen Güven “Etrafta çıkarılan dedikoduların çoğu yanlış. 1300 işçi çıkarmadık. Siparişlerimizdeki azalmalar nedeniyle, siparişimiz olmadığı için kapasite düşürmemiz gerekti. Yaklaşık 500-600 işçi çıkardık ve hepsi ile birebir görüşerek, arabulucu vasıtası ile yasal olarak hak ettiklerinden fazla tazminatlarını ödeyerek yollarımızı ayırdık.  Kimse işten problem ederek, lanet okuyarak ayrılmadı. Fason üretim gibi bir durum da söz konusu bile değil. Baykan Denim olarak tek firmayız ve 1800 işçi ile üretime devam etmekteyiz.” dedi.