Diyarbakır'da uyuşturucu kullanım yaşı düşüyor, acil önlem şart!

Süleyman ATALAY
Abdullah ŞANLI
Diyarbakır

Diyarbakır’ın yoksul semtlerinde uyuşturucu kullanımı artıyor. 11 yaşında uyuşturucuya başlayan ve bağımlılıktan kurtulan Muhammet, uyuşturucuya başlamasında yoksulluğun başlıca etken olduğunu anlatıyor. Uyuşturucu kullanım yaşının gittikçe düştüğü kentte konuştuğumuz gençler parklarda uyuşturucu satıldığını anlatırken, SES ve Eğitim Sen ise acil önlem alınması çağrısında bulundu.

"11 YAŞINDAYDIM DAHA…"

Uyuşturucu kullanımının arttığına dair tartışmalar gündemdeki yerini koruyor. Diyarbakır kullanımın arttığı kentlerden. Sosyo-Politik Saha Araştırmaları Merkezinin 2021 yılında Diyarbakır, Şırnak, Mardin, Batman, Hakkâri ve Van’da yaptığı saha araştırmasına göre katılımcıların yüzde 42.9’u ‘Komşu/yakın çevrenizde uyuşturucu/uyarıcı madde kullanan kimse var mı?​’ sorusuna ‘evet’ yanıtını verdi. Katılımcılara göre en çok kullanılan uyuşturucu türü ise esrar. Ancak son yıllarda metanfetamin adlı sentetik uyuşturucu madde de oldukça yaygınlaşmış durumda.

Diyarbakır’da Sur, Bağlar ve Yenişehir gibi yoksul semtler uyuşturucu kullanımının yoğun olduğu yerler… 23 yaşındaki Muhammet onlardan biri. Daha doğrusu biriydi. Uyuşturucu bağımlılığından tedavi olarak kurtulan Muhammet, “Başladığımda daha 11 yaşımdaydım, yardım edecek kimse de yoktu o zamanlar” diyerek başladı anlatmaya. Ardından şunları söyledi: “Çalışacak bir iş yok, imkanı yok. Maddi sorunların olduğunda ister istemez manevi sorunlar da ardı ardına geliyor. İnsanları bunlara iten şey ekonomi ve işsizliktir. Uyuşturucuya bağlandıktan bir süre sonra uyuşturucu için farklı yolları deniyorsun. Hırsızlık, torbacılık ya da fuhşa sürükleniyorsun” diyor.

"AİLELERE, DEVLETE, TOPLUMA İŞ DÜŞÜYOR"

Bırakma sürecini de anlatan Muhammet’in kendi durumunda olanlara da söyleyecekleri var:

“Ben bundan üç senesine kadar da bu saatten sonra kimse beni kurtarmaz, bırakamam diyordum. Kimse ‘Ben tedavi olamam, bırakmam imkansız’ demesin. Kolay değil tabii ama mümkün oluyor kurtulmak. Mesela ben o süreci Amedspor maçlarına giderek, taraftar gruplarının derneğine giderek, onlarla zaman geçirerek atlattım. Ama sadece gençlere değil, devlete de insanlara da düşen şeyler var. Örneğin uyuşturucu kullanan gençler için aktiviteler, etkinlikler başlatılabilir. Bir genç uyuşturucu kullanıyor diye hor görülmemesi lazım. Aileler de öğrendiği zaman çocuklara şiddet uyguluyor. Şiddet bir çözüm olmaz.”

BİZİM GÖRDÜĞÜMÜZÜ DEVLET GÖRMÜYOR MU?

Konuştuğumuz gençler isimlerini vermek istemiyor, sadece baş harflerini söyleyerek şunları anlattılar:

B.S: “Devletin denetim yapması lazım. Bu devletin görevi. Gece görüyorum insanlar burada madde kullanıyor. Köşe başında satan insanlar var görüyoruz. Sadece burada değil parklarda grup grup geziyorlar. Bizim gördüğümüzü devlet, polis görmüyor mu?​”

F.C: “Bölgede daha yaygın olan bu uyuşturucu maddesine küçük yaşlardan başlıyor alıştırılmaya. Bu bir politikadır. Gençlerin uzak durması için de bunlar yerine kimi aktivitelere tutunması gerektiğini düşünüyorum. Zaman geçirecekleri bir şeyler olsun. Bunlar da yapılmıyor.”

U.A: “Geçenlerde bonzai çekip bayılan biri oldu. Ertesi gün aynı şeyler dönüyor. Önünün kesilmesi gibi bir durum yok. Çok yaygın artık. Bunu engellemesi gerekenlerin uyuşturucu baronları ile fotoları olunca…”

SES: AMATEM VE ÇEMATEMLER YETERSİZ KALIYOR

Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES)Diyarbakır Şube Eş Başkanı Yıldız Ok Orak, bu konuda sağlıklı veri olmadığına dikkat çekti. Bu nedenle durumun tam olarak tespit edilemediğini söyleyen Yıldız Ok Orak şunları anlattı:

“Diyarbakır’da sokağa çıkma yasaklarının olduğu o ağır dönemden sonra yoğun bir kent içi göç yaşandı. Bu süreç sonrasında uyuşturucu kullanımının daha da arttığı gözleniyor. Yoksulluk, aidiyet hissinin yitirilişi, yaşanan toplumsal travma gençleri uyuşturucuya yönlendiriyor. Ki artık kullanım yaşı 11-12 yaşlarına düşmüş maalesef. Bağlar ve Sur ilçelerinde daha çok görülmesi de bunu doğruluyor. Dahası kentte bulunan AMATEM ve ÇEMATEM gibi kurumlar bu kullanım sayısına göre yetersiz kalıyor, gençler ulaşamıyor.”

Önlemlerin de yetersizliğine dikkat çekerek, yapılması gerekenleri sıralayan Yıldız Ok Orak, “Acil eylem planı gerekiyor. Gerekirse mahalle mahalle gezilip yerinde tespitler yapılıp eğitimler verilmeli. AMATEM ve ÇEMATEM sayısı arttırılmalı, gençlerin istihdamı sağlanmalı, ilgilerini başka yerlere çekebilecek rehabilitasyon merkezleri açılmalı” dedi.

EĞİTİM SEN: NESİLLERİMİZİ KAYBETMEDEN ÖNLEM ALINMALI

Okullarda uyuşturucu kullanımının artışına dair de tartışmalar var. Ancak bu konuda hazırlanmış bir veri ya da rapor yok. Eğitim Sen 2 No’lu Şube Eş Başkanı Zuhal Sezer de okullarda yapılması gerekenlere dikkat çekti:

“Kullanımın daha çok sosyoekonomik düzeyi düşük mahallerde yoğunlaştığına dair gözlemler var. Burada Milli Eğitim Bakanlığına çok görev düşüyor. Okullarda rehber öğretmenler aracılığı ile çocuğun ailesi ve çocuğun bilinçlendirilmesi gerekir. Ancak burada bahsettiğim şey rehber öğretmenlerin yükünün arttırılması değil. Buna uygun bir çalışma, yeni öğretmen alımı gibi planlamalara ihtiyaç var. Ve tüm planların Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılması lazım. Bu alanda anne babalara eğitim verilmesi seminerler yapılması gerekiyor. Çocuklarımızın bu riskten, bu tehlikeden bir an önce korunması gerekiyor. Korunmadıkları takdirde göz göre göre nesillerimizi kaybedeceğiz.”

Nüfusun yüzde 2’si uyuşturucu suçuna bulaştı

Devlet ‘bağımlılığı sıfırlayacağız’ demiyor

Uyuşturucu suç dosyalarında bir yılda yüzde 31’lik artış